Όταν μιλάμε για games, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι τα παιχνίδια σε υπολογιστή και κονσόλες. Υπάρχει όμως και μια κατηγορία παιχνιδιών, τα επιτραπέζια (table top), τα οποία όλοι έχουμε λίγο-πολύ ακούσει, μα δεν έτυχε να δοκιμάσουμε ποτέ.
Ένα από αυτά, ίσως το πιο κλασικό, είναι το Dungeons and Dragons.
Το Dungeons and Dragons είναι ένα παιχνίδι ρόλων (RPG) και φαντασίας που έχει αρχίσει να ανεβαίνει σε δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια λόγω της προβολής που έχει λάβει από κάποιες ταινίες ή σειρές (π.χ. Stranger Things).
Δημιουργήθηκε από τους Gary Gygax και Dave Arneson και εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Αμερική το 1974 απο την εταιρία Tactical Studies Rules (TSR). Kατά την δεκαετία του ’90, αγοράζεται από την Wizards of the coast(η εταιρεία που έχει αναλάβει και το Magic the Gathering) και λίγο αργότερα, η Hasbro κάνει το μεγάλο βήμα και την αγοράζει, δημιουργώντας έτσι κάποια “starter kit” τα οποία συμπεριλαμβάνουν ένα μικρό βιβλίο κανόνων και κάποια υλικά που θα χρειαστούν για το παιχνίδι.
Σίγουρα είναι δύσκολο να εξηγήσουμε πώς ακριβώς λειτουργεί ένα τέτοιο παιχνίδι αν δεν είμαστε παρόντες, αλλά θα κάνουμε μια προσπάθεια.
Αρχικά, το παιχνίδι χωρίζεται σε συνεδρίες (sessions) που μπορούν να διαρκέσουν όσο θέλουν και μπορούν οι παίκτες. Υπάρχουν εκστρατείες (campaigns) που κρατάνε μία συνεδρία (one-shot) μέχρι και εκστρατείες που κρατάνε ολόκληρα χρόνια.
Το παιχνίδι καθοδηγεί ο Dungeon Master ο οποίος έχει πλάσει μια ιστορία στο μυαλό του, η οποία εκτυλίσσεται ανάλογα με τις επιλογές των παικτών.
Κάθε παίκτης, στην αρχή, δημιουργεί έναν χαρακτήρα, σύμφωνα πάντα με το Εγχειρίδιο παικτών (Player’s Handbook) της εκδοχής που έχει επιλέξει η ομάδα να παίξει. Η πιο πρόσφατη εκδοχή είναι η 5η, η οποία δεν έχει μεταφραστεί στα Ελληνικά.
Οι παίκτες έχουν πολλές επιλογές να κάνουν, ξεκινώντας από φυλή (άνθρωπος, ξωτικό, νάνος κ.λπ) και κλάση (πολεμιστής, κληρικός, μάγος κ.λπ). Έχουν επίσης να διαλέξουν το πόσο δυνατοί (strength), ανθεκτικοί (constitution), επιδέξιοι (dexterity), χαρισματικοί (charisma), ευφυείς (intelligence) και σοφοί (wisdom) θα είναι, πάντα ανάλογα με την φυλή και την κλάση που διάλεξαν πιο πριν. Για παράδειγμα, ένας νάνος μαχητής θα πρέπει σίγουρα να είναι δυνατός, ενώ αντίστοιχα ένα ξωτικό βάρδος θα πρέπει να είναι χαρισματικός για να μπορεί να επηρεάσει τα πλήθη με τις τέχνες του. Αργότερα έρχεται και η επιλογή των όπλων, της πανοπλίας ή ασπίδας και ξορκιών που βοηθάνε τον κάθε παίκτη.
Αφού κάθε παίκτης έχει δημιουργήσει τον χαρακτήρα του, το παιχνίδι ξεκινά!
