Ιός HIV: Η ιστορία του AIDS μέχρι σήμερα

Η 18η Μαΐου αποτελεί μεταξύ άλλων την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για το Εμβόλιο κατά του AIDS. Δεν έχει βρεθεί το εμβόλιο κατά της φρικτής ασθένειας και αυτή η μέρα υπενθυμίζει την αναγκαιότητα ανακάλυψής του. Το 1997 ο τότε πρόεδρος της Αμερικής Bill Clinton κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε πανεπιστήμιο τόνισε πως είναι αναγκαία η ίδρυση ενός κέντρου έρευνας για το εμβόλιο κατά του AIDS. Η παγκόσμια κοινότητα ευχαριστεί επίσημα όλα τα μέλη του ιατρικού συλλόγου, τους χιλιάδες εθελοντές, καθώς και τους επιστήμονες που πασχίζουν να βρουν λύση για τον ιό HIV. Αναλογιζόμενος τη σημασία της ασθένειας, αλλά και της συγκεκριμένης μέρας, θεώρησα πρέπον να αναφερθούμε σε πτυχές και ιστορίες που η πλειονότητα των ανθρώπων αγνοεί, τονίζοντας με ευλάβεια την αναγκαιότητα εξάλειψης ή έστω δραματικής μείωσης του συγκεκριμένου ιού στον κόσμο μας. Η γνώση είναι ικανή να αποτελέσει θεμέλιο σε αυτό τον αγώνα.

HIV: η ανακάλυψη και οι πρώτες αντιδράσεις

Ο ιός HIV, γνωστός και ως AIDS, έκανε την εμφάνισή του για πρώτη φορά το 1981 στις ΗΠΑ. Φυσικά, τότε ήταν η πρώτη φορά που το ανθρώπινο είδος παρατήρησε τη συγκεκριμένη αρρώστια. Τα θύματα στα οποία παρατηρήθηκε αρχικά ήταν χρήστες ναρκωτικών εθισμένοι στην ενδοφλέβια χρήση, αλλά και ομοφυλόφιλοι άνδρες. Στις δύο αυτές ομάδες ανθρώπων διαγνώστηκαν συμπτώματα πνευμονίας, ενώ δεν αντιμετώπιζαν κάποια – γνωστή έστω – ασθένεια. Επίσης, εμφανίστηκε σε μεγάλο αριθμό ομοφυλόφιλων ανδρών το σάρκωμα Kaposi.

Γρήγορα ξέσπασε συναγερμός στους ιατρικούς και επιστημονικούς κύκλους με σκοπό να ελεγχθεί η εξάπλωση της επιδημίας. Το 1983 δύο ερευνητικές ομάδες που δε συσχετίζονταν μεταξύ τους μίλησαν για μία καινούργια μορφή ασθένειας που δεν είχαμε συναντήσει μέχρι τότε. Μετά από λίγο καιρό η έρευνα τους οδήγησε στην ονομασία του HIV. Ο Μοντανιέ, επικεφαλής της μίας ερευνητικής ομάδας, έλαβε μάλιστα το Νόμπελ Ιατρικής το 2004 για αυτή την ανακάλυψη.

Διαβάστε επίσης Φρέντυ Γερμανός: Η ελληνική τηλεόραση στα καλύτερά της

Προέλευση του ιού

Υπάρχουν δύο υποτύποι του ιού, ο HIV-1 και ο HIV-2. Η προέλευση και των δύο τύπων αποδίδεται σε μη ανθρώπινα όντα. Πιο συγκεκριμένα οι επιστήμονες πιστεύουν πως ο ιός έκανε την εμφάνιση του περίπου το 1920 και προέρχεται από τη Κινσάσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Πιστεύεται ότι εκείνη τη δεκαετία μεταπήδησε από το χιμπατζή στον άνθρωπο μέσω μία διαδικασίας γνωστής κι ως ζωονοσία (όταν λοιμώδη νοσήματα μεταδίδονται μεταξύ σπονδυλωτών ζώων και ανθρώπου με φυσικό τρόπο). Δε μπορούμε να γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι είχαν μολυνθεί από τον ιό παρά μόνο πως υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά πριν το 1970. Μέχρι το 1980 είχαν ήδη μολυνθεί περίπου 200.000 άτομα, χωρίς να αποκλείεται ο πραγματικός αριθμός να υπερβαίνει τον αναγραφόμενο.

