Η Sofia Cοrradi οραματίστηκε μια Ευρώπη με φοιτητές να σπουδάζουν στο εξωτερικό, μαζί με αναγνώριση του κόπου και της δουλειάς τους. Αυτή της η ιδέα, σήμερα γνωστή ως πρόγραμμα Erasmus, έχει αλλάξει τις ζωές πολλών φοιτητών και έχει φέρει κοντά ανθρώπους. Η Corradi σπούδασε νομική, ήταν ερευνήτρια στον τομέα του δικαιώματος στην εκπαίδευση. Έπειτα από τις σπουδές της σε πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Κολούμπια των ΗΠΑ, διαπίστωσε ότι δε λάμβανε αναγνώριση από το Ιταλικό σύστημα εκπαίδευσης.
«Γιατί να σου δώσουμε πτυχίο, αν περνάς τον χρόνο σου ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο;»
Αυτή ήταν η απάντηση μιας γραμματέως του Πανεπιστημίου στο αίτημά της να επικυρώσει τις εξετάσεις που έγιναν στην Αμερική.
Αυτό στάθηκε αφορμή να αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής της στην ανάπτυξη και προώθηση του προγράμματος Erasmus. Το Erasmus πρόκειται για πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών μεταξύ ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Έλαβε το παρατσούκλι “Μαμά Εράσμους” λόγω του ρόλου της στην ανάπτυξη του προγράμματος. Έφυγε από τη ζωή στις 17 Οκτωβρίου 2025, σε ηλικία 91 ετών, αφήνοντας πίσω της μια κληρονομιά που ξεπερνά τα όρια της Πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Βιογραφία
Η Sofia Corradi γεννήθηκε στις 5 Σεπτέμβρη του 1934 στη Ρώμη. Ο πατέρας της εργαζόταν ως μηχανικός στον ιταλικό σιδηρόδρομο, 0ργάνωνε ταξίδια και επέτρεπε στις κόρες του να μάθουν νέες γλώσσες και πολιτισμούς. Η ίδια σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Siapenza της Ρώμης. Το 1957, στο τελευταίο έτος της σχολής, της δόθηκε υποτροφία από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια στις ΗΠΑ. Παρακολούθησε πρόγραμμα με θέμα “Συγκριτική πανεπιστημιακή νομοθεσία”. Όμως, με την επιστροφή της στην γενέτειρά της το 1958, έλαβε γνώση πως το πτυχίο της δε γίνεται να αναγνωριστεί από το ιταλικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Ένιωσε ταπεινωμένη και κανείς δεν αναγνώρισε την δουλειά που έκανε. Οι συμφοιτητές της στην Ιταλία το θεώρησαν ταξίδι αναψυχής. Αναγκάστηκε να κάνει άλλο ένα έτος για να λάβει το ιταλικό πτυχίο της. Η εμπειρία της στάθηκε η αφορμή γέννησης ενός οράματος με σπουδές στο εξωτερικό και αναγνώριση των μαθημάτων αυτών.
Μετά την αποφοίτησή της, η Corradi λάμβανε πολλές προτάσεις για δουλειά από δικηγορικά γραφεία και εταιρείες. Ωστόσο αποφάσισε να παραμείνει στον πανεπιστημιακό τομέα. Έκανε έρευνα για τα δικαιώματα στην εκπαίδευση στα Ηνωμένα Έθνη. Έλαβε τη θέση της επιστημονικής συμβούλου για την Ένωση Πρυτάνεων των Ιταλικών πανεπιστημίων.
