Θα έχετε παρατηρήσει ότι οι περισσότερες φωτογραφίες τοπίου είναι τραβηγμένες σε οριζόντιο κάδρο (μεγαλύτερο μήκος, μικρό ύψος). Αυτό ίσως συμβαίνει γιατί αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα σε αυτό το φορμά. Από τα πολύ παλιά χρόνια, οι ζωγράφοι έχοντας μπροστά τους έναν μεγάλο καμβά, προτιμούσαν να τον τοποθετούν οριζόντια και να απεικονίζουν όμορφες σκηνές γιατί έτσι ακριβώς τις αντιλαμβανόταν.

Ωστόσο, οι φωτογραφίες τοπίου σε κάθετο κάδρο (περιστρέφοντας τη μηχανή μας κατά 90 μοίρες είτε δεξιά είτε αριστερά κατά τη λήψη) έχουν κάτι που μαγνητίζουν. Τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους τους επιτρέπουν πολλές φορές να αποδίδουν καλύτερα τη δυναμική μίας σκηνής.
Παρακάτω θα δούμε μερικούς από τους λόγους που τα κάθετα τοπία μπορούν να βελτιώσουν τις φωτογραφικές μας επιδόσεις ως φωτογράφοι τοπίου.
Είναι ευκολότερο να μάθεις να φωτογραφίζεις σε κάθετο φορμά
Η σύνθεση αυτή, χρησιμοποιώντας κυρίως ευρυγώνιους φακούς (όπως συνήθως στη φωτογραφία τοπίου), θα βοηθήσει στο να δημιουργήσουμε ενδιαφέρουσες εικόνες στα πρώτα βήματα. Είναι σίγουρο το γεγονός ότι η πολυπλοκότητα της σύνθεσης αλλάζει προς το καλύτερο. Κι αυτό γιατί με το κάθετο κάδρο, μπορούμε να οδηγήσουμε ευκολότερα το μάτι από το πρώτο πλάνο στο φόντο. Η σύνθεση αυτή μας βοηθά να πούμε πιο γρήγορα και πιο εύκολα μία ιστορία και να κάνουμε το μάτι του παρατηρητή να πλοηγηθεί ευχάριστα μέχρι το κεντρικό θέμα.

Κάθετο κάδρο ίσον φωτογραφίες τοπίου με δυναμική
Αν χρησιμοποιούμε ευρυγώνιο φακό και επιχειρήσουμε να πειραματιστούμε στην κάθετη λογική, θα ανακαλύψουμε ότι σχεδόν αυτόματα η δυναμική της φωτογραφίας που ετοιμάζουμε αλλάζει προς το καλύτερο. Η εκμετάλλευση της προοπτικής των φακών αυτών σε συνδυασμό με τη χρήση δυνατών στοιχείων από το πρώτο πλάνο μέχρι το φόντο (από τα κοντινά στοιχεία έως αυτά που βρίσκονται πολύ μακριά μας) θα μας δώσουν εντυπωσιακές εικόνες. Τέλος, αν βάλουμε στην εξίσωση και τις γραμμές- οδηγούς, η δυναμική της φωτογραφίας μας θα απογειωθεί.

Οι κάθετες φωτογραφίες τοπίου έχουν μεγαλύτερη απήχηση
Αντίθετα με τη παλαιότερη λογική των καρτ ποστάλ, τα κάθετα τοπία (και οι κάθετες φωτογραφίες γενικότερα) αποτελούν σύγχρονο φαινόμενο. Λόγω της αλματώδους ανάπτυξης της τεχνολογίας, η ευρεία χρήση των smartphone και των tablet έδωσε μεγάλο πλεονέκτημα στις φωτογραφίες που “φαίνονται όμορφα” στις συσκευές αυτές. Επίσης, περιοδικά (online και μη), ιστότοποι και μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούν κατά κόρον κάθετα κάδρα για το λόγο αυτό.

