Το catcalling ή αλλιώς street harassment πρόκειται για λεκτική παρενόχληση που λαμβάνει χώρα στον δρόμο και περιλαμβάνει συνήθως σεξουαλικά υπονοούμενα, χαρακτηρισμούς και σχόλια, σφυρίγματα, φωνές, θορύβους φιλιού κ.ά κατά κύριο λόγο από έναν άνδρα προς μια γυναίκα. Ο συγκεκριμένος όρος στο παρελθόν αναφερόταν στην έκφραση δυσαρέσκειας των θεατών προς τους ηθοποιούς μιας θεατρικής παράστασης. Είχε, δηλαδή, περισσότερο την έννοια του “γιουχαΐσματος” που χρησιμοποιείται σήμερα. Όποιον ορισμό, ωστόσο, κι αν διαλέξουμε, ένα είναι το βέβαιο: πως πρόκειται για μια καθαρά ανεπιθύμητη συμπεριφορά.
Οι συνέπειες για το θύμα
Όταν μια γυναίκα βιώσει catcalling πολλά δεινά μπορεί να της συμβούν. Για αρχή, εκείνη τη στιγμή νιώθει ανίσχυρη και φοβισμένη διότι σε περίπτωση που αντιδράσει μπορεί να προκαλέσει παραπάνω την επιθετικότητα του θύτη. Εκτός αυτού αυξάνονται τα επίπεδα άγχους και ανασφάλειας, τα οποία μελλοντικά είναι πιθανό να κάνουν την εμφάνισή τους σε διάφορες καταστάσεις της καθημερινότητάς της που δε σχετίζονται άμεσα με το φαινόμενο. Για παράδειγμα, εάν μια γυναίκα περπατά σε κάποιο σκοτεινό μέρος, χρησιμοποιεί λεωφορείο ή μετρό το βράδυ μπορεί να βρίσκεται σε κατάσταση ανησυχίας ανά πάσα στιγμή μήπως και προκύψει κάποια απρόβλεπτη συμπεριφορά. Εξαιτίας αυτού, μάλιστα, είναι επίσης πιθανό να επιλέξει να αλλάξει τις συνηθισμένες της διαδρομές, τα μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιεί, ακόμα και τον τρόπο που ντύνεται προκειμένου η ίδια να νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια παρόλο που για το catcalling και παρόμοιες συμπεριφορές η ίδια δεν έχει καμία ευθύνη. Τέλος, τέτοιου είδους συμβάντα μπορούν να πλήξουν την αυτο-εικόνα του θύματος πράγμα που ενδέχεται μακροπρόθεσμα να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογία του.
Τι νομίζουν οι άνδρες;
Σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί, τα πράγματα φαίνεται να μην είναι τόσο άσχημα από την οπτική των ανδρών. Οι περισσότεροι από αυτούς θεωρούν πως πραγματικά δεν κάνουν κάτι κακό που μπορεί να προκαλέσει τόσο δυσάρεστα συναισθήματα στις γυναίκες. Από τους ερωτηθέντες που παραδέχθηκαν πως προβαίνουν σε catcalling, το 30% πίστευε πως απλώς φλέρταρε ενώ το 20% πως έκανε ένα κομπλιμέντο, το οποίο, μάλιστα, θα έπρεπε να είναι καλοδεχούμενο και να μην αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη σοβαρότητα. Οι υπόλοιποι άνδρες ανέφεραν πως χρησιμοποιούν το catcalling ως ένδειξη ανδρείας και δύναμης και συγκεκριμένα μπροστά στους φίλους τους προκειμένου να τους εντυπωσιάσουν.
Τι πραγματικά συμβαίνει;
Όλη η πραγματικότητα που διαμορφώνεται γύρω από την έννοια του catcalling θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι βαθιά ριζωμένη στην αρρενωπή τοξικότητα και στην πατριαρχία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θεωρείται, μάλιστα, από πολλούς (κυρίως τους άνδρες) ως μια τόσο φυσιολογική συμπεριφορά ώστε να μην αναγνωρίζεται καν ως παρενόχληση όπως συμβαίνει άλλωστε και με άλλες παρόμοιες σεξιστικές συμπεριφορές την στιγμή που αναμφισβήτητα αποτελεί ζήτημα παραβίασης δικαιωμάτων. Πρόκειται για την παρενόχληση εκείνη που καθιστά το γυναικείο σώμα ως ένα αντικείμενο, ενώ ταυτόχρονα είναι εμφανέστατη η υποτίμησή του αλλά και η προσπάθεια για εξουσία πάνω του. Οι άνδρες εν προκειμένω έχουν μάλλον την ψευδαίσθηση πως ο δημόσιος χώρος τους ανήκει.
Αν κάτι θετικό έχει συμβεί όσον αφορά το συγκεκριμένο φαινόμενο, είναι πως ορισμένες χώρες το ποινικοποιούν, όπως συμβαίνει στην Γαλλία από το 2018 όπου επιβάλλονται πρόστιμα αξίας που μπορούν να αγγίξουν έως και τα 750 ευρώ. Μάλιστα, μέσα σε έναν χρόνο από την καθιέρωση του συγκεκριμένου νόμου επιβλήθηκαν περισσότερα από 700 πρόστιμα τέτοιου είδους. Άλλες χώρες που ακολουθούν τα βήματα της Γαλλίας είναι το Βέλγιο, η Πορτογαλία, η Αργεντινή κ.ά. Ωστόσο, ο δρόμος φαίνεται να είναι μακρύς για πολλές άλλες χώρες.
Πηγές:
Catcalling: Το παρενοχλητικό φλερτ στο δρόμο που καμιά γυναίκα δεν ζήτησε. Ανακτήθηκε από: https://itsestella.com/cat-calling-parenoxlisi-estella/
Women don’t like catcalling, but some men believe they’re paying women a compliment. Ανακτήθηκε από: https://www.voxweb.nl/english/woman-dont-like-catcalling-but-some-men-believe-theyre-paying-women-a-compliment
Catcalling – Παρενόχληση στο δρόμο. Ανακτήθηκε από: https://sexismingreece.com/2022/07/08/catcalling-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B5%CE%BD%CF%8C%CF%87%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CE%BF/