Όταν μια ιστορία ξεπηδά από τις σελίδες ενός βιβλίου στη μεγάλη οθόνη ένα είναι το ερώτημα που απασχολεί αναγνώστες και κινηματογραφικό κοινό: ποιό από τα δύο επικρατεί; Οι απαντήσεις αμφιλεγόμενες με πολλούς να υποστηρίζουν συνήθως την υπεροχή του πατροπαράδοτου βιβλίου και άλλους να τείνουν να προτιμούν την αμεσότητα μιας ταινίας. Σπάνιο φαινόμενο αποτελούν οι περιπτώσεις που ένα λογοτεχνικό αριστούργημα κατάφερε να αποδεχτεί ταυτόχρονα και τον τίτλο του κινηματογραφικού αριστουργήματος, πόσο μάλλον όταν γίνεται λόγος για πασίγνωστες σειρές βιβλίων των οποίων η μεταφορά στη μεγάλη οθόνη είναι πολυαναμενόμενη από τους φανς του είδους. Παρακάτω θα βρείτε 5+1 franchise που κατά τη γνώμη μου στη σύγκριση βιβλίου-ταινίας ο τελικός νικητής προκύπτει με μεγάλη δυσκολία.
1.«Harry Potter»
Ένα από τα διασημότερα sequel φαντασίας που δημιουργήθηκαν ποτέ, με τεράστια εμπορική επιτυχία και απήχηση τόσο σε νεότερες ηλικίες όσο και στον κόσμο των ενηλίκων. Οι 8 ταινίες από τη Warner Bross είναι βασισμένες στα 7 μυθιστορήματα της J.K.Rowling (1997-2007) που έχουν πουλήσει περίπου 450 εκατομμύρια αντίτυπα διεθνώς και περιέχουν στοιχεία μυστηρίου, περιπέτειας, τρόμου, χιούμορ και ρομαντικών ειδυλλίων όπως και οι αντίστοιχες ταινίες τους. Ολόκληρη η σειρά ταινιών απέφερε $7.727.156.777 παγκοσμίως και τηρεί με συνέπεια τη ροή της συγγραφέως στο μαγικό σύμπαν του ήρωα της με την επίβλεψη και της ίδιας στη διάρκεια των γυισμάτων. Παρά την οξεία κριτική που έχει δεχτεί η σειρά από κάποιες ομάδες η ανεξίτηλη επιγραφή της στην ιστορία του κινηματογράφου στο είδος του φανταστικού είναι αδιαμφισβήτητη, αφού σε μεταφέρει σε έναν κόσμο όπου η μαγεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, με χαρακτήρες μορφές όπως ο Voldemort και ο Dumbledore.
2.«The Lord of the Rings trilogy»
Δεύτερο στη λίστα (αλλά πρώτο στις καρδιές πολλών, όπως η δική μου, γι’ αυτό θα προσπαθήσω να είμαι αμερόληπτη) ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, που με τρεις back to back ταινίες (2001-2003), βασισμένες στα μυθιστορήματα του J.R.R. Tolkien σάρωσε τα ταμεία και τα Όσκαρ και άφησε εποχή όσο ελάχιστες ταινίες. One trilogy to rule them all! Αρκετοί κριτικοί και αναλυτές του σινεμά είχαν χαρακτηρίσει την τριλογία ως «αδύνατη να μεταφερθεί στο σινεμά», λόγω της πολυδιάστατης πλοκής της και των προχωρημένων τεχνολογικών μέσων που απαιτούσε η απόδοσή της. Με την έλευση του 21ου αιώνα, όμως, η κινηματογραφική τεχνολογία είχε προχωρήσει αρκετά και η εταιρία New Line Cinema αποφάσισε να τολμήσει το μεγάλο εγχείρημα.
Οι τρεις ταινίες γυρίστηκαν σε ελάχιστο διάστημα, σκηνοθετήθηκαν από τον ειδικό σε τέτοιες ταινίες Νεοζηλανδό Peter Jackson και με συμπαραγωγή από Νέα Ζηλανδία και Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ταινίες αγαπήθηκαν όσο λίγες, κερδίζοντας συνολικά 17 Όσκαρ (11 εκ των οποίων η τρίτη και τελευταία) και πάνω από 2 δισεκατομμύρια $ στο box office, ανεβάζοντας ταυτόχρονα και τις μετοχές των αντίστοιχων βιβλίων. Το έπος του Tolkien υπήρξε καταλυτικό στην τελική διαμόρφωση του ύφους και των συνηθισμένων μοτίβων της λογοτεχνίας φαντασίας. Το κατά πόσο αυτό κατάφερε να το επιτύχει και η σειρά ταινιών το έχει δείξει η ιστορία.
3. «The Hobbit trilogy»
Συνεχίζοντας στο ίδιο στυλ, ακολουθεί το προοίμιο του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και η απαρχή της ιστορίας. Το χόμπιτ παρ’ ότι βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του J.R.R. Tolkien αποδόθηκε στους κινηματογράφους με 3 ταινίες από το 2012-2014, χαράς ευαγγέλια για τους fans του Τόλκιν, της μυθολογίας του και των ταινιών του Peter Jacson. Η πρώτη ταινία παγκοσμίως ξεπέρασε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια και έγινε η 15η ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου που το καταφέρνει. Προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της σύγχρονης δεκαετίας η τριλογία εντυπωσιάζει σε ειδικά εφέ, κουστούμια και μακιγιάζ με πολλούς ήρωες του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών να επιστρέφουν. Ωστόσο η διάσπαση του ενός βιβλίου σε 3 ξεχωριστές ταινίες ίσως έχει ως αποτέλεσμα μια μικρή φλυαρία και στατικότητα σε συγκεκριμένες σκηνές. Οι θαυμαστές δεν απογοητεύτηκαν παρ΄όλα αυτά από το οπτικό υπερθέαμα που παρακολούθησαν.
4.«Τhe Hunger Games»
Πάλι στο είδος του φανταστικού η δυστοπική περιπέτεια Hunger Games βασισμένη στο μυθιστόρημα της Σουζάν Κόλινς τη σκηνοθεσία της οποίας ανέλαβε ο Γκάρι Ρος. Η ταινία αποτέλεσε τεράστια εισπρακτική επιτυχία, έχοντας έσοδα άνω των 685 εκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως έναντι του προϋπολογισμού της των 78 εκατομμυρίων δολαρίων, κάνοντας την τρίτη καλύτερη εισπρακτικά ταινία στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ένατη καλύτερη παγκοσμίως για το 2012. Οι Αγώνες Πείνας έλαβαν θετικά σχόλια από τους περισσότερους κριτικούς, οι οποίοι επαίνεσαν το θέμα και τα μηνύματα της, καθώς και την ερμηνεία της Λόρενς ως Κάτνις. Όπως και το μυθιστόρημα, η ταινία έχει προσελκύσει αρνητικές κριτικές για τις ομοιότητες της με άλλα έργα, όπως το ϊαπωνικό μυθιστόρημα Battle Royale, την ομώνυμη κινηματογραφική προσαρμογή του και το Αμερικανικό διήγημα «The Lottery».
5.«Τhe Planet of the Apes»
Η σειρά αυτή ξεκίνησε με το βιβλίο του Πιερ Μπουλ, που εκδόθηκε το έτος 1963, ονόματι Ο Πλανήτης των Πιθήκων, και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, δια μέσω κινηματογραφικών ταινιών. Το γνωστό franchise μετρά σχεδόν 5 δεκαετίες ύπαρξης και 9 ταινίες, τις 5 αρχικές (1968-1973), το remake του Τιμ Μπάρτον το 2001 και το reboot που ξεκίνησε το 2011 και ήδη μετρά 4 ταινίες. Το θέμα της ταινίας έχει ουσιαστικά και βαθιά σχόλια πάνω στην εξέλιξη των ειδών, στην αντιμετώπιση των Αφροαμερικανών, στην καταδίωξη των κοινωνικών και φυλετικών μειονοτήτων, στον πολιτισμό, στην βία και στην εξουσία. Προσωπική αγαπημένη; «Ο πλανήτης των πιθήκων: Η εξέγερση, του Ρούπερτ Γουάιτ» (2011). Η ταινία δικαίως αποτελεί μία εξαιρετική εισαγωγή στη ιστορία εκ νέου, και αυτό αποδεικνύεται ότι αποτέλεσε μία ισχυρή βάση για τις ταινίες που ακολούθησαν.
Για το τέλος, η δυστοπική ταινία επιστημονικής φαντασίας παραγωγής 1982 του Ρίντλεϊ Σκοτ, κινηματογραφική μεταφορά της νουβέλας επιστημονικής φαντασίας Το Ηλεκτρικό Πρόβατο του Φίλιπ Κ. Ντικ, που κυκλοφόρησε το 1968. Το Blade Runner δέχθηκε αρχικά αντικρουόμενες κριτικές: κάποιοι δυσαρεστήθηκαν από τον ρυθμό του, ενώ άλλοι ευχαριστήθηκαν με τη θεματική πολυπλοκότητά του. Έχει γίνει ωστόσο μια ταινία «καλτ» και παραμένει ένα ηγετικό υπόδειγμα του νεο-νουάρ κινηματογράφου με πολλούς πλέον κριτικούς να τη χαρακτηρίζουν ως μία από τις καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας που έγιναν ποτέ. Η συνέχεια, Blade Runner 2049, κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2017 για την οποία ο κριτικός Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος δήλωσε: «δεν είναι παράτολμο να παραδεχτώ πως αποτελεί τον Νονό 2 της επιστημονικής φαντασίας, και μάλιστα από άλλον σκηνοθέτη».
