Μια χώρα αραιοκατοικημένη, κυρίως έρημος, με άγρια ζώα, με αυτόχθονες που ζουν εκεί για πάνω από 50.000 χρόνια, ένας τόπος που πρωτοανακαλύφθηκε από τους Ευρωπαίους το 1606 και πέρασε περιόδους έντονης αποικιοκρατίας με γενοκτονία σχεδόν των αβοριγίνων κατοίκων. Η Αυστραλία σίγουρα αποτελεί έναν αξιοθαύμαστο τόπο, όπου η Φύση ορθώνει την δεσποτικότητά της απέναντι στον απειροελάχιστο άνθρωπο. Με αυτήν την μαγευτική και άγρια ενδοχώρα ασχολούνται οι 10 ετερόκλητες ταινίες που παρουσιάζουμε, που αναδεικνύουν την (παλιά αλλά και ταυτόχρονα νέα) ιστορία της χώρας.
1. Wake in Fright (A.K.A. Outback) (1971)
του Ted Kotcheff
“Αργία μήτηρ πάσης κακίας” λέει το αρχαιοελληνικό ρητό, το οποίο δεν θα μπορούσε να ισχύει περισσότερο για την μικρή πόλη της Yabba στην μέση της ερήμου της Αυστραλίας (γνωστή και ως “outback”). Σε αυτήν την κωμόπολη θα βρεθεί ένας άσημος δάσκαλος και μέσα σε λίγες μέρες θα χάσει όλα τα λεφτά του στον τζόγο, θα μπλέξει με την γυναίκα ενός ντόπιου, θα σκοτώσει καγκουρό με μαχαίρι και θα φτάσει πολύ κοντά στα πρόθυρα της υπαρξιακής (αυτό)καταστροφής.
Μια ταινία που θα κοιτάξει στα μάτια το μηδέν, την απραξία, το αδιέξοδο, το οποίο συγκεκριμενοποιείται σε μια μικρή πόλη στη μέση του πουθενά, κάτω από έναν καυτό, ανελέητο ήλιο και με την μπύρα να ρέει άφθονη. Μία ταινία που κυριολεκτικά είχε χαθεί και βρέθηκε πρόσφατα, η οποία δείχνει με έναν σαγηνευτικό τρόπο την ενδοχώρα ενός κατά βάση άγονου τόπου, της Αυστραλίας.
2. Walkabout (1971)
του Nicolas Roeg
Αφού ο πατέρας τους αυτοκτονεί στην μέση της αυστραλιανής ερήμου, δύο μικρά αδέρφια (ένα έφηβο κορίτσι και ένα μικρό αγόρι) μένουν μόνα τους να βρουν τον δρόμο της επιστροφής και να επιβιώσουν. Μέσα σε απόγνωση, θα βρουν τον σωτήρα στους στο πρόσωπο ενός νεαρού Αβορίγινα, ο οποίος -ως τελετή μύησης- είχε βγει σε ένα walkabout, δηλαδή σε μια περιπλάνηση όπου προσπαθεί να επιβιώσει μόνος του. Η παρέα θα δεθεί στην προσπάθεια για επιβίωση, η οποία δυστυχώς θα έχει μια τραγική κατάληξη.
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ταινίες του Roeg, η οποία θέτει το ζήτημα της σχέσης του ανθρώπου με την φύση, καθώς και την υποτιθέμενη “φυσική” κατάσταση του ανθρώπου, η οποία μοιάζει σαν μια νοσταλγική στιγμή αθωότητας, μακριά από την παθογόνο επίδραση του πολιτισμού. Μια κατάσταση που -τουλάχιστον σύμφωνα με τον Ρουσσώ- βασιλεύει το ένστικτο αυτοσυντήρησης, οι λιγοστές ανάγκες (και η άμεση ικανοποίησή τους) και η συμπόνια για τον άλλον. Και όλα αυτά στον σχετικά αφιλόξενο τόπο της Αυστραλίας, η πανίδα του οποίου αναδεικνύεται μέσα από πειραματικές γωνίες λήψης και μέσα από μια εξαιρετική φωτογραφία.