Το 1969, παρουσιάστηκε η ιδέα της στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Πρυτάνεων στη Γενεύη και σε 4 ιταλικές εφημερίδες. Την ίδια χρονιά συμμετείχε σε μια συνάντηση Ιταλών-Γερμανών για αμοιβαία αναγνώριση των πτυχίων. Ο Υπουργός Παιδείας της Ιταλίας, Mario Ferrari Aggradi, υιοθέτησε την ιδέα της Sofia Cοrradi και οργάνωσε συνομιλίες μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το 1976, η ιδέα της πήρε έγκριση με ψήφισμα της 9ης Φεβρουαρίου από την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Από εκείνη τη στιγμή μπορούσε να ξεκινήσει η ανταλλαγή φοιτητών σε χώρες της Ευρώπης.
Για 10 χρόνια, το πρόγραμμα τελούσε σε πειραματικό επίπεδο, με τη δημιουργία Κοινών Προγραμμάτων Σπουδών και αναγνώριση πιστωτικών μονάδων. Το 1987, δημιουργήθηκε το πρόγραμμα Erasmus.
Έρευνα
Η Cοrradi διεξήγαγε έρευνα στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, όπου μελετούσε τα δικαιώματα στην εκπαίδευση. Έχει εργαστεί με την Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου στη Χάγη, το London school οf economics στο Λονδίνο, και την UNESCΟ στο Παρίσι. Δίδαξε στη σχολή Δια βίου μάθησης, στη σχολή Επιστημών- Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Roma Tre από το 1980 έως το 2004.
Διακρίσεις
Το έργο της τής έχει προσφέρει πολλές διακρίσεις. Το 2016 έλαβε το Ευρωπαϊκό βραβείο Καρόλου Ε’ και το Ευρωπαϊκό βραβείο Capi Circeo. Την ίδια χρονιά ορίστηκε Ταξιάρχης του Τάγματος Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας. Έχει λάβει βραβεία όπως τα Bellisarii, Premii Elena Cornaro και Alice De Gasperi.
Erasmus
Το πρόγραμμα Erasmus (Σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για την κινητικότητα των φοιτητών) είναι πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το όνομα του προγράμματος προέρχεται από τον Ολλανδό φιλόσοφο Έρασμο, που εργάστηκε σε πολλές χώρες της ΕΕ.
Περισσότεροι από 16 εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν ήδη εκπαιδευτεί και ανακαλύψει νέες προοπτικές από το πρόγραμμα Erasmus. Κάθε νέος έχει την ευκαιρία να σπουδάσει έξω από τα σύνορα της χώρας του. Το 2014, το πρόγραμμα Erasmus χρηματοδοτήθηκε πλέον ως Erasmus+, δίνοντας τη δυνατότητα και για εργασιακή εμπειρία.
Η Sofia Cοrradi μιλούσε για το πρόγραμμα και το χαρακτήριζε ως την “προσωπική της ειρηνική αποστολή” που γεννήθηκε σε κλίμα του Ψυχρού Πολέμου.
Λόγια της Corradi για το πρόγραμμα Erasmus:
«Οργή και ταπείνωση: αυτή είναι η γένεση του Erasmus. Υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι κανένας άλλος φοιτητής δεν θα υπέφερε μια προσβολή, σαν αυτή που υπέστησα εγώ».
Βιβλιογραφία
“Sofia Corradi”, Ανακτήθηκε από en.wikipedia.org (τελευταία πρόσβαση: 27/11/2025)
“Τιμούμε τη Sofia Corradi” Ανακτήθηκε από www.iky.gr (τελευταία πρόσβαση 27/11/2025)
“Έφυγε από τη ζωή η Sofia Corradi, η καθηγήτρια που εμπνεύστηκε το Πρόγραμμα Erasmus.” Ανακτήθηκε από www.marieclaire.gr (τελευταία πρόσβαση: 27/11/2025)
“Πρόγραμμα Erasmus” Ανακτήθηκε από: el.wikipedia.org (τελευταία πρόσβαση 27/11/2025)
“Erasmus was born out of a disappointment: Sofia Corradi, from student to Mother Erasmus” Ανακτήθηκε από www.etnmagazine.eu/ (τελευταία πρόσβαση 27/11/2025)
