Κυριάκος Αθανασιάδης: 10 χορταστικά βιβλία για διάβασμα

Κατά την πάγια συνήθεια των συγγραφέων που καταθέτουν τις προτάσεις τους στην παρούσα στήλη, δεν μπορώ παρά να πω κι εγώ ότι είναι δύσκολο, στ’ αλήθεια δύσκολο, να ξεχωρίσεις ΜΟΝΟ δέκα βιβλία από την πρόσφατη ελληνική παραγωγή, όποια εποχή του έτους και να επιχειρήσεις να το κάνεις. Σε μια χώρα μικρή, και με ένα αναγνωστικό κοινό μάλλον ευάριθμο, οι εκδόσεις μας ξεχωρίζουν για τις επιλογές τους, την ποιότητά τους και την ευρεία ματιά τους στον κόσμο του βιβλίου. Αυτό δεν είναι εύκολο — δεν είναι καν αναμενόμενο. Και δεν μιλώ καν για την κρίση που περάσαμε, και που εν πολλοίς εξακολουθούμε να περνάμε: την οικονομική κρίση που βαστά ήδη μια δεκαετία, αλλά και την κρίση του κορονοϊού, που αποστέρησε έσοδα τουλάχιστον τριών μηνών από όλη την εκδοτο-βιβλιοπωλική αγορά. Οι ελληνικές εκδόσεις, οικογενειακές επιχειρήσεις όλες τους, κάνουν τα πάντα για να προσφέρουν στο κοινό πολλά και καλά βιβλία. Και το καταφέρνουν. Η ελληνική αγορά βιβλίου είναι από τις ποιοτικότερες παγκοσμίως.

Ο άλλος λόγος που μια τέτοια επιλογή είναι δύσκολη είναι πιο προφανής: αναγκαστικά, θα κινηθείς το πολύ σε ισάριθμους οίκους: δέκα. Όμως είναι πολύ-πολύ περισσότερα τα εκδοτικά που εισφέρουν στη βιβλιογραφία μας, ενώ πολλά από αυτά είναι και πολύ καινούργια, δύο ή τριών ή πέντε μόλις ετών — αλλά δυναμικά και φιλόδοξα.

Τέλος, ακόμη και οι οίκοι στους οποίους θα περιοριστεί εκ των πραγμάτων κανείς δεν κυκλοφόρησαν πρόσφατα μόνο ένα βιβλίο. Ίσα-ίσα. Τα Χριστούγεννα και το καλοκαίρι, αλλά και η άνοιξη, τις δύο + μία πιο πλούσιες εποχές της βιβλιοπαραγωγής μας, τα βιβλιοπωλεία πλημμυρίζουν από εκατοντάδες νέους, αξιολογότατους τίτλους, κυριολεκτικά «για όλα τα γούστα». Γιατί στον χώρο του βιβλίου αυτό που μας νοιάζει είναι ακριβώς η ποικιλία — να καλύπτονται όλες οι αναγνωστικές ανάγκες. Που είναι πολλές, και απολύτως ισότιμες μεταξύ τους. (Παρακαλούμε, μην το ξεχνάτε αυτό).

Advertisements

Έτσι, με πάσα ειλικρίνεια επέλεξα τα 10 πάνω-πάνω της δικής μου ντάνας με τα «αδιάβαστα», τα «προς ανάγνωση» του τελευταίου μηνός: βιβλία που ήδη πρόλαβα να διαβάσω, βιβλία που διαβάζω τώρα, και βιβλία που είναι ακόμη στο κομοδίνο και περιμένω πώς και πώς να τα διαβάσω γιατί ξέρω —όλοι οι έμπειροι αναγνώστες το ξέρουν εκ των προτέρων— πόσο θα τα απολαύσω.

Ελπίζω να σας αρέσουν — ή μάλλον, το πιστεύω απολύτως ότι θα σας αρέσουν, καθώς είναι όλα τους ένα κι ένα. Αλλά είναι, όπως το θέλει η στήλη, μόνο δέκα. ΠΡΟΣΟΧΗ! Υπάρχουν άλλοι χίλιοι πρόσφατοι τίτλοι που αξίζουν, και είναι όλοι τους στο αγαπημένο σας βιβλιοπωλείο: το μικρό και συνοικιακό, το μεγάλο και κεντρικό, το ανεξάρτητο ή της αλυσίδας — οποιοδήποτε προτιμάτε. Βρείτε κάποια από αυτά τα βιβλία, ξεφυλλίστε τα, προμηθευτείτε τα και απολαύστε τα. Η ζωή είναι μικρή για να μην τη γεμίζουμε διαρκώς με νέα βιβλία. Θα ήταν άδικο, και θα ήταν φτωχή.

Κυριάκος Αθανασιάδης – Οι προτάσεις του συγγραφέα

1. Stephen King, «Το κοράκι» (μετάφραση Αντώνης Καλοκύρης, 1.440 σελίδες, Εκδόσεις Κλειδάριθμος)

Ο Κινγκ είναι ένας πελώριος συγγραφέας. Ένα είδος από μόνο του. Και το ΚΟΡΑΚΙ, που θα σκεπάσει το καλοκαίρι μας με τις φτερούγες του —γιατί αυτό θα γίνει—, είναι ένα πελώριο μυθιστόρημα. Και όχι μόνο επειδή πλησιάζει τις 1.500 σελίδες. Έχουμε να κάνουμε με ένα μυθικό βιβλίο εδώ, το magnus opus ενός συγγραφέα που απλώς είναι ο καλύτερος και παίζει στη δική του λίγκα. Ο Πιστός Αναγνώστης θα σπεύσει ασφαλώς να αποκτήσει τον τόμο-μαμούθ, ενώ πλέον είναι ευκαιρία να διαβάσουν αυτό το (ελπίζουμε όχι προφητικό…) μυθιστόρημα και όσοι απλώς το είχαν μέχρι τώρα απλώς ακουστά. Κυκλοφορεί ταυτόχρονα, μάλιστα, με τη ΛΑΜΨΗ: η Βιβλιοθήκη Στίβεν Κινγκ στον Κλειδάριθμο είναι πολύ μεγάλη υπόθεση. Και χτίζεται τόμο-τόμο δίπλα σε μία σειρά από τα πιο αξιόλογα σύγχρονα και κλασικά μυθιστορήματα —αστυνομικά, ιστορικά, κοινωνικά, literary fiction— που μπορεί να βρει κανείς.

2. Τσαρλς Ντίκενς, «Ιστορία δύο πόλεων» (μετάφραση Μιχάλης Μακρόπουλος, 544 σελίδες, Εκδόσεις Ψυχογιός)

Θεωρούμε τον Ντίκενς τον μεγαλύτερο μυθιστοριογράφο όλων των εποχών, και ενδέχεται να μην πέφτουμε έξω. Από την άλλη, το πιο δύσκολο είναι να επιλέξεις το «καλύτερο» από τα βιβλία του. Όμως η ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΥΟ ΠΟΛΕΩΝ είναι ένα από τα πιο αγαπημένα των εκατομμυρίων αναγνωστών του — και δικαίως. Δεν θα πούμε περισσότερα. Ο συγγραφέας που έχει γράψει τόσους ήρωες όχι «βγαλμένους από τη ζωή» αλλά από το ίδιο το ντικενσιανό σύμπαν, που είναι πιο πραγματικό και από τη ζωή την ίδια, δεν χρειάζεται συστάσεις από εμάς. Να σημειώσουμε μόνο πως όλη η σειρά ΤΑ ΚΛΑΣΙΚΑ των Εκδόσεων Ψυχογιός είναι απαραίτητη για μία βιβλιοθήκη που σέβεται τον εαυτό της (αλλά και ιδανικό, και «σίγουρο», δώρο για νέους αναγνώστες). Μεγάλα κείμενα, σε νέες, αξιολογότατες μεταφράσεις.