3. Picnic at Hanging Rock (1975)
του Peter Weir
Την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, το 1900, μια τάξη κοριτσιών θα πάει εκδρομή στον βράχο των κρεμασμένων, ένα παράξενο γεωλογικό θέαμα που, όπως είπε μια καθηγήτρια στην ταινία, περίμενε τους εκδρομείς για εκατομμύρια χρόνια. Κάτω από αδιευκρίνιστες περιστάσεις και υπό έναν καυτό και ζαλιστικό ήλιο, σε συνδυασμό με την σαγήνη που εκπέμπει ο βράχος, 3 κορίτσια και η δασκάλα τους θα εξαφανιστούν. Το σχολείο και η τοπική κοινότητα θα προσπαθήσει να λύσει αυτό το ανεξήγητο και πρωτόγνωρο συμβάν.
Μία από τις καλύτερες ταινίες του Weir (κατά τη γνώμη μου καλύτερη από το Dead Poets Society), το Picnic at Hanging Rock τραβάει τον θεατή σε μια από τις πιο μαγνητικές σεκάνς στην ιστορία του κινηματογράφου. Ένα μυστήριο που αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο την ιδιάζουσα φύση της Αυστραλίας και που -κάτω από την μαγική ζέστη- είναι καταδικασμένο να μείνει άλυτο.
4 + 5. Mad Max (1979) + Mad Max 2 (1981)
του George Miller
Οι πρώτες δύο -θρυλικές πια- ταινίες Mad Max αναδεικνύουν μια αποκαλυπτική Αυστραλία του εγγύς μέλλοντος. Στην πρώτη ταινία, ο Max (Mel Gibson) καλείται να προστατεύσει την οικογένειά του από μια συμμορία μοτοσυκλετιστών η οποία λόγω κοινωνικής αποσάθρωσης έχει καταφύγει στην παρανομία και στον βανδαλισμό. Το δερμάτινο λουκ και τα πρώτα χρόνια της αποκάλυψης της πρώτης ταινίας αντικαθίστανται από το ινδιάνικο post-punk λουκ της δεύτερης, όπου πια ο Max καλείται αν προστατεύσει μια κοινότητα από την λεηλασία των διάφορων συμμοριών.
Κλασικά πια, τα δύο πρώτα Mad Max παρουσιάζουν την άγονη έρημο της Αυστραλίας μέσα από εκπληκτικά σκηνοθετημένα αποκαλυπτικά κυνηγητά, με τρελά αμάξια και ακόμα πιο τρελά κοστούμια.
6. Where the Green Ants Dream (1984)
του Werner Herzog
Μια αυστραλιανή εταιρία γεωτρήσεων αντιμετωπίζει προβλήματα όταν μια ομάδα Αβοριγίνων εμποδίζει το έργο της, προβάλλοντας ως ισχυρισμό ότι στον συγκεκριμένο τόπο ονειρεύονται τα πράσινα μυρμήγκια. Ο γεωλόγος της εταιρίας θα συνδιαλεχθεί με τους Αβοριγίνες και η υπόθεση θα φτάσει μέχρι τα δικαστήρια, με τους αυτόχθονες να ζητάνε μέχρι και ένα… αεροπλάνο!
Σε μία από τις ξεχασμένες ταινίες του, ο Herzog επιστρέφει με τις γνωστές θεματικές του: άνθρωπος εναντίον φύσης, οικολογικοί και ανθρωπολογικοί προβληματισμοί, χαρτογράφηση του ντόπιου πολιτισμού (και χρήση των αυτοχθόνων ως ηθοποιών), κλπ. Και όλα μεταξύ ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, ονείρου και πραγματικότητας.
7. Crocodile Dundee (1986)
του Peter Faiman
Μια δημοσιογράφος θα ακούσει για έναν μυθικό τύπο, ο οποίος ζει στην άγρια φύση της Αυστραλίας και επέζησε από την επίθεση ενός κροκόδειλου. Αφού τον βρει, θα πάνε μαζί στον τόπο της επίθεσης και θα διανυκτερεύσουν μέσα στους βάλτους, όπου και θα αναπτυχθεί ένα φλερτ μεταξύ τους. Ο “κροκοδειλάκιας” εν συνεχεία θα ταξιδέψει ως “αξιοθέατο” στη Νέα Υόρκη, όπου εκεί θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια άλλη ζούγκλα, αυτή της πόλης, καθώς και τον αρραβωνιαστικό της δημοσιογράφου.
