Το Άργος όπως το γνωρίζουμε σήμερα, είναι μια όμορφη κωμόπολη στην Αργολίδα της Πελοποννήσου, με υπέροχα αξιοθέατα και μουσεία προς εξερεύνηση. Βρίσκεται στην 3η θέση με τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου, που εξακολουθούν να κατοικούνται αδιάκοπα, πίσω από την Δαμασκό και την Ρέι (Τεχεράνη). Μια πόλη που εδώ και 7.000 χρόνια έχει ζωή και παλμό, από την πρώιμη μορφή ενός μικρού χωριού, έως την σημερινή πόλη των περίπου 22.000 κατοίκων. Το Άργος είναι ίσως το μεγαλύτερο κέντρο μυθολογικών ιστοριών και σύμβολο πολιτισμού στην Αρχαία Ελλάδα, αναδεικνύοντας την σημασία της περιοχής και αφήνοντας πίσω του τεράστια πολιτισμική κληρονομιά. Δεν είναι τυχαίο πως το Άργος είναι το λίκνο όλων των αρχαίων Ελλήνων βασιλιάδων και ηρώων, αφού ακόμα και οι ξακουστοί Μακεδόνες, προέρχονται γενεαλογικά από την πόλη αυτή.
Οι πρώτες ενδείξεις κατοίκισης του Άργους, κατατάσσονται στην ύστερη εποχή του χαλκού το 7.000 π.Χ. με την μορφή χωριού, ενώ το 5.000 π.Χ. μπορούμε να πούμε πως το Άργος ήταν ήδη μια οργανωμένη πόλη. Στο απόγειο του το Άργος, ήταν μέρος του Μυκηναϊκού Πολιτισμού (1700-1100 π.Χ.). Το εύφορο έδαφος και η στρατηγική θέση της πόλης, έπαιξαν ρόλο στην άνθιση της οικονομίας και την ισχύ που κατείχε ως πόλη – κράτος. Ετυμολογικά η ονομασία της πόλης έχει τρεις εκδοχές: 1) στην Πελασγική διάλεκτο «άργος» σημαίνει «κάμπος» (είναι και το επικρατέστερο), 2) πήρε την ονομασία αυτή από τον βασιλιά Άργο και 3) η λέξη «άργος» με την σημασία του «λευκού», από το χρώμα που είχε οπτικά ο κάμπος κατά την περίοδο του θέρους. Μία ακόμα σημαντική ονομασία του Άργους ήταν «Φορωνικόν Άστυ», προερχόμενη από τον 2ο κατά σειρά βασιλιά της πόλης Φορωνέα, που μεταξύ άλλων θεωρείται και γενάρχης των Πελασγών.
Το Άργος, ως λίκνο βασιλιάδων και ηρώων, έχει να μας διηγηθεί υπέροχους μύθους και να μας συστήσει μερικούς από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους χαρακτήρες της Ελληνικής μυθολογίας και ιστορίας. Παρακάτω θα δούμε μερικές από τις μορφές αυτές.
- Ιδρυτής της πόλης του Άργους και πρώτος βασιλιάς, ο Ίναχος εμφανίζεται πολλές φορές σαν η πρώτη θεότητα των Πελασγών. Ο Ίναχος με την τριπλή ιδιότητα θεού – βασιλιά – ήρωα της πόλης, πιστεύεται πως βρέθηκε στην περιοχή μετά τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα προερχόμενος από την Αίγυπτο. Εμφανίζεται με την μορφή ενός θεού – ποταμού, ενώ είναι γιός του Ωκεανού και της Τηθύας. Θεωρείται πως βασίλευσε επιτυχώς για 50 χρόνια
- Ως δεύτερος βασιλιάς του Άργους καταγράφεται ο Φορωνέας (υιός του Ινάχου και της Νύμφης Μελίας). Ο Φορωνέας ήταν αυτός που βοήθησε την Ήρα να γίνει πολιούχος της πόλης, νικώντας τον Ποσειδώνα. Για τους Πελασγούς, ο Φορωνέας ήταν ο αντίστοιχος Προμηθέας που τους χάρισε την φωτιά, την δικαιοσύνη και την ανάπτυξη του πολιτισμού τους. Σαν προσωπικότητα απασχόλησε τους μυθογράφους, που τον τιμούν με τον τίτλο του «αρχαιότερου βασιλιά του κόσμου», καθότι μπόρεσε να ενώσει ανθρώπους που δεν είχαν κοινή γλώσσα και θρησκεία.
