O J.R.R Tolkien (Τόλκιν) ήταν για πολλά χρόνια ένας απλός καθηγητής αγγλικών, μέχρι που δημιούργησε έναν καινούργιο φανταστικό κόσμο, γεμάτο περιπέτειες και δραματικούς χαρακτήρες. Τα βιβλία του, που στη συνέχεια γυρίστηκαν και ως ταινίες, αποτελούν διαμάντια της συγγραφικής και κινηματογραφικής υστεροφημίας της γενιάς μας. Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ο τρόπος που ήρθαν στη ζωή αυτά τα αριστουργήματα. Ο Τόλκιν ξεκίνησε τις μυθικές ιστορίες στη “μέση γη (middle earth)” ως παραμύθια για τα τέσσερα παιδιά του, τα οποία τα εξιστορούσε ως ιστορίες για καληνύχτα. Το πιθανότερο είναι ούτε ο ίδιος να περίμενε πως μέσα σε λίγες δεκαετίες ο φανταστικός του κόσμος θα γινόταν ένα από τα συναρπαστικότερα έργα ψυχαγωγίας και διασκέδασης για ανθρώπους όλων των ηλικιών. Σε αυτό το άρθρο θα εστιάσουμε σε λιγότερο γνωστά στοιχεία για τη ζωή του Τόλκιν.
Τα Πρώτα Χρόνια
Το ολόκληρο όνομα του Τόλκιν ήταν John Ronald Reuel Tolkien και γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου του 1892 στο Bloemfontein της Νότιας Αφρικής. Ο πατέρας του, Arthur Reuel Tolkien, ήταν Άγγλος τραπεζίτης και είχε προαχθεί στο να διευθύνει παράρτημα της Τράπεζας της Βρετανίας που βρισκόταν στην Αφρική. Ο υιός Τόλκιν είχε έναν μικρότερο αδερφό, τον Hilary Arthur Reuel Tolkien, ο οποίος γεννήθηκε το 1894.
Στην ηλικία των 3 χρόνων, ο Τόλκιν θα μεταβεί με τη μητέρα του και τον αδερφό του στην Αγγλία, με σκοπό να συναντηθούν με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Σε αυτό το διάστημα όμως ο πατέρας, που βρισκόταν ακόμα στην Αφρική, θα πεθάνει από ρευματικό πυρετό. Η μητέρα του Τόλκιν (Μάμπελ) θα μεταφέρει τα παιδιά της στο Μπέρμιχαμ, ώστε να μείνουν με τους γονείς της. Άλλαξαν διάφορα μέρη, τα οποία ο Ρόναλντ Τόλκιν λάτρευε να εξερευνά, χρησιμοποιώντας τα μάλιστα στις αργότερα φανταστικές ιστορίες του. Η Μάμπελ δίδαξε τα παιδιά της από το σπίτι και ο Ρόναλντ έδειξε ιδιαίτερο ταλέντο στη μάθηση από μικρή ηλικία. Βοτανολογία, λατινικά, αλλά και ελληνικά ήταν μόνο μερικά από τα μαθήματα που διδάχθηκε. Μέχρι τα πρώτα τέσσερα χρόνια της ζωής του ήξερε να μιλά και να γράφει με ευκολία.
Το 1900 η Μάμπελ Τόλκιν θα βαφτιστεί στη Ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία, παρά τις αντιδράσεις της οικογένειας της. Αυτό θα οδηγήσει στο να σταματήσουν να τη βοηθάνε χρηματικά. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η Μάμπελ θα πεθάνει από οξύ διαβήτη σε ηλικία 34 ετών, αφήνοντας πίσω τον δωδεκάχρονο Ρόναλντ Τόλκιν και το ακόμη μικρότερο αδερφό του. Ο Τόλκιν είχε μεγάλη αγάπη προς τη μητέρα του και αυτό φαίνεται και από κάτι που έγραψε λίγα χρόνια αργότερα “Η ίδια η αγαπημένη μου μητέρα ήταν πραγματικά ένας μάρτυρας, και δεν είναι για όλους ότι ο Θεός δίνει έναν εύκολο δρόμο στα μεγαλύτερα δώρα του, όπως έκανε σε εμένα και τον Χίλαρι, δίνοντας μας μία μητέρα που σκότωσε τον εαυτό της από τη σκληρή εργασία για να εξασφαλίσει ότι θα παραμείνουμε πιστοί”.