Στη συνέχεια, θα δούμε, επιγραμματικά, μερικές συμβουλές για τη βελτίωση της τεχνικής λήψης των κάθετων φωτογραφιών τοπίου.
Πλησιάστε τα αντικείμενα του πρώτου πλάνου και χαμηλώστε τη γωνία λήψης
Όπως αναφέραμε και παραπάνω, η τοποθέτηση έντονων στοιχείων σε πρώτο πλάνο και η χαμηλή γωνία λήψης θα μας δώσουν δυναμικές εικόνες. Η χρήση τρίποδου είναι απαραίτητη σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, αφού τόσο ο χρόνος έκθεσης όσο και η πολύ χαμηλή γωνία λήψης θα μας δυσκολέψουν χωρίς αυτό.
Χρησιμοποιήστε ψηλή γωνία λήψης πλησιάζοντας τα κοντινά σας στοιχεία
Όταν ο φακός μας είναι υπερευρυγώνιος, αρκεί να τοποθετήσουμε τη φωτογραφική μας πάνω από τα στοιχεία του πρώτου πλάνου και να συνθέσουμε τη φωτογραφία σε κάθετο φορμά. Στοχεύοντας προς τα κάτω και έχοντας όλα τα απαραίτητα στοιχεία στο κάδρο θα έχουμε ως αποτέλεσμα εντυπωσιακές εικόνες.

Διασπάστε τη σύνθεση
Δημιουργώντας κάθετες φωτογραφίες τοπίου με σαφώς διαχωρισμένες τις περιοχές της σύνθεσης (πρώτο πλάνο, μέσο πλάνο, φόντο) και έχοντας υπόψη τον κανόνα των τρίτων, τα αποτελέσματα θα μας ικανοποιήσουν ιδιαίτερα.
Αφήστε αρκετό νεκρό χώρο
Εδώ θα εφαρμόσουμε τον κανόνα τον τρίτων, βάζοντας στο παιχνίδι τον κενό χώρο που μπορούμε να αφήσουμε είτε στο πάνω είτε στο κάτω μέρος της φωτογραφίας. Οι εικόνες που θα προκύψουν μπορεί αρχικά να ξενίζουν, αλλά ας μην ξεχνάμε τη δυναμική και τη μελλοντική τους χρήση (ταπετσαρία σε smartphone ίσως).

Επιχειρήστε τη χρήση τηλεφακού
Οι κάθετες φωτογραφίες τοπίου που έχουν ληφθεί με τηλεφακό είναι ιδιαίτερα ελκυστικές, κυρίως όταν περιλαμβάνουν βουνά. Η φυσική συμπίεση που χαρακτηρίζουν τους τηλεφακούς γίνεται πιο αισθητή στο κάθετο φορμά και η απόδοση των όγκων και των αποστάσεων της σκηνής είναι πιο εντυπωσιακή.
Δοκιμάστε το πανόραμα με πολλά κάδρα
Μία ίσως διαφορετική προσέγγιση είναι η δημιουργία ενός κάθετου πανοράματος αποτελούμενο από πολλές οριζόντιες λήψεις (ή ακόμα και κάθετες). Οι πληροφορίες που θα περιέχονται στην τελική φωτογραφία θα είναι πολλαπλάσιες και η δυναμική ανάλογη.
Η φωτογραφία τοπίου δε σταματάει να μας μαγεύει και να μας εκπλήσσει χάρη στις άπειρες δυνατότητές της. Οι πειραματισμοί είναι απαραίτητοι στο να γίνουμε καλύτεροι και να αποκτήσουμε πολύτιμη εμπειρία.
Η φωτογράφιση τοπίων σε κάθετο κάδρο θα μας δώσει μία διαφορετική οπτική και θα μας αναγκάσει να ακολουθήσουμε μία καινούρια λογική. Είναι στο χέρι μας να πάρουμε τη φωτογραφική μας μηχανή και να σκεφτούμε: Ποιο κάδρο θα μας έκανε να πατήσουμε “Ουάου!” στην (κάθετη) οθόνη του κινητού μας;