Με την χρήση ειδικών ζαριών (4εδρο, 6εδρο, 8εδρο, 10εδρο, 12εδρο, 20εδρο και 100εδρο) οι παίκτες ακολουθούν την ιστορία του DM και κάνουν τις επιλογές τους. Αλληλεπιδρούν με κόσμο, μάχονται με τέρατα, λύνουν γρίφους και αινίγματα, ξεσκεπάζουν δολοπλοκίες και ό,τι μπορεί ( ή δεν μπορεί) να βάλει ο νους σας!
Ο Dungeon Master έχει ίσως έναν από τους πιο σημαντικούς ρόλους στο παιχνίδι καθώς όχι μόνο φτιάχνει την ιστορία, τις τοποθεσίες και όλους τους χαρακτήρες που οι παίκτες θα συναντήσουν, αλλά πρέπει να είναι και προετοιμασμένος για κάθε επιλογή που μπορεί να κάνουν οι παίκτες.
Και εδώ ερχόμαστε στον λόγο που αυτό το παιχνίδι έχει γίνει τόσο διαδεδομένο και μπορεί να παιχτεί από καθένα και οπουδήποτε: η ελευθερία.
Ο παίκτης έχει απόλυτη ελευθερία να κάνει και να πει ό,τι θέλει μέσα στο παιχνίδι. Οι επιλογές που έχει ο κάθε παίκτης είναι κυριολεκτικά απεριόριστες. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και “σωστές” βέβαια. Όπως σε κάθε κοινωνία (υπαρκτή ή φανταστική), έτσι και στο παιχνίδι υπάρχουν κανόνες που, αν και μπορούμε να τους παραβούμε, έχουν συνέπειες και λόγο ύπαρξης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ένας από τους άγραφους κανόνες του παιχνιδιού είναι το “never split the party” (μην απομακρύνεσαι από τους συμμάχους σου) καθώς σχεδόν ποτέ δεν έχει βγει σε καλό μια τέτοια απόφαση.
Έτσι, μπορεί οι παίκτες να αποφασίσουν να σκοτώσουν την πριγκίπισσα που με τόση προσπάθεια και κόπο έψαχναν επί ώρες ή ακόμα και να ανακαλύψουν πως εν τέλει ο κακός της υπόθεσης δεν ήταν ο δράκος που κρατούσε αιχμάλωτη την αβοήθητη πριγκίπισσα, αλλά η ίδια η πριγκίπισσα που κρατούσε αιχμάλωτο τον δράκο.
Βασικό ρόλο στο συγκεκριμένο παιχνίδι (ευτυχώς ή δυστυχώς) παίζει η τύχη.
Κάθε παίκτης επιλέγει τι θα κάνει σε κάθε περίπτωση και το ανακοινώνει στον DM. Έπειτα, ο DM του ζητά να ρίξει ένα ζάρι (συνήθως 20εδρο) και ανάλογα με το πόσο κοντά βρίσκεται ο αριθμός στο 20, πετυχαίνει ή αποτυγχάνει αυτό που θέλει να κάνει.
Συνήθως, τα δύο άκρα (1 και 20) επιφέρουν τραγικά ή υπέροχα αποτελέσματα αντίστοιχα, για να γίνει και το παιχνίδι πιο ενδιαφέρον.
