Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μία από τις πιο συνηθισμένες διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος. Αρχικά προκαλούν τοπική διαταραχή της αιματικής ροής και στην συνέχεια προκαλούν νευρολογική βλάβη. Τα εγκεφαλικά επεισόδια εμφανίζονται κυρίως σε άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών. Οι άντρες προσβάλλονται με μεγαλύτερη συχνότητα από τις γυναίκες. Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι μια πολύ ετερογενής ομάδα παθήσεων. Για αυτό το λόγο διακρίνουμε τις εξής κατηγορίες εγκεφαλικών επεισοδίων.
Εκτός από την κλίμακα Cincinnati υπάρχουν και άλλες κλίμακες. Αυτές είναι η κλίμακα Los Angeles και η κλίμακα της Γλασκώβης. Αυτές όμως οι κλίμακες είναι πιο σύνθετες και απαιτούν πιο εξειδικευμένες γνώσεις και για αυτό χρησιμοποιούνται από πιο εξειδικευμένο προσωπικό.
Διάκριση εγκεφαλικών επεισοδίων
- Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Θρομβωτικό εγκεφαλικό επεισόδιο: οφείλεται σε θρόμβο ο οποίος σχηματίζεται σε μια εγκεφαλική αρτηρία και προκαλεί απόφραξη
- Εμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο: προκαλείται από ένα “έμβολο”
- Υποάρδευση: ελλιπής αιμάτωση του εγκεφάλου
2. Παροδικό εγκεφαλικό επεισόδιο
3. Αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Υπαραχννοειδής αιμορραγία: οφείλεται σε αιμορραγία στον υπαραχνοειδή χώρο του εγκεφάλου
- Ενδοεγκεφαλική αιμορραγία: οφείλεται σε αιμορραγία μέσα στο σώμα του εγκεφάλου
Διάγνωση των εγκεφαλικών επεισοδίων
Κάθε περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου είναι μια επείγουσα κατάσταση και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια. Οι επιπτώσεις του εγκεφαλικού επεισοδίου μπορούν να περιοριστούν αν αυτό αναγνωριστεί άμεσα. Για τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια χρησιμοποιείται ακόμη και από τους ειδικούς η αλυσίδα της επιβίωσης ή αλλιώς τα πέντε Α. Αυτά είναι:
- Ανίχνευση: αναγνώριση σημείων και συμπτωμάτων για το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο
- Άμεση μεταφορά: Κλήση του ΕΚΑΒ, άμεση μεταφορά του ασθενούς στο τμήμα επειγόντων περιστατικών και ενημέρωση του νοσοκομείου για την κατάσταση του ασθενούς πριν από την άφιξή του σε αυτό.
- Αξιολόγηση: Αξιολόγηση του ασθενούς στα ΤΕΠ, διενέργεια διαγνωστικών και απεικονιστικών εξετάσεων.
- Απόφαση: διάγνωση και απόφαση για την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή
- Αγωγή: χορήγηση της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.
Ανίχνευση
Το σημαντικότερο από όλα αυτά είναι και το πρώτο Α. Δηλαδή η αναγνώριση του εγκεφαλικού επεισοδίου. Η διάγνωση ενός εγκεφαλικού επεισοδίου μπορεί να γίνει με διάφορες κλίμακες οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν τόσο από επαγγελματίες υγείας αλλά και μη. Η πιο απλή κλίμακα είναι η κλίμακα Cincinnati η οποία περιλαμβάνει 3 δοκιμασίες.
Κλίμακα Cincinnati
- Έλεγχος πτώσης γωνίας του στόματος. Αρχικά ζητάμε από τον ασθενή να χαμογελάσει ή να δείξει τα δόντια του. Σε φυσιολογική κατάσταση και οι δύο πλευρές του προσώπου κινούνται ομοιόμορφα. Αν έχει υπάρξει εγκεφαλικό επεισόδιο, τότε η μια πλευρά θα υπολείπεται της άλλης με αποτέλεσμα την πτώση γωνίας στόματος.
- Έλεγχος μυικής ισχύος – Έλεγχος πρότασης άνω άκρων. Ζητάμε από τον ασθενή να κλείσει τα μάτια του και να κρατήσει τα χέρια του σε πρόταση για 10 δευτερόλεπτα. Σε φυσιολογική κατάσταση τα δύο χέρια κινούνται με τον ίδιο τρόπο ή δεν κινούνται καθόλου. Αν έχει υπάρξει εγκεφαλικό επεισόδιο, τότε το ένα χέρι πέφτει σε σχέση με το άλλο.
- Έλεγχος διαταραχής λόγου. Παρακαλούμε τον ασθενή να μας πει μια απλή πρόταση, όπως “Το παλιό κρασί δεν μπαίνει σε καινούριο ασκί”. Σε φυσιολογική κατάσταση ο ασθενής μπορεί να αρθρώσει όλες τις λέξεις σωστά. Αν έχει υπάρξει εγκεφαλικό επεισόδιο τότε ο ασθενής χρησιμοποιεί λάθος λέξεις ή έχει αφασία.
Όλα τα παραπάνω συνοδεύονται από μια σειρά άλλων συμπτωμάτων όπως είναι για παράδειγμα η αδυναμία ελέγχου των κινήσεων του σώματος, ζάλη, έντονη και αιφνίδια κεφαλαλγία και η αιφνίδια δυσκολία ή απώλεια όρασης.
Άμεση μεταφορά
Σε περίπτωση που ενδεχομένως αντιληφθούμε πως ο ασθενής έχει πάθει ένα εγκεφαλικό επεισόδιο καλούμε άμεσα ασθενοφόρο για να διακομιστεί στο νοσοκομείο χωρίς να χάνουμε χρόνο. Κάθε δευτερόλεπτο είναι ζωτικής σημασίας για να σωθεί ο ασθενής. Από την στιγμή που φτάσει ο ασθενής στο νοσοκομείο αναλαμβάνουν οι ειδικοί. Θα πρέπει να είμαστε σε θέση να απαντήσουμε σε ερωτήσεις σχετικά με την υγεία του ασθενούς που ενδεχομένως θα μας ρωτήσει το προσωπικό του νοσοκομείου.
This is what a stroke does to your brain
