Τον φετινό Οκτώβριο η ακαδημία βράβευσε,με τιμητικό όσκαρ για την προσφορά του στον κινηματογράφο,τον πολυσχιδή δημιουργό David Lynch. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να χαρακτηρίσουμε το έργο του καθώς όπως και ο ίδιος έχει εκφράσει: η βιωματική εμπειρία της δημιουργίας δεν μπορεί να εκφραστεί με λέξεις. Το σίγουρο πάντως είναι πως το απαράμιλλο ύφος του και η πρωτοποριακή τεχνική του τον έχουν καθιερώσει ως έναν από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της εποχής μας. Το εμβληματικό αριστούργημα του mulholland drive(2001) αναδείχτηκε ως η κορυφαία ταινία του 21ου αιώνα από το BBC.
Σε μια πρώτη ανάγνωση η ιστορία πραγματεύεται την προσπάθεια μιας αφελούς νεαρής ηθοποιού να εισχωρήσει στην βιομηχανία ταινιών του Hollywood, την σύγκρουση της με την διαφθορά που πλήττει τον χώρο αλλά και την γνωριμία της με μια μυστηριώδη γυναίκα που ανατρέπει της ισορροπίες στη ζωή της. Κάπως έτσι περιγράφεται συμβατικά η γενική εικόνα της ταινίας. Η διάνοια του David lynch όμως απορρίπτει κάθε συμβατικό καλούπι γραμμικής αφήγησης και αντ’ αυτού μας παρουσιάζει μια ροή συνειδήσεις που απαιτεί από τον θεατή την ολοκληρωτική αποδέσμευση από το να αναζητήσει συγκεχυμένο νόημα.
Στις δεκάδες απόπειρες που έχουν γίνει,από δημοσιογράφους και κριτικούς,να αποσπάσουν μια ερμηνεία από τον David Lynch εκείνος καταφέρνει να τις αποφεύγει πάντοτε με χαρακτηριστικό τρόπο.Ο λόγος που παραμένει τόσο κρυψίνους δεν είναι επειδή θέλει να διατηρήσει κάποια μυστηριακή ταυτότητα ενός εκκεντρικού δημιουργού· τουναντίον όπως ο ίδιος υποστηρίζει:“ Από την στιγμή που μια ιδέα μετουσιωθεί σε μια μορφή τέχνης είναι ολοκληρωμένη και δεν χρειάζεται να συζητηθεί παραπάνω. Ο,τι είναι απαραίτητο για την κατανόηση της βρίσκεται ήδη εκεί και είναι κρίμα όταν ο κόσμος προσπαθεί να την μεταφράσει ξανά σε λέξεις καθώς η περιγραφή δεν θα αποκτήσει ποτέ την ποιότητα της ταινίας. Ακόμη και αν μια ταινία έχει κάποια θεματική αυτό δεν σημαίνει πως θα είναι κοινή σε όλους τους θεατές.”
Η προσέγγιση που κάνει ο Lynch στην τέχνη είναι καθαρά βιωματική. Δεν τον απασχολεί τόσο η αφήγηση της ιστορίας και οι τεχνικές συνέχειας που έχουν θεσμοθετηθεί από το Hollywood. Παρομοιάζει την εμπειρία των ταινιών του με την μουσική και την τέχνη της ζωγραφικής όπου το συναίσθημα και το ένστικτο είναι σημαντικότεροι οδηγοί από την ενδελεχή ανάλυση. Όπως η μουσική καταφέρνει αφαιρετικά να δημιουργεί συναισθήματα που αγγίζουν τον ψυχισμό του ανθρώπου, χωρίς πάντα να γίνετε κατανοητή η αφήγηση της, έτσι και η κινούμενη εικόνα μπορεί να καταφέρει το ίδιο.
Θερμός υποστηρικτής του υπερβατικού διαλογισμού, όπου κατά των ίδιο τον έχει βοηθήσει να ενωθεί με τον ωκεανό συνείδησης που ο κάθε άνθρωπος κρύβει μέσα του, χρησιμοποιεί την διαύγεια που του προσφέρει για να βυθιστεί σε επίπεδα σκέψης άγνωστα στους περισσότερους. H αξία των ιδεών και του υποσυνείδητου κυριαρχούν ως έννοιες και σύμβολα.“Το σπουδαιότερο πράγμα στον κόσμο είναι οι ιδέες”.
Το mulholland drive μας αποκαλύπτει έναν νέο τρόπο να βλέπουμε την τέχνη. Τα κρυφά νοήματα και η στοιχειοθέτηση της πλοκής είναι δευτερεύουσας σημασίας, ο πρωταρχικός στόχος θα πρέπει να είναι η καθαυτή εμπειρία της εικόνας, η επίγευση που μας αφήνει και πως αλληλεπιδρά με την συνείδηση μας σε όλες τις εκφάνσεις της. Είναι πλέον απολύτως κατανοητό γιατί ο Lynch χαίρει τόσης εκτίμησης από το σινεφίλ κοινό αλλά και από την ίδια την ακαδημία,οι ταινίες του προβληματίζουν, διχάζουν και είναι πάντοτε διαθέσιμες προς ερμηνεία προσφέροντας αστείρευτη σκέψη και έμπνευση. Επάξια βραβεύτηκε για την πολύτιμη προσφορά του στην τέχνη.
