Η αρχιτεκτονική εξ’ ορισμού είναι η επιστήμη που ασχολείται με τον σχεδιασμό και την κατασκευή του χώρου ώστε να ικανοποιήσει τις ανάγκες των ανθρώπων – χρηστών. Κατά την εφαρμογή της, η αρχιτεκτονική συγκεράζει έννοιες όπως ο εργονομικός σχεδιασμός και η αισθητική που αφορούν τη λειτουργία και την μορφή.
Η εργονομία είναι ο τομέας που έχει ως αντικείμενο τη βελτιστοποίηση σχεδιασμού χώρων ή αντικειμένων ως προς την άνεση στην χρήση, την ασφάλεια και την οικονομία. Τόσο η αρχιτεκτονική γενικότερα, όσο και η εργονομία ειδικότερα, έχουν ως κεντρομόλο δύναμη σχεδιασμού τον άνθρωπο.
Πολλοί επιστήμονες και καλλιτέχνες, κατανοώντας το γεγονός ότι η αρχιτεκτονική είναι πρωτίστως ανθρωπιστική επιστήμη, προσπάθησαν να προσδιορίσουν τις αναλογίες του ανθρώπινου σώματος.
Η ανθρωπομετρία – οι κύριες διαστάσεις του ανθρώπινου σώματος δηλαδή – σε διάφορες στάσεις-κινήσεις, παίζει ρόλο στη διαστασιολόγηση χώρων ή αντικειμένων-μηχανών.
Η εφαρμογή της εργονομίας συναντάται από ένα έπιπλο μέχρι και τον σχεδιασμό ενός οργάνου γυμναστικής, μιας οικιακής συσκευής, ή ευρύτερα ενός χώρου. Για παράδειγμα, για τον σχεδιασμό ενός ντουλαπιού πρέπει να ληφθούν υπόψη τα αντικείμενα αποθήκευσης, ώστε να προσαρμοστούν τα κατάλληλα ύψη, μήκη και πλάτη.
Τρανό παράδειγμα ως προς τον ιδιαίτερο χώρο που απαιτεί η ανθρώπινη κίνηση καθώς και ως προς την χωροθέτηση και τα μεγέθη των επίπλων, αποτελεί η διαφορετική διαμόρφωση των χώρων που εξυπηρετούν άτομα με ειδικές ανάγκες.
Η τεχνολογία, σήμερα, αποτελεί σημαντική παράμετρο στην καλύτερη σχεδιαστική και κατασκευαστική απόδοση. Η ανάγκη απλοποίησης της καθημερινότητας του σύγχρονου ανθρώπου, οδήγησε σταδιακά σε μια σειρά οικιακών αυτοματισμών. Οι αυτοματισμοί, αδιαμφισβήτητα, έχουν το πλεονέκτημα της οικονομίας πόρων, δηλαδή ενέργειας και χρόνου.
Ο άνθρωπος αποτελεί το μέτρο κάθε αντικειμένου και κατ’ επέκταση χώρου. Ο εργονομικός σχεδιασμός είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια «καλή» αρχιτεκτονική. Η εργονομία δεν εξαντλείται μόνο στη μελέτη των ελάχιστων διαστάσεων αλλά και στο πως βιώνει ένας άνθρωπος το περιβάλλον του. Η αρχιτεκτονική χωρίς τον άνθρωπο είναι βουβή, κενή.
Ως εκ τούτου, παρουσιάστηκαν 7 καθολικές αρχές του σχεδιασμού από τον Ron Mace, περί «universal design» που αφορούν την δίκαιη χρήση από όλους, την ελαστικότητα στη χρήση, την απλότητα, την πρόνοια σε περίπτωση λανθασμένου χειρισμού, καθώς και την εύληπτη πληροφόρηση περί χρήσης.
Συμπερασματικά θα λέγαμε, ότι η εξυπηρέτηση των αναγκών του ανθρώπου είναι το θεμέλιο της δημιουργίας. Ο σχεδιασμός με βάση τον άνθρωπο, ο εργονομικός σχεδιασμός στην αρχιτεκτονική δεν είναι συμπληρωματική παράμετρος. Εν κατακλείδι, βασική κλίμακα σχεδιασμού είναι η ανθρώπινη κλίμακα.