3. Όλγκα Τοκάρτσουκ, «Πλάνητες» (μετάφραση Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου, 461 σελίδες, Εκδόσεις Καστανιώτη)

Νόμπελ Λογοτεχνίας 2018 για την πανάξια εκπρόσωπο των ευρωπαϊκών Γραμμάτων Όλγκα Τοκάρτσουκ και Διεθνές Βραβείο Booker 2018: νομίζουμε ότι αυτά αρκούν σαν διαπιστευτήρια. Το σπονδυλωτό μυθιστόρημα της Πολωνής συγγραφέως που πρωτογνωρίσαμε στην Ελλάδα από το περίφημο ΤΟ ΑΡΧΕΓΟΝΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΚΑΙΡΟΙ (2017, Καστανιώτης), είναι μάλλον το Μεγάλο Βιβλίο της φετινής χρονιάς. Απαιτητικοί αλλά απολαυστικοί, έντονα διεισδυτικοί και εξαιρετικά πρωτότυποι στη δομή τους, οι ΠΛΑΝΗΤΕΣ προσφέρουν ένα μεγάλο ταξίδι στον χρόνο και στην ανθρώπινη συνείδηση. Αφεθείτε στη μαγεία της υψηλής λογοτεχνίας. (Και γνωρίστε ακόμη περισσότερους literary τίτλους στη σειρά «Συγγραφείς απ’ Όλο τον Κόσμο» του Καστανιώτη).

4. B. A. Paris, «Το δίλημμα» (μετάφραση Βεατρίκη Κάντζολα Σαμπατάκου, 372 σελίδες, Εκδόσεις Bell)

Τέταρτο μυθιστόρημα μίας πολύ σημαντικής συγγραφέως, που ακολουθούμε από την πρώτη στιγμή. Για την ακρίβεια, ανήκουμε σε αυτούς που θα διάβαζαν με ενδιαφέρον ακόμη και τον κατάλογο για το σούπερ-μάρκετ της Πάρις, καθώς είμαστε σίγουροι πως κάπου εκεί μέσα θα κατάφερνε να τρυπώσει ένα ίχνος, μια μυστική λέξη, κάτι που θα τον καθιστούσε αγωνιώδη, γεμάτο σασπένς — και επικίνδυνο. Μετά το ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΠΟΡΤΕΣ, την ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ και το ΦΕΡΕ ΜΕ ΠΙΣΩ, το ΔΙΛΗΜΜΑ είναι ίσως το #1 ψυχολογικό θρίλερ του καλοκαιριού. (Γενική σημείωση: Να ακολουθείτε φανατικά τα Bell. Τόσο τα βιβλιοπωλικά τους μυθιστορήματα όσο και τα αστυνομικά «τσέπης», είναι επιλεγμένα με μεγάλη προσοχή και πολλή γνώση — δεν υπάρχει περίπτωση να σας απογοητεύσουν).

5. Τζορτζ Πελεκάνος, «Ο άντρας που επέστρεψε» (μετάφραση Αντώνης Καλοκύρης, 328 σελίδες, Εκδόσεις Πατάκη)

Ο «δικός μας» Πελεκάνος ανήκει στην ομάδα των σημαντικότερων εν ζωή συγγραφέων αστυνομικών μυθιστορημάτων, και κάθε καινούργιο του μυθιστόρημα είναι είδηση για τους φαν. Και δικαίως. Η Ουάσινγκτον του Πελεκάνου είναι ζωντανή και οικεία, οι ήρωές του καθημερινοί μεν αλλά τόσο ξεχωριστοί, η αφηγηματική του δεινότητα υψηλού επιπέδου, η ικανότητά του να «καταβυθίζεται» στους χαρακτήρες του σπουδαία, και οι πλοκές των σκληρών βιβλίων του μαεστρικές. Αν διαβάζετε αστυνομικά (πράγμα που ελπίζουμε να κάνετε) και παρ’ ελπίδα δεν έχει τύχει να συναντηθούν οι δρόμοι σας ακόμα, είναι η ώρα να τον μάθετε. Μετά θα πάρετε και τα άλλα του βιβλία.

