Pomlazka, το έθιμο μαστιγώματος των γυναικών | Πηγή εικόνας: forum.duolingo.com/
Μπορεί να ζούμε εν έτη 2021, αλλά τα δικαιώματα των γυναικών για ακόμη μια φορά παραγκωνίζονται και βλέπουμε ότι ποδοπατούνται. Εν μέσω πανδημίας οι γυναικοκτονίες έχουν αυξηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και η ενδοοικογενειακή βία είναι σε υψηλά επίπεδα. Ο εγκλεισμός και η πανδημία το έχουν προκαλέσει αυτό ή ζούμε σε μια κοινωνία που μαθαίνουμε ότι οι γυναίκες δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες και αξίζουν την βία;
Ένα τρανό παράδειγμα της υποβάθμισης της ζωής των γυναικών είναι το pomlazka, το καθολικό έθιμο των Τσέχων στο όποιο οι άνδρες μαστιγώνουν τις γυναίκες την Δευτέρα του Πάσχα. Αυτό το έθιμο συμβαίνει κάθε χρόνο στην Τσεχία, τη Σλοβακία και ορισμένα τμήματα της Ουγγαρίας.
Οι άνδρες και τα αγόρια κόβουν βέργες ιτιάς, πλέκουν μια όμορφη βέργα και τη στολίζουν με χρωματιστές κορδέλες στην κορυφή. Αυτή η βέργα λέγεται «pomlazka» και τις μέρες του Πάσχα μπορεί κάποιος να την βρεί στους πάγκους των πασχαλινών αγορών. Επιλέγουν την ιτιά για την βέργα γιατί είναι το πρώτο δέντρο που ανθίζει την άνοιξη, επομένως τα κλαδιά υποτίθεται ότι μεταφέρουν τη ζωντάνια και τη γονιμότητα του δέντρου στις γυναίκες.
Οι άντρες πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι, επισκέπτονται τους συγγενείς, φίλους και χτυπάνε τις γυναίκες στο πισινό ή στα πόδια. Υποτίθεται πως είναι συμβολικό, αλλά καμιά φορά δεν είναι τόσο απαλό, έχουν γίνει πολλά παράπονα για κατάχρηση του εθίμου. Το τελετουργικό επιβάλει πριν από το μαστίγωμα, οι άνδρες να τραγουδήσουν πασχαλινά κάλαντα και μετά το μαστίγωμα παίρνουν μια χρωματιστή κορδέλα για να στολίσουν την pomlazka. Όσες περισσότερες κορδέλες μαζέψουν, τόσες περισσότερες γυναίκες έχουν χτυπήσει.
Θεωρείται πως το να χτυπήσεις την γυναίκα είναι υποχρέωση του άνδρα και αν δεν την “χτυπήσεις” εκείνη την μέρα, οι γυναίκες θα στεναχωρηθούν και θα πρέπει να καταφύγουν στα προϊόντα ομορφιάς και αντιγήρανσης. Επίσης, θεωρείται πως το “μαστίγωμα” προστατεύει την γυναίκα από το “να ξεραθεί” κατά την διάρκεια του χρόνου – για αυτό δεν πρέπει να αντιστέκονται αλλά να ευχαριστούν τους άνδρες.
Σε αντάλλαγμα δίνουν πίσω ένα κόκκινο πασχαλινό αυγό. Υπάρχουν και κάποιες περιοχές στις οποίες τα κορίτσια περιλούζουν τα αγόρια με κρύο νερό που θα τους δώσει ζωντάνια για όλο τον χρόνο.
Μια σοκαριστική μαρτυρία από το έθιμο:
«Από παιδί ακόμα μισούσα το Πάσχα. Όταν ήμουν 11 ετών, οι φίλες μου κι εγώ δεχθήκαμε την επίθεση μιας ομάδας μεγαλύτερων αγοριών. Είχαν πιει και, αντί για κλαδιά ιτιάς, χρησιμοποίησαν καλώδια. Τα πόδια μου γέμισαν μελανιές. Ένιωσα τόσο ανήμπορη».
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο:
- Καθολική εκκλήσια: το Πάσχα , τα έθιμα και οι παράδοσεις. Ανακτήθηκε από https://maxmag.gr/politismos/katholiki-ekklisia-to-pascha-ta-ethima-kai-oi-paradoseis/
- Τις δέρνουν δημοσιώς κάθε Δεύτερα του Πάσχα, ανακτήθηκε από https://www.tanea.gr/2002/04/02/world/tis-dernoyn-dimosiws-kathe-deytera-toy-pasxa/