Εφηβεία και Ενηλικίωση
Μετά το θάνατο της μητέρας του, ο Τόλκιν αναγκάστηκε να αλλάξει την τοποθεσία διαμονής του, παραμένοντας όμως στο χώρο του Μπέρμιχαμ. ‘Εμενε με τον Φρανσίς Ξαβιέρ Μόργκαν, που είχε την επιμέλεια μετά από παράκληση της Μάμπελ, στο Παρεκκλήσι του Μπέρμιχαμ, ασκώντας καθήκοντα ως παπαδοπαίδι. Ο πάτερ Φράνσις, όπως τον έλεγε ο Τόλκιν, τον επηρέασε σε σημαντικό βαθμό. Σε ένα γράμμα του το 1965 επισήμανε πως από αυτόν τον άνθρωπο έμαθε τη φιλανθρωπία και τη συγχώρεση.
Παρακολούθησε διάφορα σχολεία, αλλά έγινε δόκιμος (cadet) και τοποθετήθηκε μπροστά από τις πόρτες του παλατιού Μπάκιγχαμ. Στην εφηβεία του ήρθε σε πρώτη επαφή και με τις “κατασκευασμένες γλώσσες” μέσω των ξαδέρφων του. Μαζί τους δούλεψε στην κατασκευή μία γλώσσας που ονόμασαν “Novbeh”, ενώ αργότερα ο ίδιος δημιούργησε μόνος του μία γλώσσα που ονόμασε “Naffarin”.
Το 1908, και σε ηλικία 16 χρονών, ο Τόλκιν θα γνωρίσει την Έντιθ Μέρη Μπράττ, όταν θα μεταβεί με τον αδερφό του σε ένα οικοτροφείο στο Έτζμπαστον του Μπέρμιχαμ. Η Έντιθ ήταν 3 χρόνια μεγαλύτερη του και αμέσως άρχισαν να κάνουν παρέα. Μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, ανακοίνωσαν πως ήταν ερωτευμένοι, κάτι που όμως δημιούργησε αντιδράσεις. Ο Πάτερ Μόργκαν του απαγόρευσε να την ξαναδεί μέχρι να ενηλικιωθεί και ο Τόλκιν αναγκάστηκε να συμφωνήσει και για σχεδόν 3 χρόνια δε συνάντησε την Έντιθ, ενώ έπαψε και κάθε μορφή επικοινωνίας μαζί της. Αργότερα, ο ίδιος ανέφερε ότι δε μπορούσε να πάει κόντρα σε έναν άνθρωπο που στάθηκε δίπλα του περισσότερο από ότι στέκονται πραγματικοί πατεράδες. Όμως η ιστορία του δεν τελείωσε εκεί. Με το που έκλεισε τα 21 του χρόνια, έγραψε στην Έντιθ πως ποτέ δεν έπαψε να την αγαπάει και της ζήτησε να τον παντρευτεί. Η Έντιθ του απάντησε πως είχε ήδη δεχθεί μία πρόταση γάμου, την οποία είχε αποδεχθεί μόνο επειδή πίστευε πως εκείνος δεν την αγαπούσε πλέον. Στις 8 Ιανουαρίου του 1913 (πέντε μέρες μετά την ενηλικίωση του) ο Τόλκιν ταξίδεψε με τρένο για να βρει την αγαπημένη του. Αφού μιλήσανε, η Έντιθ αποφάσισε να αρνηθεί την πρώτη πρόταση και να αποδεχθεί την πρόταση του Τόλκιν. Η Έντιθ και ο Ρόναλντ αρραβωνιάστηκαν επίσημα τον Ιανουάριο του 1913 και 3 χρόνια αργότερα παντρεύτηκαν και έμειναν μαζί μέχρι τα βαθιά τους γεράματα. Το 1941 ο Τόλκιν ανέφερε για την αγαπημένη του ότι πάντα θαύμαζε το κουράγιο της να παντρευτεί έναν άντρα χωρίς δουλειά, χρήματα και προοπτικές που το πιθανότερο ήταν να πεθάνει στον πόλεμο.