6. Jane Harper, «Χαμένος» (μετάφραση Χίλντα Παπαδημητρίου, 445 σελίδες, Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Η Χάρπερ είναι το νέο μεγάλο όνομα της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Αυστραλία, και όχι μόνο. Μετά τον θρίαμβο της ΞΗΡΑΣΙΑΣ, το γνήσιο ταλέντο της επισημοποιήθηκε με το δεύτερο μυθιστόρημά της, την ΑΓΡΙΑ ΦΥΣΗ. Και νά το τρίτο της βιβλίο, που παίρνει παντού ενθουσιώδεις κριτικές. Η Χάρπερ μάς αρέσει πολύ — για την αυθεντική ένταση που κρύβεται κάτω από κάθε καλογραμμένη της αράδα, για την αυστραλιανή «αύρα» που φέρνει κοντά μας, για τις ωραίες πλοκές της. Τα βιβλία κυκλοφορούν από το Μεταίχμιο (όλα τους μεταφρασμένα από τη πολύπειρη Χίλντα Παπαδημητρίου), έναν οίκο με μεγάλη παράδοση στο καλό αστυνομικό μυθιστόρημα.

7. Παμ Τζενόφ, «Τα εξαφανισμένα κορίτσια του Παρισιού» (μετάφραση Αναστασία Δεληγιάννη, 528 σελίδες, Εκδόσεις Μίνωας)

Από το Μανχάταν του 1946 που προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές του, στην Ευρώπη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και στις ιστορίες μερικών από τις πολύ σπουδαίες γυναίκες που έλαβαν ενεργά μέρος σε αυτόν, και νίκησαν. Ένα πολύ έξυπνα δομημένο, συναρπαστικό και με σασπένς μυθιστόρημα για το θάρρος, τον ηρωισμό και την αυτοθυσία που επιδεικνύουν κάποιοι πολύ σπουδαίοι και πολύ ξε αξιοπρόσεκτη χωριστοί άνθρωποι όταν το απαιτούν οι καιροί. (Απαραίτητη σημείωση: ο Μίνωας έχει μία υπέροχη, καθ’ όλα σειρά σύγχρονης ξένης πεζογραφίας. Τα περισσότερα βιβλία της σειράς, αν όχι όλα, είναι βραβευμένα και μπεστ-σέλερ σε πολλές χώρες. Να τα δείτε).

8. Isaac Bashevis Singer, «Σώσα» (μετάφραση Μιχάλης Πάγκαλος, 472 σελίδες, Εκδόσεις Κίχλη)

Άλλος ένας νομπελίστας στη λίστα, με ένα μοναδικό βιβλίο —το εννοούμε απολύτως, και ο αναγνώστης θα καταλάβει πολύ εύκολα γιατί—, ένα μυθιστόρημα που ξεχωρίζει για το θέμα του, για τους ήρωές του, για τον πλούτο των ειδικών γνώσεων που κομίζει, και για τη βαθιά, ανυπόκριτη αγάπη που το διακατέχει απ’ άκρου εις άκρον για τη μνήμη, τη γλώσσα, την παιδική ηλικία, την τέχνη και τον στοχασμό. Ο μέγας Πολωνός συγγραφέας, Εβραίος της διασποράς που τιμήθηκε με το Νόμπελ το 1978, αποκτά εδώ μία «απόλυτη» έκδοση της γλυκιάς, παράδοξης ΣΩΣΑΣ του, φροντισμένη μέχρι κεραίας από έναν οίκο που υπηρετεί πιστά την τυπογραφική παράδοση όσο λίγοι στη χώρα μας.

