Ο Pablo Neruda, γεννημένος ως Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ού αιώνα. Με την πολύπλοκη προσωπικότητά του και την προσοχή του στις λεπτομέρειες έπαιξε κύριο ρόλο σε πολλές εξελίξεις. Ακόμα, η ποικιλομορφία των ποιημάτων του οφείλεται στα διάφορα ενδιαφέροντα του. Δεν ήταν, όμως, μόνο ποιητής, ήταν επίσης διπλωμάτης και πολιτικός. Συμμετείχε υπέρ του κομμουνιστικού κόμματος και διώχτηκε μάλιστα γι’ αυτό. Ωστόσο, δεν ήταν πάντα αναγνωρισμένος στον βαθμό που είναι σήμερα.

Τα παιδικά χρόνια και η “γέννηση” του ποιητή

Ο Pablo Neruda γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου του 1904, στην πόλη Parral της Χιλής. Ορφανός από μητέρα μόλις δύο μήνες μετά την γέννησή του, μετακόμισε με τον πατέρα του στο Temuco. Από πολύ νωρίς, στα 10 του χρόνια, έδειξε ενδιαφέρον για την ποίηση. Δυστυχώς, όμως, ο πατέρας του δεν ενέκρινε αυτή του την αγάπη. Παρόλα αυτά, η  διευθύντρια στο σχολείο του, η Gabriela Mistral, αναγνώρισε το ταλέντο του, όντας και η ίδια ποιήτρια. Έτσι, μόλις στην ηλικία των 14 άρχισε να δημοσιεύει τα άρθρα του, με το γνωστό για όλους σήμερα όνομα Pablo Neruda.

Το 1921 μετακομίζει στο Santiago για να σπουδάσει Γαλλική Φιλολογία. Όσο ζούσε εκεί κατάφερε να ολοκληρώσει τα δύο πρώτα του βιβλία, το “Crepusculario” (1923) και ένα από τα σημαντικότερά του έργα “Veinte poemas de amor y una canción desesperada” (1924 – Είκοσι ερωτικά ποιήματα και ένα τραγούδι απελπισίας). Ακόμα κι αν είχε πλέον αναγνωριστεί ως ποιητής, αυτό δεν του κάλυπτε τα έξοδά του. Ζούσε στα όρια της φτώχειας και ήταν μόνος. Γι’ αυτό τον λόγο όταν φτάνει στα 20 του παρατάει τις σπουδές του και διορίζεται ως πρόξενος. Μέσω αυτής της δουλειάς ταξιδεύει στην Ασία και γοητεύεται από τον πολιτισμό της και τους ανθρώπους εκεί. Έτσι γράφει και το το Residencia en la tierra (1933 – Κατοικία στη Γη) στο οποίο περιγράφει με έναν διαφορετικό, πιο χαώδη τρόπο από τις προηγούμενες συλλογές του, τον θάνατο. Αυτό του το βιβλίο σηματοδοτεί και την αρχή της ποιητικής επανάστασης του Neruda.

Η συμμετοχή του Neruda στην πολιτική

Το 1934 αρχίζει να συμμετέχει και στην πολιτική σκηνή. Πρώτα ως πρόξενος στην Βαρκελώνη της Ισπανίας και μετά στην Μαδρίτη. Εκεί γνώρισε άτομα τα οποία συμμετείχαν ενεργά στο Κομμουνιστικό κόμμα και ασπάζεται τις ιδεολογίες τους. Ωστόσο το 1936, μετά την δολοφονία ενός πολύ κοντινού του φίλου, του García Lorca, η παρουσία του γίνεται πιο έντονη. Εντάχθηκε στο Ρεπουμπλικάνο κόμμα της Μαδρίτης και αργότερα του Παρισιού. Ακόμα και τα ποιήματά του αποκτάνε θέματα που συνδέονται με τον κομμουνισμό.  Επίσης, εκείνο διάστημα γράφει το España en el corazón (1937 – Η Ισπανία στην καρδιά μου), όπου εκφράζει τα αισθήματα αλληλεγγύης προς τους μαχόμενους στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο.

Advertisements

Το 1937 επιστρέφει στη Χιλή. Εκεί ο Neruda πραγματοποιεί μια σειρά από δημόσιες αναγνώσεις ποιητικών διαλέξεων. Παράλληλα, υπερασπίζεται την δημοκρατία στην Ισπανία αλλά και την καινούρια αριστερή Κυβέρνηση της Χιλής. Μάλιστα το 1945 εντάσσεται και ο ίδιος σαν γερουσιαστής στο Κομμουνιστικό κόμμα της χώρας του. Αυτό, όμως, δεν θα είχε καλά αποτελέσματα. Αν και μεγάλος υποστηρικτής του υποψήφιου Gabriel González Videla, ο οποίος εκλέγεται στις εκλογές του 1946, έρχεται δύο χρόνια μετά να τον απογοητεύσει.

Η εντολή σύλληψης και τα χρόνια του κρυφτού

Ο Videla τάσσεται υπέρ της δεξιάς το 1948 και ο Neruda δημοσιεύει μια επιστολή στην οποία επικρίνει αυτή την πράξη. Έτσι, όμως, ο ποιητής μας αποβάλλεται από την Γερουσία και αναγκάζεται να κρυφτεί. Αρχίζει να χρησιμοποιεί το όνομα Antonio Ruiz με την ειδικότητα του ορνιθολόγου. Κρύβεται από σπίτι σε σπίτι υποστηρικτών του και διασχίζει τα βουνά των Άνδεων με άλογο. Έφυγε από την Αμερική με πλοίο και έζησε το επόμενο διάστημα στην Ευρώπη. Σε αυτό το διάστημα ολοκληρώνει το έργο του Canto general (1950 – Γενικό Άσμα). Μέσω αυτού φαίνεται να δίνει μεγάλη σημασία στην Ιστορία της Λατινικής Αμερικής. Το τέλος της “εξορίας” του έρχεται στο Παρίσι το 1949 στο πρώτο συνέδριο των ανταρτών της ειρήνης, όπου τον παρουσίασε ο φίλος του, Pablo Picaso.

