Πως μπορεί να αντιλαμβάνονται την αρχιτεκτονική τα μικρά παιδιά; Τι σημαίνει ο «χώρος» για αυτά; Με ποιόν τρόπο μπορούν να ενθαρρυνθούν, ώστε να παρατηρούν, να κατανοούν και να σχολιάζουν την αρχιτεκτονική στους χώρους που κατοικούν και δραστηριοποιούνται; Πώς μπορούν να αρχίσουν να αναρωτιούνται για την επίδραση του χώρου στην καθημερινή ζωή; Πώς μπορούν να εξελιχθούν σε μικρούς αρχιτέκτονες;
Ένας τρόπος να το εξερευνήσουμε, είναι μέσω ποικίλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, που στοχεύουν στην ενίσχυση της αρχιτεκτονικής ματιάς και στο ξύπνημα του «μικρού αρχιτέκτονα» που κρύβουν μέσα τους.
Από την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα και έπειτα, ο τρόπος που σχεδιάζουμε τις πόλεις μας σταδιακά αλλάζει. Το συμμετοχικό μοντέλο, η κοινωνική αντίληψη, η συμμετοχική επικοινωνία μεταξύ των πολιτών κερδίζουν έδαφος. Με μια ορισμένη δόση αισιοδοξίας θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε, ότι το μέλλον των αστικών δομών, θα μπορούσε να αναπτυχθεί μέσα σε μία πολύ βαθύτερη κοινωνική και αειφορική βάση. Σήμερα, είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ η εκπαίδευση από νεαρή ηλικία στην αρχιτεκτονική και την αειφορία.
Η εκπαίδευση για τους «μικρούς αρχιτέκτονες» είναι δυναμική και περιλαμβάνει πολλαπλές κοινωνικές επιδράσεις στην ανάπτυξή του. H αρχιτεκτονική συνεχώς εξελίσσεται και μεταμορφώνεται. Είναι πάντα εκεί. Μας δίνει καταφύγιο, επικοινωνία με το παρελθόν και αντικατοπτρίζει το παρόν μας. H διδασκαλία της, δίνει τα κατάλληλα εργαλεία στα παιδιά, ώστε να κατανοούν, να απολαμβάνουν και, συνειδητά, να αλληλοεπιδρούν με το δομημένο περιβάλλον τους.
Με τη δημιουργικότητα ως εργαλείο για την ενδυνάμωση της κριτικής σκέψης, η διδασκαλία της αρχιτεκτονικής θα τονώσει την έμφυτη δημιουργικότητα. Θα μάθουν να μην φοβούνται νέα σχήματα και χρώματα, νέα υλικά, και επιπρόσθετα νέες εφευρέσεις στον τομέα της τεχνολογίας και της ενέργειας. Θα μάθουν να παρακολουθούν την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής, αλλά και να στέκονται πιο κριτικοί σχετικά με το περιβάλλον διαβίωσής τους.
Ένα τέτοιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι το Arkki. Ακολουθώντας το επιτυχημένο παιδαγωγικό μοντέλο, που βασίζεται σε πολυετή εμπειρία εφαρμογής του προγράμματος στη Φινλανδία, η ελληνική ομάδα του Arkki ξεκίνησε από το καλοκαίρι του 2014 τις δράσεις της σε σχολεία, μουσεία, χώρους πολιτισμού αλλά και στις εγκαταστάσεις του ΑΚΤΟ.
Οι «μικροί αρχιτέκτονες» ηλικίας 4 έως 13 ετών, μέσα από παιχνίδια και κατασκευές, εξερευνούν με όλες τους τις αισθήσεις τον κόσμο, και με τη φαντασία τους τον δημιουργούν από άλλη οπτική, έξω και πέρα από τα συνηθισμένα. Τα παιδιά ανακαλύπτουν τα ταλέντα και τις κλίσεις μέσα από δραστηριότητες που τους μαθαίνουν να πειραματίζονται, να σχεδιάζουν και να βλέπουν άμεσα το αποτέλεσμα της προσπάθειάς τους, που πάντα είναι πολύ εντυπωσιακό.
Καθώς αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο η αναγκαιότητα να στραφεί η ελληνική εκπαίδευση σε καινοτόμες πρακτικές, που θα δώσουν στα παιδιά τα εφόδια για να είναι δημιουργικοί και υπεύθυνοι ενήλικες, το Arkki προσφέρει σε γονείς και εκπαιδευτικούς το πλαίσιο να εκτιμήσουν τα πολλαπλά οφέλη μιας εκπαίδευσης που δεν βασίζεται στην συσσώρευση στείρας γνώσης αλλά στην επίλυση σύνθετων προβλημάτων με άξονα μοναδικές αρχιτεκτονικές κατασκευές.
«Ένας από τους κύριους στόχους μας είναι να διδάξουμε στα παιδιά ότι οι πόλεις είναι αξιοσημείωτο περιβάλλοντα όπου, θα πρέπει να βάλουμε τα δυνατά μας να αντιλαμβανόμαστε τη δική μας ευτυχία και την ευημερία, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο ούτε τους πόρους της Γης ούτε την ύπαρξη άλλων αστικών ειδών. Στόχος μας είναι να διδάξουμε βίου δεξιότητες που θα επιτρέψουν στα παιδιά να ανακαλύψουν το εκπληκτικό ποσό της ομορφιάς που τους περιβάλλει σε καθημερινή βάση.» αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Arkki.
Για να δημιουργήσουμε λοιπόν, ένα βιώσιμο μέλλον οφείλουμε να επενδύσουμε χρόνο σε νέες , καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές. Η διδασκαλία της Αρχιτεκτονικής προωθεί τη δημιουργικότητα, τη θετική σκέψη, καθώς και τη καλύτερη κατανόηση της έννοιας του χώρου, της εργονομίας, της σημασίας του όγκου και της αλληλεπίδρασης του με το άνθρωπο. Προωθεί την παρατήρηση και τον σχεδιασμό του δομημένου περιβάλλοντος και ωθεί στην ευαισθητοποίηση ως προς τα καθημερινά τοπία και τους κρυμμένους θησαυρούς που προσφέρουν οι πόλεις. Ας επιτρέψουμε στους «μικρούς αρχιτέκτονες» να δημιουργήσουν.
Η επίσημη ιστοσελίδα του Arkki: http://www.arkki.gr/
