Τις τελευταίες μέρες η Πολωνία βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, κυρίως λόγω της πολιτικής που ασκεί η συντηρητική κυβέρνηση του κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης, αναφορικά με το ζήτημα της δικαιοσύνης και τον αναβρασμό που αυτή έχει προκαλέσει, τόσο στους Πολωνούς πολίτες όσο και στην Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα, η υπερσυντηρητική κυβέρνηση με πρόεδρο τον Αντρέι Ντούντα εισήγαγε ένα νομοσχέδιο που προσδίδει στον υπουργό Δικαιοσύνης τη δυνατότητα και την εξουσία να διορίζει και να παύει τους προέδρους των τακτικών δικαστηρίων της χώρας. Το παρόν νομοσχέδιο εισήχθη στην Άνω Βουλή της χώρας και εν συνεχεία επικυρώθηκε από τoν πρόεδρο Ντούντα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο αποτελεί ένα μέρος μόνο μιας συνολικής απόπειρας της πολωνικής κυβέρνησης για μεταρρύθμιση στο χώρο της δικαιοσύνης.
Η παρούσα προσπάθεια ωστόσο, της πολωνικής κυβέρνησης, έχει ποικίλως επικριθεί όχι για το στρατηγικό στόχο της αναμόρφωσης του δικαστικού συστήματος αλλά κυρίως για το επιλεγμένο από την κυβερνητική αρχή μέσο επίτευξης αυτού. Ειδικότερα, όσον αφορά την εσωτερική κατάσταση, η μεταρρύθμιση αυτή βρίσκει ενάντια σημαντική μερίδα των πολιτών που διαμαρτύρονται για την αντισυνταγματικότητά της. Η ίδια αντίληψη έχει υιοθετηθεί και από την αντιπολίτευση, η οποία έχει εκφράσει την σθεναρή της αντίθεση και έχει ζητήσει από τον Πολωνό πρόεδρο να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο, χωρίς όμως αποτέλεσμα .
Έντονη κριτική στην πολωνική κυβέρνηση έχει ασκήσει και η Ευρωπαϊκη Επιτροπή για το συγκεκριμένο θέμα, καθώς πέρα από το χαρακτηριστικό της αντισυνταγματικότητας που διακρίνει το νομοσχέδιο, εντοπίζεται πασιφανής παραβίαση της διάκρισης των εξουσιών, ενώ παράλληλα γεννώνται ερωτήματα για την ύπαρξη ενός κράτους δικαίου. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή καλεί την Πολωνία να συμμορφωθεί με τις συστάσεις της και της δίνει διορία ενός μήνα, προκειμένου να πετύχει την επιδιωκόμενη δικαστική αναβάθμιση και αναμόρφωση. Ωστόσο, στην περίπτωση της μη συμμόρφωσης προς τις προταθείσες αλλαγές, η Επιτροπή προτίθεται να προβεί στην ενεργοποίηση του Άρθρου 7 της Συνθήκης της Λισαβόνας, το οποίο προβλέπει την αναστολή των δικαιωμάτων ενός κράτους μέλους, αν μέσω της ειδικής πλειοψηφίας αποφασισθεί η παραβίαση του κράτους δικαίου ή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εντούτοις, σημειώνεται ότι η μεταρρύθμιση αυτή δεν αποτελεί μόνο τροχοπέδη στις αρμονικές σχέσεις Βαρσοβίας-Βρυξελλών, αλλά φαίνεται να έχει επηρεάσει και τη συνοχή της ίδιας της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι διεμήνυσαν ότι η πολωνική κυβέρνηση δεν θα δεχτεί κανέναν εκβιασμό εκ μέρους της Ε.Ε. Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών της Πολωνίας, αρμόδιος για Ευρωπαϊκές υποθέσεις Konrad Szymanski δήλωσε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να λάβει περισσότερο υπόψη της στους συλλογισμούς της, το γεγονός πως η οργάνωση της δικαιοσύνης επαφίεται στα κράτη μέλη, που λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις στο πλαίσιο των δικών τους μεταβολών και νομοθετικών διαδικασιών.
Το ζήτημα αυτό έχει διχάσει και τη κυβέρνηση, με την πρωθυπουργό της χώρας B.Szydlo να δηλώνει ότι το προεδρικό βέτο στα δύο από τα τρία σχέδια νόμου καθυστερεί τη λήψη μέτρων που η ίδια θεωρεί απαραίτητα. Με την σειρά του ο πρόεδρος Ντούντα τόνισε σε διάγγελμά του ότι ήταν υποχρεωμένος να ασκήσει το δικαίωμα της αρνησικυρίας στα δύο από τα τρία σχέδια νόμου που εγκρίθηκαν χωρίς αλλαγές από τα δύο σώματα του κοινοβουλίου, καθώς έτσι θα μπορούσε να εξασφαλίσει την απαραίτητη συμβατότητα με το Σύνταγμα.
Καταληκτικά, το σχέδιο νόμου φαίνεται να έχει διχάσει τον πολωνικό λαό, την κυβέρνηση και να έχει προσδώσει ένα αρνητικό πρόσημο στις σχέσεις της χώρας με τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πολλοί επικριτές του τονίζουν ότι η απόσυρση του εν λόγω νομοσχεδίου θα έπρεπε να εξεταστεί εναργώς, ενώ άλλοι θεωρούν ότι η αντίθεση που προβάλλει πλήθος κόσμου τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό μπορεί να καθορίσει το μέλλον και την ουσιαστική εφαρμογή αυτού. Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι κατά πόσο η μη εναρμόνιση της Πολωνίας με τις Ευρωπαϊκές επιταγές και κανόνες ή η πιθανή αναστολή των δικαιωμάτων της στο πλαίσιο της Ένωσης θα μπορούσε να πλήξει την ίδια ουσιωδώς, καθώς και τη δυνατότητα επιρροής της στο ευρωπαϊκό επίπεδο.
http://www.euronews.com/2017/07/27/eu-poland-row-gets-personal-as-war-of-words-heats-uphttp://www.euronews.com/2017/07/26/commission-gives-poland-one-month-to-comply-with-judicial-recommendations
http://www.euronews.com/2017/07/24/polish-president-andrzej-duda-says-he-will-veto-controversial-top-court-reform
http://www.liberal.gr/arthro/155011/epikairotita/2017/-polonia-to-proedriko-beto-kathusterei-ti-metarruthmisi-dilose-i-prothupourgos-B-Szydlo-.html
http://www.liberal.gr/arthro/155436/epikairotita/2017/polonia-den-tha-dechtoume-ton-ekbiasmo-tis-ee-gia-ti-dikastiki-metarruthmisi.html