Ποτέ δεν θα ξεχάσω εκείνη τη στιγμή που η χαρακτήρας μου μπήκε στην αρένα για μία μάχη 3v3. Είχαμε πάρει μέρος σε ένα πρωτάθλημα και είχαμε ήδη μία ήττα στην πλάτη μας οπότε χρειαζόμασταν τη νίκη όσο τίποτα άλλο. Γνωρίζαμε από πριν ότι τα άτομα που θα πολεμούσαμε ήταν πολύ καλά εκπαιδευμένοι μάγοι, μιας από τις πιο μεγάλες οικογένειες μάγων. Η χαρακτήρας μου, Ηλέκτρα, όντας κι αυτή μάγος, ενημέρωσε τους συμπαίκτες της ότι θα χρησιμοποιήσει όσο λιγότερη μαγεία γίνεται, γιατί φοβόταν ότι θα στρέψουν τη μαγεία της εναντίων της. Μόλις ξεκινάει ο αγώνας, ο ένας από τους αντιπάλους γίνεται αόρατος και ο άλλος εκτοξεύεται 100 μέτρα στον αέρα. Εκείνη η στιγμή, παγώνουμε όλοι. Πώς θα πολεμήσουμε κάποιον ο οποίος πετάει τόσο ψηλά και κάποιον που δεν βλέπουμε; Παίρνουμε όλοι μια βαθιά ανάσα και καταστρώνουμε το σχέδιό μας. Ζητάω από τον ένα σύμμαχό μου να ασχοληθεί με τον αντίπαλο που βλέπαμε και ήταν στο έδαφος, ενώ ταυτόχρονα ζητάω από τον άλλο να φυλάει τα νώτα μου για λίγο μέχρι να καταφέρω να εντοπίσω τον άλλο. Κι έτσι κι έγινε. Για τα επόμενα λεπτά, η χαρακτήρας μου επικεντρώθηκε στον παραμικρό ήχο που ίσως άκουγε, και κυρίως στον λόγο για τον οποίο πολεμούσε σε αυτό το πρωτάθλημα. Ήθελε η φαινομενικά μικρή πόλη-κράτος της να αποκτήσει κύρος και να αποδείξει η ίδια πως δεν είναι τόσο αδύναμη όσο νομίζουν οι υπόλοιποι. Κάποια στιγμή, καταφέρνει να ακούσει βήματα. Χωρίς δεύτερη σκέψη, τρέχει προς τον αντίπαλο και με ένα γρήγορο ξόρκι τον ακινητοποιεί. “Εδώ είναι, γρήγορα!” φωνάζει, κι ο ένας από τους συμμάχους τρέχει γρήγορα και χτυπάει τον μάγο όσο πιο δυνατά γίνεται. Ο μάγος χάνει την αυτοσυγκέντρωσή του και γίνεται και πάλι ορατός. Αφού μια εκπνοή ανακούφισης φεύγει από τα στόματά μας, του ζητάω να συνεχίσει εδώ, ενώ εγώ θα αναλάμβανα τον αιωρούμενο αντίπαλο με το τόξο μου. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, βλέπω πως ο τρίτος μας σύμμαχος χάνει τη δική του μάχη και πέφτει αναίσθητος. Μα η αντίπαλος που είχε αναλάβει δεν φαινόταν καλά, ήταν έτοιμη να πέσει. “Κατέβα κάτω ή σκοτώνω την ανιψιά σου!” φωνάζει η χαρακτήρας μου στον αιωρούμενο μάγο ενώ στοχεύει απειλητικά το τόξο της προς εκείνη. Δεν υπήρχε περίπτωση να την σκότωνε, μα εκείνη τη στιγμή τα έπαιζε όλα για όλα. Ο μάγος φαίνεται να λυγίζει και να κατεβαίνει. Τρέχει στην ανιψιά του και ζητάει να παραδοθεί (χάνοντας έτσι τη δική της μάχη) και να πάει να την περιθάλψουν. Έχουμε μείνει τώρα 2v2 και οι αντίπαλοι φαίνεται να έχουν κάπως κουραστεί. Όχι ότι εμείς ήμασταν σε καλύτερη κατάσταση, αλλά προσπαθούσαμε να το κρύψουμε. Εν τέλει πέφτει και η δεύτερη αντίπαλος και τώρα είμαστε 2 εναντίων ενός. Λέμε στον μάγο να παραδοθεί και να τελειώσουν όλα μα εκείνος αρνείται και συνεχίζει να μας χτυπάει. Η ζωή και η αντοχή των χαρακτήρων μας έχει σχεδόν εξαντληθεί και ο αντίπαλος δεν φαίνεται να πέφτει. Ώσπου κάποια στιγμή, η Ηλέκτρα κάνει ένα νόημα στον σύμμαχό της. Ήταν ένας συνδυασμός επιθέσεων που είχαν προβάρει πολλές φορές, μα ποτέ δεν είχε χρειαστεί. Για καλή μας τύχη, εκείνη τη μέρα ήταν μαζί μας και τα ζάρια καθώς η επίθεση είχε απόλυτη επιτυχία και ο αντίπαλος έπεσε. Για εκείνα λοιπόν τα λίγα δευτερόλεπτα, η Ηλέκτρα, μα και η Κατερίνα (εγώ) νιώσαμε για λίγο υπερήρωες κι αυτή η στιγμή είναι μία από τις εκατοντάδες που έχουν μείνει για πάντα στη μνήμη μου και μου έδειξε πως εν τέλει ίσως έχει και η Κατερίνα ένα κομμάτι της απτόητης, θαρραλέας Ηλέκτρας.
