Η οικογένεια στην ψηφιακή εποχή αντιμετωπίζει πολλές νέες προκλήσεις και ευκαιρίες. Αναμφισβήτητα η τεχνολογία έχει επηρεάσει τον τρόπο που επικοινωνούμε, εργαζόμαστε, μαθαίνουμε και ψυχαγωγούμαστε.
Ψηφιακή Εποχή: Νέες διαστάσεις στην οικογένεια
Η οικογένεια στην ψηφιακή εποχή έχει νέους τρόπους επικοινωνίας, οργάνωσης και ψυχαγωγίας, που συμβάλλουν στην ενίσχυση της συνοχής και της λειτουργίας της.
- Αρχικά, η τεχνολογία έχει διευρύνει τους τρόπους επικοινωνίας μεταξύ των μελών της οικογένειας, τούς βοηθάει να βρίσκονται σε σύνδεση σε πραγματικό χρόνο εκμηδενίζοντας ακόμα και την απόσταση. Η δυνατότητα να κάνουν βιντεοκλήσεις, να στέλνουν μηνύματα γραπτού κειμένου, να επικοινωνούν μέσω των κοινωνικών δικτύων ή να ανταλλάσσουν φωτογραφίες και βίντεο διατηρεί τις σχέσεις ζωντανές.
- Επίσης, υπάρχουν πολλές εφαρμογές και ηλεκτρονικά εργαλεία τα οποία βοηθούν την οικογένεια να οργανώσει τον χρόνο της, τις δραστηριότητές της, ή ακόμα να διαχειριστεί τα οικονομικά, να ελέγξει τον προϋπολογισμό και να παρακολουθήσει τις δαπάνες. Η κοινή χρήση ημερολογίων, η πρόσβαση σε λίστες καθηκόντων και πολλά άλλα εργαλεία συμβάλλουν στην αποδοτικότερη διαχείριση των καθηκόντων των μελών της οικογένειας.
- Επιπλέον, διαδικτυακές κοινότητες και φόρουμ μπορούν να προσφέρουν ενημέρωση και υποστήριξη στους γονείς για θέματα όπως η ανατροφή των παιδιών, τα προβλήματα διαχείρισης της συμπεριφοράς των παιδιών, η ψυχολογική υγεία, και άλλα.
- Δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι η ψηφιακή εποχή έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για την εκπαίδευση και τη μάθηση. Η πρόσβαση σε online μαθήματα, εκπαιδευτικό λογισμικό και πλατφόρμες μάθησης επεκτείνει τις δυνατότητες μάθησης για όλα τα μέλη της οικογένειας.
- Η τεχνολογία προσφέρει, ακόμα, ατελείωτες επιλογές ψυχαγωγίας για την οικογένεια, όπως παιχνίδια, ταινίες, μουσική και άλλα, που μπορούν τα μέλη να απολαμβάνουν μαζί ή και ατομικά.
- Τέλος, η ψηφιακή εποχή δίνει τη δυνατότητα σε μέλη της οικογένειας να εργαστούν από απόσταση ή ακόμα και να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά δημιουργώντας τη δική τους επιχείρηση online, προσφέροντας νέες δυνατότητες εργασίας και απόκτησης εισοδήματος.
Ψηφιακή Υπερβολή: Οι κίνδυνοι της υπερβολικής έκθεσης στην τεχνολογία
Η οικογένεια στην ψηφιακή εποχή διατρέχει και πολλούς κινδύνους από την χρήσης της τεχνολογίας.