9. Kate και Jol Temple, «Μετά τιμής, Άλις Τιμς» (εικονογράφηση Grace West, μετάφραση Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, 208 σελίδες, Εκδόσεις Παπαδόπουλος)

Δεν θα μπορούσε να λείπει από μία τέτοια λίστα και ένα βιβλίο για παιδιά. Το συγκεκριμένο άρεσε πολύ και σε εμάς. Και μάλιστα νά και ένας κανόνας, ένα «κόλπο», για να ξεχωρίζετε τα καλά παιδικά βιβλία: ένα καλό παιδικό βιβλίο οφείλει να αρέσει και σε ενήλικες αναγνώστες — δεν υπάρχουν εξαιρέσεις σε αυτό τον κανόνα. Εδώ μάλιστα έχουμε να κάνουμε και με μια έκδοση πέρα για πέρα παιχνιδιάρικη, με ξεχωριστή εικονογράφηση (αλλά και σελιδοποίηση, δηλαδή σχεδιασμό του βιβλίου) και δύο χαρακτήρες που τα παιδιά σας θα ταυτιστούν εύκολα μαζί τους και θα τους αγαπήσουν από τις πρώτες σελίδες. Χωρίς να φλερτάρει με ηθικολογίες και «μηνύματα», είναι ένα πανέμορφο, χιουμοριστικό μυθιστόρημα για αναγνώστες που ανακαλύπτουν σιγά-σιγά τα βιβλία μεγαλύτερου μεγέθους. Και είναι τόσο μοναδικά μεταφρασμένο! (Και ένα τιπ: για κάθε βιβλίο που διαβάζετε, χαρίστε σε ένα παιδί ένα άλλο βιβλίο. Θα βγείτε όλοι κερδισμένοι).

10. Dan Carlin, «Το τέλος είναι πάντα κοντά» (μετάφραση Τάκης Δρεπανιώτης, 342 σελίδες, Εκδόσεις Διόπτρα)

Το μόνο non fiction αυτής της λίστας είναι ένα βιβλίο που δεν μπορούσε να εκδοθεί σε πιο «κατάλληλη» εποχή. Ο υπότιτλός του τα λέει όλα: «Μια εξερεύνηση των πιο καταστροφικών στιγμών στην ιστορία της ανθρωπότητας». Ο έμπειρος Dan Carlin αφηγείται με κατανοητό και συναρπαστικό τρόπο όλες τις μεγάλες στιγμές «Αποκάλυψης» του παρελθόντος. Μια τέτοια, πάνω-κάτω, ζούμε ακόμη λόγω του κορονοϊού — ενώ και άλλες πανδημίες θα έρθουν κάποια στιγμή αργότερα: είναι περισσότερο από βέβαιο. Γι’ αυτό, ας δούμε πώς μπορούμε να είμαστε πιο έτοιμοι να τις αντιμετωπίσουμε. (Σημείωση: Ως γνωστόν, η Διόπτρα βγάζει, μεταξύ άλλων, μερικά από τα πιο επιτυχημένα αστυνομικά της αγοράς. Αλλά επιλέξαμε το ΤΕΛΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΟΝΤΑ γιατί… γιατί πράγματι θα μπορούσε να είναι. Και καλά θα κάνουμε να γεμίζουμε τις μέρες μας μέχρι τότε με τον καλύτερο τρόπο: ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ).

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Κυριάκος Αθανασιάδης είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο είναι το κοινωνικό-ιστορικό μυθιστόρημα «Το κόκκινο μαντίλι», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Εδώ, επιλέγει 10 βιβλία από τις νέες κυκλοφορίες, ιδανικά για το καλοκαίρι. Όπως λέει, «Τα 10 βιβλία που είχα πάνω-πάνω στην ντάνα μου με τα αδιάβαστα».