Έχω αποτύχει και πετύχει πολλές ζαριές στη ζωή μου. Έχω καταφέρει να αντιμιλήσω στην αρχηγό της πόλης μου ενώ ήμουν μετά βίας στο 4ο Level, να ανατρέψω την απόφαση ενός ολόκληρου δικαστηρίου, να κερδίσω μονομαχίες με άτομα που ήταν αόρατα και να λύσω μαζί με την ομάδα μου, γρίφους μετά από ώρες brainstorming. Το σημαντικό όμως είναι πως πάντα, ό,τι ζαριά και να φέρω, οι εμπειρίες μου μένουν χαραγμένες στο μυαλό.
Όταν ένας παίκτης βρίσκεται στο τραπέζι, για εκείνες τις λίγες ώρες βάζει στην άκρη τα προβλήματα και τις ανησυχίες του και δίνει φωνή και υπόσταση στον χαρακτήρα που έχει φτιάξει.
Πλέον, με την χρήση εφαρμογών (π.χ. Squire) το παιχνίδι έχει απλοποιηθεί αρκετά, καθώς με ένα άγγιγμα της οθόνης του κινητού μας μπορούμε να δούμε τι κάνει το κάθε ξόρκι, να ρίξουμε ηλεκτρονικά ένα ζάρι ή ακόμα και να κάνουμε διαδικτυακές συνεδρίες με φίλους μας σε άλλες πόλεις. Υπάρχουν πολλές διαδικτυακές ομάδες που καθένας, πρωτάρης ή όχι, μπορεί να μιλήσει, να ζητήσει συμβουλές και να μοιραστεί ιδέες και σχέδια. (https://www.facebook.com/groups/Dndgreece/)
Ανά καιρούς ανακοινώνονται επιπλέον βιβλία και αρχεία για νέες κλάσεις, φυλές, ξόρκια, ικανότητες που είναι υπό δοκιμασία (homebrew) και καθένας έχει πρόσβαση και μπορεί να τα δοκιμάσει.
Το Dungeons and Dragons είναι σίγουρα ένα παιχνίδι που συστήνεται σε κάθε παρέα που ασχολείται με gaming, να το δοκιμάσει έστω και μια φορά στη ζωή της. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να περάσουν όλοι καλά και να ξεχάσουν για λίγο τις ζωές τους ως “απλοί θνητοί” ενσαρκώνοντας τον ήρωα που έχουν δημιουργήσει. Αφήστε για λίγο τα βιβλία σας, τα στυλό σας και τις υποχρεώσεις και πιάστε τα σπαθιά και τις ασπίδες σας, πολεμήστε δράκους και αφήστε την φαντασία σας να σας ταξιδέψει. Και πιστέψτε με, αυτό το ταξίδι θα είναι πραγματικά μαγευτικό.