- Αρχικά, η υπερβολική χρήση των ψηφιακών συσκευών ενδέχεται να οδηγήσει σε απομόνωση, σε απόσυρση των μελών της οικογένειας και αποσύνδεση από την πραγματικότητα, καθώς κάθε ένας είναι προσηλωμένος στη δική του οθόνη, στον δικό του εικονικό κόσμο. Έτσι, παρά τη δυνατότητα επικοινωνίας που γίνεται εφικτή μέσω της τεχνολογίας, ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθεί η συνεργασία, η αυθεντική επαφή και η συναισθηματική σύνδεση μεταξύ των μελών της οικογένειας, ειδικά όταν η επικοινωνία γίνεται μόνο μέσω γραπτού κειμένου ή email. Οι επιπτώσεις αυτής της αποστασιοποίησης είναι βαθιές και έχουν ως αποτέλεσμα οι σχέσεις εμπιστοσύνης, οικειότητας και ασφάλειας μεταξύ των μελών να αποδυναμώνονται. Οι γονείς γνωρίζουν όλο και λιγότερα για το τι συμβαίνει στη ζωή των παιδιών τους, γεγονός που δυσκολεύει την εμπλοκή τους σ’ αυτή.
- Επίσης, ο εθισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα video games μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογική και σωματική υγεία και στην ισορροπία των μελών της οικογένειας αλλά και στις μεταξύ τους σχέσεις.
- Τέλος, η ψηφιακή εποχή ενισχύει σε ανησυχητικό βαθμό τη διάδοση προσωπικών πληροφοριών μέσω των κοινωνικών μέσων και του διαδικτύου. Αυτό συνεπάγεται αρνητικές επιπτώσεις στην ιδιωτικότητα και κάποιες φορές ακόμα και στην ασφάλεια, ειδικά όσον αφορά στους νέους.
Ψηφιακή Ισορροπία: Συνειδητή χρήση της τεχνολογίας στην οικογένεια
Όλα αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία της ισορροπημένης χρήσης της τεχνολογίας αλλά και της επίγνωσης των αρνητικών επιπτώσεων στην οικογενειακή ζωή, προκειμένου να γίνουν διαχειρίσιμες και να αποφευχθεί η αλλοτρίωση της δομής της οικογένειας.
Η ψηφιακή εποχή δεν αποτελεί κίνδυνο όταν οριοθετείται με σαφήνεια και καθορίζεται αυστηρά ο χρόνος για τη χρήση της τεχνολογίας αλλά και ο χρόνος για δραστηριότητες εκτός οθονών, όπως παιχνίδια, οικογενειακές δραστηριότητες ή χρόνος για διάλογο και επικοινωνία. Οι σχέσεις μεταξύ των μελών πρέπει να ενισχύονται με τη συμμετοχή σε κοινές δραστηριότητες, χωρίς τεχνολογία. Πρέπει να ενθαρρύνονται και να προωθούνται συνήθειες φυσικής δραστηριότητας και υγιούς τρόπου ζωής, όπως είναι για παράδειγμα οικογενειακές εκδρομές ή ενασχόληση με κάποιο άθλημα. Επιβάλλεται να δίνουμε έμφαση στις ανάγκες και την αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών της οικογένειας διατηρώντας, όσο γίνεται, ανοιχτή επικοινωνία και αποτρέποντας την εσωστρέφεια και την απομόνωση.
Με τη σωστή προσέγγιση και την ενεργή διαχείριση η ψηφιακή εποχή δεν θα αποτελεί απειλή και η τεχνολογία μπορεί να ενισχύσει και να δυναμώσει τις σχέσεις και τη συνοχή μεταξύ των μελών της οικογένειας ώστε να διατηρηθεί μια θετική, υγιής οικογενειακή δομή.
Πηγές:
«Γονείς στην ψηφιακή εποχή» Ανακτήθηκε από: https://www.e-parenting.gr/articles/goneis-stin-psifiaki-epohi (τελευταία πρόσβαση 14/5/2024)
«Γονείς στην ψηφιακή εποχή» Ανακτήθηκε από: https://cyberalert.cy (τελευταία πρόσβαση 14/5/2024)
«Πως έχει επηρεάσει η τεχνολογία την οικογενειακή ισορροπία» Ανακτήθηκε από: https://rp.gr/pws-exei-ephreasei-h-texnologia-thn-oikogeneiakh-isorrop (τελευταία πρόσβαση 14/5/2024)