Το Isla Negra, η τελευταία φορά πολιτικά ενεργός, και ο θάνατος του

Αφού τα πολιτικά πράγματα στην Χιλή επιτρέπουν στον Neruda να επιστρέψει το 1952 στην πατρίδα του, αυτός αγοράζει ένα σπίτι στο Isla Negra. Εκεί αναπτύσσεται και ξανθυμάται την μεγάλη του αγάπη για την φύση. Ακόμα μια φορά το έργο του επηρεάζεται από την κατάσταση της ζωής του. Συνθέτει διάφορα ποιήματα που έχουν θέμα συγκεκριμένα πράγματα στην φύση στο Odas elementales (1954) και αποκτά το έργο του έναν πιο χιουμοριστικό και ευθύ χαρακτήρα. Το ίδιο διάστημα γίνεται και εθνικός ποιητής της Χιλής. Πλέον διεθνώς αναγνωρισμένος και πλούσιος, ο Neruda επιστρέφει στην πολιτική για μια τελευταία φορά. Το 1970 προτείνεται υποψήφιος του Κομμουνιστικού Κόμματος για την προεδρία της Χιλής, όμως αποσύρεται πολύ γρήγορα.

Έναν χρόνο μετά κάτι πολύ σημαντικό συμβαίνει. Το 1971 κερδίζει το βραβείο Nobel λογοτεχνίας. Λόγος αυτού του βραβείου ήταν η ανάδειξη, στα ποιήματά του, των ονείρων της Λατινικής Αμερικής με έναν επαναστατικό αλλά ταυτόχρονα ρομαντικό τρόπο. Γι’ αυτό το λόγο τον ονόμασαν και μαχητικό ποιητή. Άρρωστος με καρκίνο του προστάτη γύρισε από την Στοκχόλμη με το βραβείο του και έμεινε με τον φίλο του Allende. Λίγες μέρες αργότερα δυστυχώς ο Allende αυτοκτονεί κατά τη διάρκεια ενός δεξιού πραξικοπήματος, μια πράξη που στιγματίζει την ζωή του ποιητή. Αν και δεν του μένουν πολλές μέρες. Στις 23 Σεπτέμβρη 1973 ο εθνικός αυτός ποιητής αποβιώνει. Επισήμως, ο θάνατός του αποδίδεται σε καρκίνο, αλλά υπάρχουν υποψίες ότι δηλητηριάστηκε από το καθεστώς του Πινοσέτ, θέμα που παραμένει αντικείμενο έρευνας ως και σήμερα.

Κάποιες από τις συλλογές ποιημάτων

Βλέπουμε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του πως τα θέματα των ποιημάτων του επηρεάζονταν από τις καταστάσεις που ζούσε. Συλλογές με πολιτική χροιά εκφράζοντας τις πολιτικές ιδεολογίες του. Βαθιά ερωτικά ποιήματα για καθεμία από τις τρεις γυναίκες της ζωής του που ερωτεύτηκε. Μια ολόκληρη σύνθεση από κομμάτια που αφορούν την φύση. Τρία πράγματα που αγαπούσε και ήταν παθιασμένος. Επίσης ήταν ένας άκρως αντιφατικός άνθρωπος. Το σπίτι του ήταν γεμάτο από τις συλλογές των αντικειμένων, τα οποία μάζευε στα ταξίδια του. Μαρτυρίες λένε ότι μπορεί να έκλεβε και αντικείμενα από σπίτια φίλων του που του είχαν κεντρίσει το ενδιαφέρον. Έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε κάπως καλύτερα την συναισθηματική σύνθεση του Neruda. Παρακάτω μπορούμε να δούμε τις τρεις θεματολογίες μέσα από λίγα έργα του:

• “Είκοσι Ερωτικά Ποιήματα και Ένα Τραγούδι της Απόγνωσης” (Veinte poemas de amor y una canción desesperada, 1924)
• “Κατοικία στη Γη” (Residencia en la Tierra, 1933-1947)
• “Γενικός Ύμνος” (Canto General, 1950)
• “Ο Τρύγος” (Las Uvas y el Viento, 1954)
• “Οδύσσεια ενός Θαλασσοπόρου” (Odas elementales, 1954-1957)
• “Απομνημονεύματα του Νησιού Νέγρο” (Memorial de Isla Negra, 1964)
• “Εκατό Ερωτικά Σονέτα” (Cien sonetos de amor, 1959)
• “Στραβάγκαριο” (Estravagario, 1958)
• “Το Βιβλίο των Ερωτήσεων” (El libro de las preguntas, 1974)
• “Η Τρίτη Κατοικία” (Tercera residencia, 1947)

Love

Πηγές:

• Echevarría, R. G., & Duran, M. E. (2024, November 11). Pablo Neruda | Biography, Poems, Books, & Facts. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Pablo-Neruda
• The Nobel Prize in Literature 1971. (n.d.). NobelPrize.org. https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1971/neruda/biographical/
• Pablo Neruda. (n.d.). The Poetry Foundation. https://www.poetryfoundation.org/poets/pablo-neruda

• Pablo Neruda – Poems by the famous poet – All Poetry. (n.d.). https://allpoetry.com/Pablo-Neruda

  Advertising