Ο Νικολό Παγκανίνι (Niccolo Paganini) γεννήθηκε στις 27 Οκτωβρίου του 1782, στην Γένοβα της Ιταλίας. Ο πατέρας του, Αντόνιο Παγκανίνι, ήταν λιμενεργάτης και του δίδαξε τα μαντολίνο και βιολί, αναγκάζοντάς τον να μελετά από το πρωί μέχρι το βράδυ. Στην ηλικία των 12 χρόνων, θα δώσει το πρώτο του κοντσέρτο, ενώ ήδη είχε αρχίσει να γράφει τις δικές του συνθέσεις. Σε μεγαλύτερη ηλικία, έκανε μαθήματα με τον επαγγελματία βιολιστή της θεατρικής ορχήστρας, Τζιοβάνι Τσερβέτο, και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα βιολιού με τον Τζιάκομο Κόστα και μουσικής σύνθεσης με τον Φραντσέσκο Νιέκο. Το χάρισμα του ήταν τόσο ξεχωριστό που σύντομα ξεπέρασε όλους τους δασκάλους του.
Τα πρώτα βήματα στην μουσική και το βιολί
Το 1797, ο Παγκανίνι θα περιοδεύσει, με την συνοδεία του πατέρα του, στην Λομβαρδία. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1801, έγινε το πρώτο βιολί στην Δημοκρατία της Lucca, μια ιταλική πόλη κοντά στην Τοσκάνη. Όταν έφυγε από το πατρικό του σπίτι, η ζωή του πήρε μια άλλη τροπή. Η ξαφνική φήμη που απέκτησε, τον οδήγησε στον τζόγο και το αλκοόλ. Για να ξεπληρώσει τα χρέη του, έβαλε ενέχυρο μέχρι και το πολύτιμο βιολί του. Από το 1805 μέχρι το 1808, ήταν μουσικός στην υπηρεσία της αδελφής του Ναπολέοντα, Ελίζα Βοναπάρτη. Την ίδια περίοδο έγραψε τα 24 Καπρίτσια για σόλο βιολί.
Το 1809, αρχίζει τις μεγάλες περιοδείες στην Ευρώπη, ενώ το 1813 εμφανίζεται στο Μιλάνο, εκεί όπου και αποσπά εξαιρετικές κριτικές. Το 1828, περιοδεύει για πρώτη φορά στο εξωτερικό, κάνοντας μία πρώτη εμφάνιση στη Βιέννη και έπειτα, το 1831, το Παρίσι και το Λονδίνο. Η σκηνική του παρουσία στις ευρωπαϊκές πόλεις ήταν εξαιρετικά φλογερή και δυναμική, ιδιαίτερα για τα δεδομένα της κλασικής μουσικής. Συνήθιζε να σπάει τις χορδές του βιολιού και να συνεχίζει την εκτέλεση του έργου, με αποτέλεσμα να αποσπά τον θαυμασμό και το χειροκρότημα του κοινού. Ένας φίλος του Γκαίτε, σε επιστολή του σημείωνε: «…με τις άτιμες τις συναυλίες του ο Παγκανίνι τρέλαινε άνδρες και γυναίκες».
Η τεράστια επιτυχία και οι ανεπανάληπτες δεξιότητές του
Μετά την συναυλία του στη Βιέννη, αναπτύχθηκαν έντονες φήμες σχετικά με την σχέση που είχε ο Παγκανίνι με τον διάβολο. Οι φήμες αυτές θα μπορούσαν να συσχετιστούν τόσο με την πιο ασθενική εμφάνιση του βιρτουόζου, τα λεπτά ζυγωματικά, τα λίγα μαλλιά και τα μαύρα του ρούχα όσο και με τις επιδόσεις του στο βιολί. Η ταχύτητα με την οποία έπαιζε, καθώς και τα εξαιρετικά μακριά δάχτυλα του, οφείλονταν σε ορισμένα σύνδρομα, από τα οποία πιθανόν έπασχε ο βιολιστής, παρά σε κάτι μεταφυσικό. Ωστόσο, το βιολί θεωρείτο ως το αγαπημένο μουσικό όργανο του διαβόλου και οι φήμες αυτές εξακολουθούσαν να διαδίδονται.
Παρ’ όλα αυτά, η γοητεία που ασκούσε στο κοινό ήταν μεγάλη και τα εισιτήρια για τις συναυλίες του πωλούνταν στην μαύρη αγορά σε ποσά διπλάσια από την αρχική τιμή. Την μεγάλη περιουσία που αποκτούσε, την ξόδευε στα καζίνο.
Ο Παγκανίνι έφερε έναν νέο, επαναστατικό αέρα στην τεχνική ερμηνεία του βιολιού, γύρω από το πλαίσιο του Ρομαντισμού. Επηρέασε πολλούς μεταγενέστερους συνθέτες όπως οι Λιστ, Μπραμς, Σούμαν, Πάμπλο Σαρασάτε και Εζέν Ιζαί. Δεν είχε την ανάγκη να διαβάζει παρτιτούρες την ώρα που έπαιζε, ενώ έγραφε έργα μόνο για τον εαυτό του. Είχε πολλές αντιρρήσεις για την έκδοση των 24 Καπρίτσιων, καθώς θεωρούσε πως ήταν ο μόνος βιολιστής που είχε την δεξιοτεχνία να το παίξει. Ο σπουδαίος βιρτουόζος καθιέρωσε τον θεσμό του αυτόνομου μουσικού και άνοιξε τον δρόμο για την έννοια του σολίστα.
Το τέλος της ζωής του
Από το 1834, πραγματοποίησε λίγες εμφανίσεις στο εξωτερικό, αφού τα τελευταία χρόνια έπασχε από μια ασθένεια στον λάρυγγα. Προσβλήθηκε από σύφιλη το 1822 και αποσύρθηκε στο ήσυχο περιβάλλον της Νότιας Γαλλίας, παραδίδοντας μαθήματα βιολιού.
Στις 27 Μαΐου του 1840, έφυγε από την ζωή, αφήνοντας πίσω του μια θρυλική παρακαταθήκη στον κόσμο του βιολιού. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να αναφερθεί πως, οι φήμες σχετικά με την συμφωνία του με τον διάβολο, παρεμπόδισε τον ενταφιασμό της σορού του για πέντε ολόκληρα χρόνια.
Ακολουθεί βίντεο με τις καλύτερες μουσικές του:
Πηγές
Νικολό Παγκανίνι, ανακτήθηκε από www.sansimera.gr, τελευταία πρόσβαση 26/10/21
Το υπερφυσικό ταλέντο του Niccolo Paganini, ανακτήθηκε από tvxs.gr, τελευταία πρόσβαση 26/10/21
Νικολό Παγκανίνι: Η τραγική ιστορία του βιρτουόζου του βιολιού, που έλεγαν ότι πούλησε την ψυχή του στον διάβολο, ανακτήθηκε από www.iefimerida.gr, τελευταία πρόσβαση 26/10/21
Ο “διαβολικός” Νικολό Παγκανίνι. Ο βιρτουόζος του βιολιού που χαρακτηρίστηκε ως “τσιράκι” του διαβόλου. Παρέμενε άταφος για μήνες επειδή πίστευαν ότι είχε πουλήσει την ψυχή του στο διάβολο, ανακτήθηκε από www.mixanitouxronou.gr, τελευταία πρόσβαση 26/10/21
Παγκανίνι: Ο βιολιστής που πούλησε την ψυχή του στον διάβολο, ανακτήθηκε από www.lifo.gr, τελευταία πρόσβαση 26/10/21