- Ένας ακόμα (σχεδόν) βασιλιάς του Άργους, αλλά και ξακουστός ήρωας, ήταν ο Περσέας. Ο ημίθεος ήταν γιος του Δία και της Δανάης και εγγονός του βασιλιά Ακρίσιου. Ο βασιλιάς Ακρίσιος ήθελε απεγνωσμένα έναν αρσενικό διάδοχο για τον θρόνο, αφού η Δανάη ήταν το μοναδικό παιδί που είχε. Κατατρέχοντας στην Πυθία, μαθαίνει πως ο διάδοχος του θα είναι το παιδί της Δανάης , ο οποίος και θα τον σκότωνε. Ο βασιλιάς φοβούμενος απομονώνει την Δανάη, αλλά ο Δίας ως γνωστόν διεκδικεί χωρίς αναστολές όταν ερωτεύεται… Όταν ο βασιλιάς Ακρίσιος μαθαίνει για την γέννηση του διαδόχου, αποφασίζει να κλείσει σε μια λάρνακα την Δανάη με το νεογέννητο και να τους πετάξει στην θάλασσα, αφήνοντας την τύχη τους στους θεούς. Η λάρνακα ξεβράζεται στην Σέριφο, με τον Δίκτυ να είναι ο πρώτος που παρέχει βοήθεια στην Δανάη και τον Περσέα. Ο βασιλιάς της Σερίφου (και αδερφός του Δίκτυ) Πολυδέκτης, ήθελε διακαώς να νυμφευτεί την Δανάη, με τον Περσέα να έχει αντίρρηση. Στην προσπάθεια του Πολυδέκτη να «ξεφορτωθεί» τον Περσέα, του τάζει μεταφορικό μέσο, ώστε να επιστρέψει στο Άργος και να ανακτήσει τον θρόνο του με την προϋπόθεση να κόψει το κεφάλι της Μέδουσας… Ο Περσέας θα εκτελέσει τον άθλο του επιτυχώς, με την βοήθεια της Αθηνάς και του Ερμή. Κατά την επιστροφή του στην Σέριφο, θα βρει και θα σώσει την Ανδρομέδα από το τέρας Κύτος και θα την πάρει μαζί του. Στην Σέριφο, ο Πολυδέκτης είναι έτοιμος να θυσιάσει την Δανάη, επειδή αρνούνταν να τον παντρευτεί, ώσπου φτάνει ο Περσέας και τον «πετρώνει» την τελευταία στιγμή με το κεφάλι της Μέδουσας. Ο Περσέας παίρνει τον δρόμο της επιστροφής στο Άργος και ο Ακρίσιος φυγαδεύεται έντρομος από τον χρησμό στην Λάρισα. Όταν κατάφερε ο εγγονός του να τον πείσει να επιστρέψει στο Άργος, ένα ατύχημα σε αγώνα δισκοβολίας θα του στερήσει την ζωή, αφού ο δίσκος του Περσέα θα αλλάξει καταλάθος πορεία και θα τον πετύχει στο κεφάλι. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Περσέας θα αρνηθεί τον θρόνο του Άργους και θα γίνει βασιλιάς της γειτονικής Τύρινθας, ιδρύοντας τον πολιτισμό των Μυκηνών. Κατά τον θάνατο του, θα περάσει στο Πάνθεον των Ηρώων και οι θεοί θα στείλουν στα άστρα αυτόν και την Ανδρομέδα, σχηματίζοντας τους γνωστούς αστερισμούς.
- Από την γενιά του ήρωα Περσέα (Περσείδες), κατάγεται ο ξακουστός για τους Άθλους του ήρωας της Ελληνικής μυθολογίας, ο Ηρακλής, γιός του Δία και της Αλκμήνης. Αν και δεν είχε γεννηθεί ο ίδιος στο Άργος, η περιοχή ήταν το βασικό μέρος που εκτυλίχθηκαν πολλοί από τους άθλους του, όπως αυτός με το Λιοντάρι της Νεμέας και η Λερναία Ύδρα (στην λίμνη Λέρνα του Άργους).
- Ο Όμηρος κάνει συχνές αναφορές στα έπη του, στην πόλη του Άργους. Αποκαλεί όλους τους Έλληνες ως «Άργειους», δίνοντας την αίσθηση πως όσοι έχουν βασιλικό αίμα προέρχονται από το Άργος. Ο βασιλιάς του Άργους Διομήδης, αναφέρεται από τον Όμηρο ως ο πιο γενναίος πολεμιστής στον Τρωικό Πόλεμο. Ανιψιός του Ηρακλή και ένας εκ των μνηστήρων της Ωραίας Ελένης, κατέφτασε στην Τροία συνοδεία 80(!) πλοίων και ήταν ένας εκ των πολεμιστών που βρέθηκε μέσα στον Δούρειο Ίππο.
Αναμφίβολα η πόλη του Άργους κατέχει σημαντικό ρόλο στην Ελληνική Μυθολογία και ιστορία. Τα παραπάνω είναι απλώς δείγματα αναφορών για μυθολογικά πρόσωπα και ιστορίες που σχετίζονται με το Άργος, ενώ ο κατάλογος είναι αρκετά μεγαλύτερος. Τα ευρήματα Μυκηναϊκών ανακτόρων, ναών και μνημείων, είναι μια πολιτιστική κληρονομιά χιλιάδων ετών, ενώ οι προσωπικότητες που συνδέονται με την πόλη, είναι παρακαταθήκη στην μυθολογία μας. Η σημαντικότητα της πόλης φαίνεται από τον τρόπο που οι ιστοριογράφοι και μυθολόγοι της εποχής, επισημαίνουν πως το Άργος είναι το λίκνο των Ελλήνων βασιλιάδων και ηρώων, η ζωοδόχος πηγή του βασιλικού αίματος που θα εξουσίαζε σε όλη την Ελλάδα!
Πηγές
Papyros Larousse Britannica, εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα 2006
Πύλη της Ελληνικής Γλώσσας – Μορφές και θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας, της Δήμητρας Μήττα – www.greek-language.gr