Ο Τόλκιν και ο Πόλεμος
Όταν μπήκε η Αγγλία στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Τόλκιν δεν επέλεξε να καταταχθεί άμεσα στον στρατό, κάτι που οδήγησε στην κατακραυγή από την οικογένειά του. Ο ίδιος επέλεξε να τελειώσει τις σπουδές του, κάτι που θα καθυστερούσε τη συμμετοχή του στον πόλεμο. Αργότερα, επισήμανε πως ήταν δύσκολο να είσαι νέος εκείνη την εποχή με μόνα εφόδια τη φαντασία και το λειψό σωματικό σθένος. Το 1915 αποφοίτησε με άριστα από τη σχολή Αγγλική Φιλολογίας και αποφάσισε να καταταχθεί στον στρατό. Μετά από 11μηνη εκπαίδευση, στη διάρκεια της οποία παντρεύτηκε την Έντιθ, ήρθαν οι πρώτες διαταγές για να βρεθεί σε μέτωπο στη Γαλλία. Ο αποχαιρετισμός από τη γυναίκα του ήταν κάτι που σχολίασε αργότερα χρησιμοποιώντας τα εξής λόγια: “Κατώτεροι Αξιωματικοί πεθαίναν σε δωδεκάδες κάθε λεπτό, όταν αποχωρίστηκα τότε από τη γυναίκα μου ήταν σαν θάνατος”.
Ο Τόλκιν βρέθηκε σε αρκετές μάχες και πολλές φορές κινδύνεψε η ζωή του, ο ίδιος όμως επιβίωσε. Πολλοί φίλοι του και γνωστοί του πέθαναν και θα μπορούσε και ο ίδιος να πεθάνει, καθώς το τάγμα στο οποίο υπηρετούσε παραλίγο να αφανιστεί κατά τη διάρκεια της επιστροφής του στη Αγγλία. Ο Τόλκιν όμως είχε τεθεί προσωρινά εκτός μαχών, εξαιτίας μιας αρρώστιας που είχε αποκομίσει σε προηγούμενες μάχες. Στο τέλος του Πολέμου είχαν πεθάνει όλοι οι φίλοι του Τόλκιν, εκτός από έναν. Το 1920 απολύθηκε από τον στρατό και η συνέχεια είναι γνωστή. Στη διάρκεια του μεσοπολέμου δούλεψε ως καθηγητής στην Οξφόρδη, ενώ έκανε και αρκετές μεταφράσεις. Σημαντικότερο του έργο βέβαια είναι η δημιουργία ενός ολόκληρου κόσμου που παρουσίασε μέσω του πρώτου του βιβλίου “Χόμπιτ”. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Τόλκιν εξέδωσε και άλλα βιβλία, με πιο σημαντικά να είναι ο “Άρχοντας των Δαχτυλιδιών” και το “Σιλμαρίλιον”.
Υπάρχουν αρκετά βίντεο για τα έργα του Τόλκιν στο διαδίκτυο, αλλά λίγα που να αποσαφηνίζουν τη σκέψη του. Στο παρακάτω βίντεο αναλύεται η φιλοσοφία του Τόλκιν, καθώς και πτυχές της ζωής του που τον καθοδήγησαν σε αυτή την εξέλιξη. Ένα διαμαντάκι για όποιον επιθυμεί να αφιερώσει λιγότερο από 20 λεπτά για να μάθει στοιχεία που αγνοούσε για τον μεγαλύτερο συγγραφέα του περασμένου αιώνα.
Πηγές
https://www.britannica.com/biography/J-R-R-Tolkien
