Σίγουρα το 2020 ήταν μια κάκιστη χρονιά, που έπληξε μεταξύ άλλων και την κινηματογραφική παραγωγή. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως έλειψαν και τα διαμαντάκια. Ένα από αυτά είναι και το Sound of Metal (γυρίστηκε το ’19 και κυκλοφόρησε αργότερα), μια ταινία του Darius Marder που καταπιάνεται με έναν ντράμερ που χάνει ξαφνικά την ακοή του.
Η Πλοκή
Ο Ruben (Riz Ahmed) και η Lou (Olivia Cooke, “Thoroughbreds”) συναποτελούν ένα ζευγάρι- συγκρότημα που κάνει περιοδεία στην ενδοχώρα της Αμερικής και παίζει σε alternative μαγαζιά. Ο Ruben (ντράμερ στη μπάντα) αρχίζει και έχει ενοχλήσεις στα αφτιά του και ξαφνικά ξυπνάει μην μπορώντας να ακούσει σχεδόν τίποτα. Ο γιατρός τον βεβαιώνει πως η ακοή του ίσως επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο, πράγμα που όντως ήδη είναι φανερό. Έτσι, ο Ruben με την προτροπή της Lou αποφασίζει να διαμείνει σε μια κοινότητα κωφών ατόμων για να μάθει να ζει με την κώφωσή του και για να μην ξανακυλήσει στις ουσίες, τις οποίες έχει κόψει εδώ και 4 χρόνια. Σιγά-σιγά προσαρμόζεται, μαθαίνει νοηματική γλώσσα και επικοινωνεί με τους υπόλοιπους συγκάτοικους, παρόλα αυτά η αγάπη του για την μουσική τον κάνει να επιθυμεί να βάλει εμφυτεύματα για να μπορεί να ακούσει ξανά.
Η Κριτική
Το Sound of Metal είναι μια δυνατή ταινία που καταφέρνει να παρουσιάσει την κώφωση χωρίς να την δραματοποιεί και να προβαίνει σε συναισθηματισμούς. Αντί δηλαδή η κώφωση να προσαρμόζεται στις ανάγκες της ταινίας, οι θεατές προσαρμόζονται στη κώφωση των ηρώων. Πχ βλέπουμε συνομιλίες με νοηματική γλώσσα, διάβασμα χειλιών κλπ. Το δημιούργημα του Darius Marder δηλαδή χαρακτηρίζεται από έναν γόνιμο και ειλικρινή ρεαλισμό.
Το πιο σημαντικό όμως είναι πως το Sound of Metal δεν παρουσιάζει την κώφωση ως μια έλλειψη. Όπως λέει και ο υπεύθυνος της κοινότητας κωφών, “εμείς εδώ δεν θεωρούμε το να είσαι κωφός ως μια αναπηρία”. Πράγματι, τα μέλη της κοινότητας φαίνεται να αναθεωρούν την ζωή τους, να βρίσκουν έναν διαφορετικό, δικό τους τρόπο ύπαρξης. Δεν παρουσιάζονται δηλαδή με έναν αρνητικό τρόπο -με βάση το τι δεν έχουν- αλλά με έναν θετικό τρόπο, δηλαδή με το τι είναι. Όπως το είχε πει και ο Σπινόζα, “ούτε μπορούμε να πούμε ότι η Λύπη έγκειται σε στέρηση μεγαλύτερης τελειότητας· διότι η στέρηση δεν είναι τίποτα” (βλ Ηθική σελ. 319). Έτσι, λοιπόν οι κωφοί ήρωες της ταινίας έχουν αγκαλιάσει την δική τους τελειότητα, την δική τους θετικότητα, η οποία -πέρα από κάθε σύγκριση και πρότυπο- δεν γνωρίζει πραγματική έλλειψη.
Ο Ruben φαίνεται να ακροβατεί μεταξύ των δύο θέσεων: από την μία δηλαδή προσπαθεί να προσαρμοστεί στην θετική αντίληψη της κώφωσής του αλλά από την άλλη την βλέπει και ως μια στέρηση, που επιχειρεί να γιατρέψει μέσω εμφυτευμάτων. Αυτή η τραγική σύγκρουση λύνεται με ποιητικό τρόπο στη τελευταία σκηνή της ταινίας (που για να μην κάνουμε σπόιλερ δεν θα αποκαλύψουμε).
Το Sound of Metal φαίνεται επίσης να βασίζεται πάνω στην εκπληκτική και γενναία ερμηνεία του Riz Ahmed. Πράγματι, στο πρόσωπό του σκιαγραφείται η αγωνία ενός ανθρώπου που πρέπει να αναθεωρήσει όλη την ζωή του και να προσαρμοστεί σε μια νέα πραγματικότητα.
Έτσι, το Sound of Metal πρόκειται για μια πολύ δυνατή ταινία, που παρουσιάζει ρεαλιστικά την κώφωση χωρίς να αναλίσκεται σε συναισθηματισμούς και υπερβολές. Μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς που πέρασε, που σίγουρα αξίζει να ανακαλύψετε.
Trailer: https://youtu.be/3m_WaWC3c84
