
Μια ανάσα πριν τα Χριστούγεννα και μια ανάσα πριν το απόλυτο απωθημένο. Το Τανγκό των Χριστουγέννων ανοίγει τον χορό και γίνεται αφορμή να συγκρουστούν ο έρωτας με το καθήκον
Το Τανγκό των Χριστουγέννων (2011) είναι μια ελληνική δραματική ταινία με τους Γιάννη Στάνκογλου, Αντίνοο Αλμπάνη, Βίκυ Παπαδοπούλου και Γιάννη Μπέζο. Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιάννη Ξανθούλη και τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Νίκος Κουτελιδάκης. Το έργο απέσπασε συνολικά θετικές κριτικές και τα πήγε πολύ καλά στο ελληνικό box office, κόβοντας πάνω από 100.000 εισιτήρια στο πρώτο δεκαήμερο προβολής του.
Η πλοκή
| Έβρος. Δεκαετία του ’70
Η ιστορία διαδραματίζεται σε ένα στρατόπεδο, όπου ο εσωστρεφής υπολοχαγός Καραμανίδης ερωτεύεται τη σύζυγο του διοικητή του, τη Ζωή. Ενόψει του χριστουγεννιάτικου χορού, ο Καραμανίδης ζητά από έναν φαντάρο, τον Λάζαρο, να του μάθει τανγκό για να πλησιάσει τη Ζωή. Κατά την διάρκεια των μαθημάτων, ο Λάζαρος ερωτεύεται τον υπολοχαγό, όμως το κλίμα και οι συνθήκες της εποχής δεν του επιτρέπουν να το αποκαλύψει. Ο χριστουγεννιάτικος χορός λειτουργεί σαν μια μικρή ανάσα μέσα στη μουντή καθημερινότητα του στρατοπέδου και γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν κρυμμένες επιθυμίες.

Μια μάχη ανάμεσα στο «θέλω» και το «πρέπει»
Κεντρικό ρόλο στη ταινία έχουν το αίσθημα της απώλειας και του «είναι πολύ αργά». Οι χαρακτήρες βιώνουν έντονα το ανεκπλήρωτο, μη μπορώντας να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους μέσα στις αυστηρές κοινωνικές και ηθικές δομές που τους περιορίζουν (στρατός επί χούντας).
Ο Καραμανίδης ως στρατιωτικός πρέπει να πειθαρχεί, αλλά η ερωτική του έλξη προς τη Ζωή τον φέρνει σ’ έναν εσωτερικό διχασμό. Από την άλλη, η Ζωή είναι παγιδευμένη σε έναν άδειο και αυταρχικό γάμο και μοιάζει με μια γυναίκα που έχει μάθει να αντέχει σιωπηλά. Δεν παίρνει ποτέ την πρωτοβουλία να δραπετεύσει, αλλά δηλώνει την αγανάκτησή της μέσω μικρών πράξεων – όπως η επιλογή ενός πιο προκλητικού φορέματος ή της αδιαφορίας της. Η ταινία φωτογραφίζει συνεχώς την κοινή μελαγχολία που τούς συνδέει νοητά, πριν ακόμα συνδεθούν πραγματικά. Το τανγκό σηματοδοτεί την πολυπόθητη ένωση που γίνεται, όταν και οι δύο έχουν κάνει την προσωπική τους επανάσταση και είναι έτοιμοι να τολμήσουν. Για τον Καραμανίδη αυτός ο χορός είναι ένα όνειρο, ενώ για τη Ζωή είναι μια διέξοδος.
Κατά τη διάρκεια του χορού η ερωτική ένταση είναι παρούσα, αλλά ποτέ δεν την βλέπουμε να ολοκληρώνεται. Ο χορός τους μοιάζει με μια σύντομη στιγμή θαύματος που κρατά όσο κρατά η μουσική. Στο τέλος, μαθαίνουμε πως κάτι συνέβη μεταξύ τους, αλλά δεν κατέληξε σε happy ending – παρά έμεινε απωθημένο.

Σε αντίθεση με το ετεροφυλικό ζευγάρι, ο έρωτας του Λάζαρου για τον υπολοχαγό δεν εκφράζεται ποτέ. Όσο μαθαίνει στον Καραμανίδη να χορεύει, τον ερωτεύεται και μέσα από αυτό ενσαρκώνεται η πιο σιωπηλή και τραγική μορφή του ανεκπλήρωτου έρωτα. Και εκείνος αμφιταλαντεύεται μεταξύ καθήκοντος και επιθυμίας, όταν πρέπει να πάει στην άρρωστη μητέρα του, αλλά αυτό που θέλει είναι να μείνει κοντά στον υπολοχαγό όσο περισσότερο γίνεται. Δεν εκφράζει ποτέ ρητά τα συναισθήματά του, όμως μέσα από βλέμματα, σιωπές και κινήσεις διαφαίνεται μια βαθύτερη ερωτική έλξη – την οποία γνωρίζει πως δεν μπορεί να κάνει πράξη. Ο Λάζαρος υπομένει σιωπηλά τον πόνο του, δίχως προσδοκία ανταπόκρισης, με μοναδικό του καταφύγιο το τανγκό, που για εκείνον λειτουργεί ως πράξη αγάπης.
Η σημασία του τανγκό
Στην ταινία το τανγκό λειτουργεί ως σύμβολο που διατρέχει ολόκληρη τη δομή της αφήγησης, της μουσικής και του ίδιου του τίτλου. Δεν είναι απλώς ένας χορός, αλλά μια μορφή σιωπηλής εξομολόγησης ένας τρόπος έκφρασης συναισθημάτων που δεν μπορούν να ειπωθούν. Το τανγκό ενώνει χαρακτήρες – που παλεύουν με τον εσωτερικό τους κόσμο, την επιθυμία, τον φόβο και την καταπίεση. Το τανγκό γίνεται ο άξονας γύρω από τον οποίο γυρίζουν οι ζωές των ηρώων. Ο χριστουγεννιάτικος χορός, μέσα στο παγερό και ιεραρχημένο περιβάλλον του στρατού, λειτουργεί σαν μια μικρή ρωγμή στο καθεστώς της σιωπής. Το μοναδικό σημείο όπου οι χαρακτήρες επιτρέπουν στον εαυτό τους να ελπίσει, να επιθυμήσει και να ονειρευτεί.

grandmagazine.gr
Είναι χριστουγεννιάτικο Το Τανγκό των Χριστουγέννων;
Παρότι δεν είναι μια τυπική χριστουγεννιάτικη ταινία γεμάτη χαρά, φωτάκια και οικογενειακή θαλπωρή, αξιοποιεί την ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων για να μιλήσει για αυτό που συχνά μένει στη σκιά: τις κρυφές επιθυμίες, τα ανείπωτα συναισθήματα, και την ανάγκη για μια δεύτερη ευκαιρία. Τα Χριστούγεννα δεν λειτουργούν εδώ ως εποχή χαράς, αλλά ως φόντο για ανθρώπους που παλεύουν ανάμεσα στο καθήκον και στην ανάγκη για λίγη αγάπη. Σε έναν κόσμο που ζητά πειθαρχία, τα Χριστούγεννα γίνονται υπενθύμιση του ανθρώπινου μέρους της ψυχής που καταπιέζεται και που τελικά αποκαλύπτεται μόνο μέσα από ένα τανγκό.
Το trailer: