1η Οκτωβρίου 2019. 70 χρόνια μετά την ανακήρυξη της δημιουργίας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας από τον Μάο Τσετούνγκ. Οι δρόμοι του Πεκίνου έχουν πλημμυρίσει από άρματα μάχης και στρατιώτες για να γιορτάσουν την επέτειο με μια μεγαλειώδη επίδειξη δύναμης. Στον αντίποδα, οι δρόμοι του Χονγκ Κονγκ έχουν πλημμυρίσει, για ακόμη μια φορά, με χιλιάδες διαμαρτυρόμενους πολίτες, διαδηλώνοντας υπέρ της δημοκρατίας. Αυτή την φορά είχαμε τον πρώτο πυροβολισμό σε πολίτη από την αστυνομία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ειδική διοικητική περιοχή της Κίνας βιώνει αναταραχές. Η καταπίεση που υφίστανται τα πολιτικά και τα κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών του Χονγκ Κονγκ από την κεντρική εξουσία έχει οδηγήσει πολλές φορές σε διαμαρτυρίες στο παρελθόν. Ετήσιες πορείες καθιερώθηκαν το 2003 και το 2010, ενώ το 2014 ξέσπασε και κατέκλυσε τους δρόμους για περίπου 3 μήνες το λεγόμενο «κίνημα της ομπρέλας». Όλες αυτές οι κοινωνικές εκρήξεις έχουν έναν κοινό παρονομαστή ως προς το τι διεκδικούν, που αν θα μπορούσε να τον συνοψίσει κανείς σε μία φράση κι αυτή θα ήταν «περισσότερη δημοκρατία». Καθολική ψηφοφορία για όλους του πολίτες, ανεξάρτητη δικαιοσύνη, διαφάνεια, εξάλειψη της τυφλής κατασταλτικής βίας και λιγότερο παρεμβατισμό από το Πεκίνο είναι μόνο μερικά από τα συνήθη αιτήματα των εκάστοτε διαδηλωτών.
Αυτό που συμβαίνει όμως από τον Ιούνιο στους δρόμους του Χονγκ Κονγκ κυριολεκτικά δεν έχει προηγούμενο. Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό και έχουν εισέλθει πλέον στην 20η τους βδομάδα. Το ζήτημα έχει λάβει διεθνείς διαστάσεις καθώς γίνονται αλληλέγγυες διαμαρτυρίες σε όλο τον κόσμο, την ίδια στιγμή που και διάφορες κυβερνήσεις «εχθρικά» προσκείμενες στην Κίνα έχουν ευαισθητοποιηθεί. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν τραυματιστεί και συλληφθεί από την αστυνομία, εκατοντάδες βανδαλισμοί σε δημόσια κτήρια και περιουσίες έχουν σημειωθεί, την ίδια στιγμή που οι διαδηλωτές έφτασαν κοντά στο να εισβάλουν στο κοινοβούλιο. Η ελπίδα των οργανωμένων δημοκρατικών κινημάτων και της ειρηνικής καθιστικής διαμαρτυρίας του 2014, έχει δώσει τη θέση της στην απελπισία των 8(!) συμβολικών αυτοκτονιών και της αλόγιστης ωμής βίας από κάθε πλευρά.