Το AIDS αποτελεί πλέον παγκόσμια πανδημία που έχει προσβάλλει περίπου 35 εκατομμύρια ανθρώπους εκ των οποίων μεγάλο ποσοστό αφορά ανήλικους. Το 2011 πέθαναν περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι από ασθένειες σχετιζόμενες με το AIDS, ένας αριθμός που διαρκώς μειώνεται τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο συγκεκριμένος ιός επιτίθεται στο ανοσοποιητικό σύστημα καθιστώντας το ανίκανο να ανταπεξέλθει στις πιο απλές αρρώστιες. Η Αφρική είναι η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό φορέων. Γύρω στο 70% του συνολικού ποσοστού των φορέων παγκοσμίως βρίσκεται στην Αφρική. Ο μέσος όρος ζωής έχει πέσει δραματικά τα τελευταία χρόνια, ενώ σε συγκεκριμένες χώρες η μείωση είναι πραγματικά τραγική. Στην Μποτσουάνα το προσδόκιμο ζωής έπεσε από τα 65 χρόνια στα 35. Τα τελευταία χρόνια γίνονται διαρκείς προσπάθειες να μειωθεί η εξάπλωση του ιού και στην Αφρική.

To AIDS στην Ελλάδα

Το 1981 εμφανίστηκε ο ιός και στην Ελλάδα, ενώ δύο χρόνια αργότερα είχαμε και τον πρώτο θάνατο. Μέχρι και το 1997 τα στοιχεία έδειξαν αυξητική τάση εξάπλωσης του ιού τόσο σε νέους όσο και σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας. Το ποσοστό άλλαξε μέχρι και το 2004, όταν παρατηρήθηκε νέα αύξηση.

Διαβάστε επίσης Tζένη Βάνου: Το αηδόνι με τη βραχνή φωνή

Έχουν διαγνωσθεί πάνω από 3000 περιπτώσεις AIDS, ενώ παράλληλα έχουν καταγραφεί συνολικά περισσότεροι από 2000 θάνατοι στον πληθυσμό των οροθετικών, ανεξάρτητα από το αν έχουν νοσήσει. Τα στατιστικά δείχνουν την άγνοια που επικρατεί σε όλες τις κοινωνικές τάξεις (με σαφείς πάντως διαφορές και μεταβολές μεταξύ των κοινωνικών τάξεων). Η άγνοια αυτή δείχνει την ανάγκη που υπάρχει για ευαισθητοποίηση, αλλά και την υποχρέωση για ενημέρωση στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Η ιστορία δείχνει πως τα ποσοστά οροθετικών διαρκώς αυξάνονται, παρόλο που οι θάνατοι μειώνονται. Η επιστημονική και ιατρική κοινότητα κάνει σωστά τη δουλειά της, αλλά θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ενημέρωση για να αλλάξουμε το δρόμο που χαράσσεται, αλλά δεν έχει φτιαχτεί ακόμα. Το AIDS αποτελεί μάστιγα της σημερινής κοινωνίας. Η ανακάλυψη του εμβολίου ίσως να αποτελεί τη μοναδική βιώσιμη λύση για την εξάλειψη αυτής της νόσου. Μέχρι τότε πρέπει να αρκεστούμε στην ενημέρωση και την πρόληψη με τα υπάρχοντα μέτρα. Στο παρακάτω βίντεο απεικονίζεται η αλήθεια για τον ιό σε ιατρικό επίπεδο.