Το ναυάγιο του Ουλουμπουρούν , θεωρείται ως το «αρχαιότερο ναυάγιο του κόσμου» και χρονολογείται από τον 14ο-13ο αι. π.Χ δηλαδή στην Ύστερη Εποχή Χαλκού. Το πλοίο είχε ξεκινήσει το ταξίδι του από την Κύπρο και οι λόγοι που το οδήγησαν στο ναυάγιο παραμένουν άγνωστοι. Πιθανόν να κατασκευάστηκε στην Κύπρο, ήταν επενδυμένο με κέδρο, με μήκος 15 μέτρων και ήταν φτιαγμένο με τον συνήθη τρόπο της εποχής δηλαδή είχε κατασκευαστεί πρώτα το κέλυφος του πλοίου, ενώ συνδέσεις με μόρσα και καβίλιες ένωναν σταθερά τις ενώσεις μεταξύ τους και με την καρίνα.
Ο προορισμός του πλοίου παραμένει άγνωστος παρά τις έρευνες, αλλά πιθανόν να είχε προορισμό την χώρα των Χετταίων- σημερινή κεντρική Μ.Ασία- ή την Αίγυπτο. Για τον προορισμό του πλοίου υπάρχουν σήμερα δύο εκδοχές: η πρώτη εκδοχή λέει ότι το φορτίο ήταν βασιλικό, κάποιος Κύπριος Βασιλιάς το έστελνε ως δώρο στο Φαραώ της Αιγύπτου. Η δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει ότι το φορτίο είχε προορισμό την χώρα των Χετταίων. Το πλοίο επίσης ήταν φορτωμένο με βάρος 10 τόνων από ακατέργαστες πρώτες ύλες, από κυπριακό χαλκό σε μορφή τετράγωνων χυτών πλακών –ταλάντων- και μικρότερων δισκοειδών κομματιών και έναν τόνο κασσίτερου σε παρόμοια σχήματα που προοριζόταν για κάποιον πλούσιο ηγεμόνα. Επίσης το πλοίο μετέφερε και μεγάλη παρτίδα από κυπριακά πήλινα σκεύη, ανάμεσά στα οποία βρέθηκε ο μοναδικός σκαραβαίος που φέρει το όνομα της βασίλισσας Νεφερτίτης.
Το ναυάγιο μας έδωσε πληροφορίες για το εμπόριο που είχε αναπτύξει η Κύπρος με τις σπουδαιότερες χώρες εκείνης της εποχής. Επίσης αντλούμε πληροφορίες από την ανεύρεση μεγάλου αριθμού σπαθιών, τόξων και βελών, γεγονός που δηλώνει πως οι άνθρωποι που βρίσκονταν πάνω στο κατάστρωμα του πλοίου ήταν καλά οπλισμένοι και έτοιμοι να αντιμετωπίσουν κάθε είδους επίθεση. Επίσης, από τα αγγεία που βρέθηκαν πληροφορούμαστε για τα είδη που χρησιμοποιούσαν για τη διαβίωση εν πλω αλλά και από το φορτίο του πλοίου για το εμπόριο της Μεσογείου εκείνη την εποχή-για τα προϊόντα που εμπορεύονταν οι χώρες εκείνη την εποχή-. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι υπήρχε επικοινωνία μεταξύ των λαών της Μεσογείου μέσω εμπορίου ενώ παράλληλα υπήρχαν στενές οικονομικές επαφές μεταξύ των λαών αυτών.
Κοντά στο ναυάγιο του Ουλουμπουρούν βρέθηκε ένα δεύτερο ναυάγιο το οποίο ονομάστηκε το «Καρχηδονιακό πλοίο». Από αυτό εξάγεται το συμπέρασμα της ύπαρξης ενός καθιερωμένου εμπορικού δρόμου καθώς το Καρχηδονιακό πλοίο φαίνεται να ακολουθούσε την ίδια διαδρομή με το πλοίο του Ουλουμπουρουν αλλά μετέφερε διαφορετικά εμπορεύματα.
Οι πρώτες ανακαλύψεις χρονολογούσαν ότι το πλοίο βυθίστηκε κατά τον 14ο αιώνα π.Χ . Με την αξιοποίηση ωστόσο της αρχαιολογικής μεθόδου της δενδροχρονολόγησης αποκαλύφθηκε ότι το πλοίο βυθίστηκε γύρω στον 13ο αιώνα. Ένα ακόμα από τα μυστήρια του ναυαγίου είναι η εθνικότητα του, το μεγαλύτερο μέρος του φορτίου είναι κυπραίικης και συροπαλαιστινιακής καταγωγής αλλά το φορτίο δεν αποκαλύπτει πάντα την εθνικότητα του πλοίου. Αποκαλύφθηκαν όπλα από τον Μυκηναϊκό πολιτισμό, παλαιστινιακά αγγεία και εγχειρίδια, αγγεία κυπριακής τεχνοτροπίας, καθώς και ένα αγαλματίδιο γυναικείας θεότητας συροπαλαιστινιακής προέλευσης και είδη μικροτεχνίας.
Εκτός από τις πληροφορίες που μας δίνει το ναυάγιο για το εμπόριο , μερικά από τα ευρήματα αποτέλεσαν «πυξίδες» για τους αρχαιολόγους που προσπαθούν να χρονολογήσουν ανάλογο υλικό από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού.