Αφορμή των βίαιων αναταραχών αποτέλεσε ο περιβόητος «νόμος έκδοσης». Σύμφωνα με αυτόν, κάθε πολίτης του Χονγκ Κονγκ, εάν συλλαμβανόταν, θα μπορούσε αυτόματα να εκδοθεί στην ηπειρωτική Κίνα και να οριστούν οι τύχες του από την κεντρική εξουσία, η οποία είναι πασίγνωστη για τις απολυταρχικές πρακτικές της. Μπορεί ο «νόμος έκδοσης» να αποσύρθηκε υπό το βάρος των διαδηλώσεων, όμως η κλιμάκωσή της βίας μαίνεται άγρια ακόμη. Στην πραγματικότητα, ο «νόμος έκδοσης» ήταν απλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Το Πεκίνο έχει επιχειρήσει να εφαρμόσει την δική του τάξη ουκ ολίγες φορές στο Χονγκ Κονγκ, είτε με ανθρώπους του στην τοπική εξουσία είτε με φίμωση από κρατικούς πράκτορες. Ο φόβος από τον απολυταρχικό παρεμβατισμό, η σύλληψη που έρχεται με κάθε απίθανο τρόπο όταν κάποιος μιλάει για τα κακώς κείμενα και η ανάγκη για ένα πραγματικά αντιπροσωπευτικό και δημοκρατικό σύστημα «έσπρωξαν» τους πολίτες στην εξέγερση.
Φυσικά όλα αυτά δεν συμβαίνουν εν καινώ. Το Χονγκ Κονγκ αποτέλεσε για πάνω από έναν αιώνα βρετανική αποικία. Μόλις το 1997 πέρασε στην κυριαρχία της Κίνας, ενώ ήδη είχε βιώσει μια άνευ προηγουμένου οικονομική ανάπτυξη ως εμπορικός κόμβος. Διαθέτει μια -νομικώς κατοχυρωμένη- αυτονομία στα εσωτερικά του ζητήματα που επιζητά να καταλύσει η Κίνα σχεδόν από την πρώτη μέρα της κυριαρχίας της. Πόσο μάλλον στην παρούσα συγκυρία που έχει μετατραπεί σε μια υπολογίσιμη παγκόσμια δύναμη και δεν θα επιτρέψει σε τίποτα να την κλυδωνίσει εκ των έσω. Το Πεκίνο δείχνει το σκληρό του πρόσωπο με κάθε ευκαιρία σε ολόκληρη την κινεζική επικράτεια έχοντας ως αποδέκτες του πολίτες που τολμούν να διεκδικήσουν παραπάνω δικαιώματα. Αυτό είναι άλλωστε το υπ’ αριθμόν ένα μέσο επιβίωσης ενός απολυταρχικού καθεστώτος. Το ζήτημα είναι όμως πως στην περίπτωση του Χονγκ Κονγκ αυτά τα μέσα δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά.
Η σφαίρα που βρήκε τον διαδηλωτή την 1η Οκτωβρίου αισίως δεν απέβηκε μοιραία. Παρόλα αυτά, είναι θέμα χρόνου μέχρι να υπάρξουν σωρεία νεκρών. Η δράση φέρνει αντίδραση. Κανένα καθεστώς δεν είναι αιωνόβιο και αυτό το γνωρίζουν όλες οι πλευρές. Οι βίαιες διαδηλώσεις του Χονγκ Κονγκ που κάνουν το γύρο του κόσμου φέρνουν αυτόματα στο νου την εξέγερση του 1989, όταν φοιτητές κατέλαβαν την πλατεία Τιενανμέν, κεντρική πλατεία του Πεκίνου, διεκδικώντας μια δημοκρατική Κίνα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα έχουν την ίδια αιματηρή κατάληξη
Πηγές
- “China anniversary: Beijing celebrations mark 70 years of Communist rule” ανακτήθηκε από bbc.com
- “Protester Reported Shot as Hong Kong Marks China’s National Day With Widespread Unrest ανακτήθηκε από time.com
- “Hong Kong protester shot with live round during China National Day rally” ανακτήθηκε από theguardian.com
- “July 1 march” ανακτήθηκε από scmp.com
- “Thousands in new year Hong Kong march for democracy” ανακτήθηκε από reuters.com
- “Hong Kong’s umbrella movement: A timeline of key events one year on” ανακτήθηκε από abc.net.au
- “Hong Kong protesters demonstrate against extradition bill” ανακτήθηκε από bbc.com
- “Eight suicides linked to Hong Kong protests as families torn over ‘cynical’ withdrawal of bill” ανακτήθηκε από thetimes.co.uk
