Έχει ποτέ κανείς σας αναρωτηθεί πόσο πόνο περιέχουν και τι πάνε στ’ αλήθεια να πουν οι λέξεις «μαχητής» και «ήρωας»; Ποιος είναι σε θέση να δώσει σε κάποιον έναν τέτοιου είδους τίτλο; Ποιος είναι σε θέση να καταλάβει τον «σταυρό» που κουβαλάει ο καθένας;
Επικρίνουμε καταστάσεις ελαφρά τη καρδία, αδυνατώντας να καταλάβουμε το κατά πόσο αδικούμε ορισμένα άτομα. Τοποθετούμε τους εαυτούς μας σε μια πρώτη, απόμακρη από συναισθηματισμούς θέση κατά την αφήγηση και παρακολουθούμε την «παράσταση» που εκτυλίσσεται. Καταλήγουμε σε βεβιασμένα συμπεράσματα, αγνοώντας βάσιμους παράγοντες και συγκυρίες.
«Εδώ ο κόσμος πεινάει και εσύ κλαις για σχέσεις;». Ναι! Κλαίω για τα «γκομενικά» μου. Σπαράζω και λυπάμαι κάθε φορά που σκέφτομαι ένα παιδί να ζητιανεύει γι’ αυτά που εγώ θεωρώ αυτονόητα. Το ότι θλίβομαι εξίσου για κάτι που εσύ απαξιώνεις δε θα λύσει τα χρόνια προβλήματα της ανθρωπότητας. Νιώθω την υποχρέωση να συμπονέσω και γιατί όχι να βοηθήσω όποιον κι όσο μπορώ, μα κανένα πρόβλημα δεν είναι ικανό να σε «ρίξει στα πατώματα» εκτός από εκείνο που βιώνεις στο πετσί σου!
Ο πόνος. Πόνος από πόνο λοιπόν ποικίλει. Βλέπεις ανθρώπους τραυματισμένους στον πόλεμο. Ανθρώπους να σφαδάζουν με αβέβαιη την ίδια τη ζωή. Να μη ζητούν τη σωτηρία τους, παρά μόνο να δουν μια τελευταία φορά τ’ αγαπημένα τους πρόσωπα. Πολλές φορές συνεπαρμένο από τη συγκίνηση σκέφτηκα αυθόρμητα «Γαμώτο! Μόνο να μπορούσα να πάρω τη θέση σου». Αυτός είναι ο εμφανής πόνος, με τα ολοφάνερα σημάδια. Σημάδια που κάποιος δημιούργησε σε σώματα αθώων κι αυτά με τη σειρά τους στις ψυχές των αγαπημένων τους.
Ο πόνος της ψυχής; Σαν αυτό τον πόνο θαρρώ πως μοιάζει εκείνος της γέννας. Όντας άντρας μου είναι αδύνατον να βιώσω μια αντίστοιχη κατάσταση, λαμβάνοντας όμως υπόψιν ιστορίες που έχω ακούσει, γνωρίζω πως τις περισσότερες φορές κατά τη γέννα ζεις κάτι αφόρητα οδυνηρό. Τη στιγμή όμως που όλα τελειώνουν κι έπειτα από καιρό, ελάχιστες γυναίκες δύνανται να θυμηθούν το αβάσταχτο της εμπειρίας. Έτσι, λοιπόν είναι απίθανο κανείς να νιώσει τον ψυχικό πόνο, εκτός κι αν ο ίδιος βιώσει-ίσως ξανά- κάτι εξίσου επίπονο. Η καρδιά ξεχνά, μα δεν διαγράφει.
Συμπεραίνουμε, επομένως, πως επόμενο είναι να αξιολογεί κανείς ως σημαντικότερο τον εμφανέστερο σε «τρίτους» πόνο, πράγμα φυσικό αφού αυτός είναι που μπορεί πιο εύκολα να γίνει αντιληπτός.
Γιατί να πρέπει κάποιος να αποδείξει πως υποφέρει περισσότερο από κάποιον άλλο; Συμμετέχουμε χωρίς να το καταλάβουμε σ’ έναν «διαγωνισμό» που θα έπρεπε αυτομάτως να δίνει τη θέση του στην αδιαπραγμάτευτη στήριξη. Καλή και η σύγκριση με τα χειρότερα που, σχεδόν πάντα υπάρχουν, μα πως υποτίθεται ότι κάτι τέτοιο θα κάνει τον καθένα να νιώσει καλύτερα; Οι υπερβολές ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο και επ’ ουδενί υποστήριξα πως πρέπει να επικροτούνται! Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι που οι κοντινοί, αγαπημένοι μας άνθρωποι πρέπει να μας λογικεύουν. Όλα όμως εξαρτώνται απ’ τον τρόπο που ο καθένας επιλέγει να το κάνει!
Τις περισσότερες φορές δεν είναι το τι θα πούμε σε έναν άνθρωπο πληγωμένο (σωματικά ή ψυχικά), μα το πως θα το πούμε. Αντιμετωπίζοντας τον με τρόπο που πιθανώς «ακυρώνει» το εκάστοτε πρόβλημα του, μας καθιστά ακροβάτες σε μια λεπτή κλωστή. Μια κλωστή που αποτελεί το όριο μεταξύ της μοναξιάς και της στήριξης που μπορεί να νιώσει πως του παρέχουμε. Με τον τρόπο που μπορεί να νομίζουμε πως πλησιάζουμε κάποιον, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να βρεθούμε χιλιόμετρα μακριά του.
Ο τρόπος, λοιπόν, είναι το Α και το Ω στην προσέγγιση κάποιου. Σύνηθες φαινόμενο είναι να βρούμε μια πεπατημένη, έναν συγκεκριμένο τρόπο που νομίζουμε πως δύναται να επιλύσει τα προβλήματα του κάθε ανθρώπου τον οποίο θα κληθούμε ν στηρίξουμε. Αν όντως συνέβαινε κάτι με τον ίδιο τρόπο κόμη και στις ίδιες καταστάσεις, δε θα χαρακτηριζόμασταν όλοι από διαφορετικές προσωπικότητες. Φτάσαμε επομένως να τοποθετούμε τους πάντες σ’ ένα συγκεκριμένο «καλούπι».
Κατά την ταπεινή μου γνώμη πρέπει να αποβάλουμε οποιουδήποτε είδους καλούπια απ’ τη ζωή μας. Σε καμία περίπτωση δεν σκεφτόμαστε όλοι το ίδιο. Αναλογιζόμενοι μάλιστα τον διαφορετικό τρόπο που μερικοί άνθρωποι σκέφτονται και αντιλαμβάνονται τα πράγματα με την πάροδο του χρόνου καταλαβαίνουμε πως οι διαφορετικές προσωπικότητες δεν έγκεινται μόνο στο πολυάριθμο του πληθυσμού.
Σημαντικό είναι να κατανοήσουμε πως ο καθένας δεν είναι σε θέση να αποφασίσει τη σημαντικότητα της θέσης κανενός. Όταν καλούμαστε να βοηθήσουμε κάποια κατάσταση δε μας επιτρέπεται να επικρίνουμε κανέναν. Υποχρέωση μας είναι να βοηθάμε αυτούς που δε μας χρειάζονται, ώστε να δουν καθαρά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι πως η μόνη διαφορά μας είναι η ομοιότητα που μας διακατέχει…
