Ο Theo Jansen, Ολλανδός καλλιτέχνης και σπουδασμένος φυσικός, συνηθίζει να λέει περί τέχνης και μηχανικής ότι τα όρια τους συγχέονται, υπάρχουν μόνο στο μυαλό μας. Πράγματι, με το έργο του «Strandbeest» υπερασπίζεται δικαίως και με σθένος την άποψη αυτή. Τα Strandbeest, είναι γλυπτά αυτοκινούμενα με τον άνεμο, τα οποία κοσμούν διάφορες αμμώδεις παραλίες ανά τον κόσμο. Πρόκειται για εντυπωσιακές κατασκευές με τη φυσική και την ανατομία να είναι κυρίαρχοι σχεδιαστικοί παράγοντες και τον άνεμο κατ’εξοχήν παράγοντας κίνησης.
Οι δημιουργίες του Theo Jansen, είναι κατασκευασμένες από ανακυκλώσιμα υλικά, σωλήνες Pvc, μπουκάλια, ξύλο, υλικά αεροναυπηγικής και υφάσματα.
Η έξυπνη κατασκευή – μηχανική τους, είναι τέτοια ώστε να μπορούν να αποθηκεύουν την πίεση, την ενέργεια του αέρα και να την επαναχρησιμοποιούν, δηλαδή να την αξιοποιούν σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει ρεύμα αέρα.
Η μηχανική τους πολυπλοκότητα, ενισχύεται και με το γεγονός ότι τα γλυπτά Strandbeest διαθέτουν αισθητήρες ώστε να ανιχνεύουν εμπόδια και κινδύνους.
Πρόκειται στην ουσία, για «χαριτωμένα έξυπνα πλάσματα» που πρωτοεμφανίστηκαν το 1990 και έκτοτε εξελίσσονται όχι μόνο αισθητικά αλλά και τεχνολογικά ώστε να αντέχουν στο χρόνο και στις δύσκολες καιρικές συνθήκες.
Εύκολα θα λέγαμε ότι τα Strandbeest, είναι δημιουργήματα τεχνητής νοημοσύνης, σαν μια «ρομποτική» καλλιτεχική έκφραση εκ της οποίας τα κυριότερα στοιχεία συνοψίζονται σε έξι:
- Περί υλικότητας: Τα υλικά που επιλέγονται είναι ελαφριά, εύκολα στην εύρεση και φθηνά.
- Περί αισθητικής: H επιλογή του χρώματος είναι το κίτρινο, το χρώμα του «τυριού», ώστε να παραπέμπει στα οστά και να λευκαίνεται από τον ήλιο.
- Περί ανατομίας: Για την κατασκευή των ποδιών χρησιμοποιείται γενετικός αλγόριθμος, μια εξίσωση που καθορίζει το μήκος και την κατασκευή του κάθε άκρου για μέγιστη κίνηση.
- Περί αναλογίας: Το μέγεθός τους συνήθως είναι μήκους 16 ποδιών, πλάτους 6,5 μέτρα και ύψους 10 ποδιών. Ζυγίζουν μεταξύ 77 και 330 λιβρών.
- Περί αναγνώρισης εδάφους: Τα πέλματα των κατασκευών εξοπλίζονται με ειδικά «παπούτσια» αναλόγως που θα τοποθετηθούν. Για παράδειγμα σε πιο μαλακή άμμο χρησιμοποιούνται μεγαλύτερα παπούτσια.
- Περί κιναισθησίας: Η ανάγνωση του ανέμου και οι αρχές της ιστιοπλοΐας λαμβάνονται υπόψη και για αυτό οι κατασκευές περιλαμβάνουν πανιά για να διευκολύνεται η κίνηση με τον άνεμο.
Μια κίνηση που ταλαντεύεται σε μια οριακή γραμμή μεταξύ τέχνης και μηχανικής…