Μια άκρως συμπαθητική (αν εξαιρέσεις το ενίοτε σεξιστικό χιούμορ) και επιτυχημένη ταινία, ο “κροκοδειλάκιας” αντιπαραθέτει την αγριάδα της Αυστραλίας με τον παραλογισμό της Νέας Υόρκης, καθώς και το πολιτισμικό σοκ που προκύπτει όταν μεταβαίνεις από το ένα μέρος στο άλλο. Εγγυημένη διασκέδαση.
8. The Adventures of Priscilla, Queen of the Desert (1994)
του Stephan Eliott
Δύο drag queen (Hugo Weaving και Guy Pearce) και μια τρανς γυναίκα (Terence Stamp), αγοράζουν ένα σχολικό και διασχίζουν την ενδοχώρα της Αυστραλίας για να μεταβούν σε ένα ξενοδοχείο που θα ανεβάσουν το drag show τους. Στην διαδρομή θα επικρατήσουν τριβές τόσο μεταξύ τους όσο και με την συντηρητική κοινότητα, ενώ μάλιστα θα μείνουν και στην έρημο για κάμποσο διάστημα.
Μία πολύ ενδιαφέρουσα και απαστράπτουσα (κυριολεκτικά) ταινία, από τις πρώτες που αναδεικνύουν με τόσο θετικό τρόπο την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, καθώς και σχετικά θέματα προκαταλήψεων, ταυτότητας και εναλλακτικής γονικότητας. Hugo Weaving και Guy Pearce σε κόντρα ρόλους και ένας Terence Stamp που αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο αυτό το μείγμα θηλυκότητας-αρρενωπότητας που τον διακρίνει. Και καταπληκτικά κοστούμια εννοείται, τα οποία έλαβαν και Όσκαρ.
9. The Proposition (2005)
του John Hillcoat
Μετά από ένα πιστολίδι, δυο αδέρφια συλλαμβάνονται από τον σερίφη, ο οποίος κάνει μια πρόταση: θα κρατήσει τον έναν αδερφό και δεν θα τον εκτελέσει, αν ο άλλος σκοτώσει τον τρίτο αδερφό της οικογένειας, ο οποίος -ως επικηρυγμένος δολοφόνος- κρύβεται σε ένα βράχο στη μέση της ερήμου. Τριβές θα αναπτυχθούν μεταξύ των εγκληματιών, των τοπικών αρχών και των Αβοριγίνων, οι οποίες θα καταλήξουν σε μια βίαιη αιματοχυσία.
Ένα εναλλακτικό western, που σκιαγραφεί μεταξύ άλλων την βιαιότητα των Άγγλων ιμπεριαλιστών εναντίον των αυτοχθόνων της Αυστραλίας. Πλούσιο καστ (Guy Pearce, Ray Winstone, Emily Watson, Danny Huston, John Hurt) και ενδιαφέρουσα ιστορία, δια χειρός του Nick Cave.
10. The Nightingale (2018)
της Jennifer Kent
Σε έναν αποικιακό οικισμό στην Αυστραλία, τρεις Βρετανοί στρατιώτες θα βιάσουν μια κοπέλα και θα σκοτώσουν τον άντρα και το παιδί της. Αυτή θα αναζητήσει εκδίκηση και με την βοήθεια ενός Αβοριγίνα ιχνηλάτη θα καταδιώξει τους στρατιώτες μέσα στα δάση της Ταζμανίας. Σκηνές βίας θα διατρέξουν όλη αυτήν την αναζήτηση.
Τέσσερα χρόνια μετά το ανατριχιαστικό Babadook, η Jennifer Kent επιστρέφει με μια εκπληκτικά σκληρή ιστορία, που δείχνει την βίαιη πλευρά του ιμπεριαλισμού και την γενοκτονία του αυτόχθονου πληθυσμού της Αυστραλίας από τους Βρετανούς αποίκους. Για γερά στομάχια.
