Τα παλαιότερα αγάλματα

πηγή εικόνας: oldest.org

Τα παλαιότερα αγάλματα που άφησαν τα ίχνη τους τόσο στην αρχαιολογία, την τέχνη όσο και στην ιστορία χρονολογούνται χιλιάδες χρόνια πριν την αυγή της Ιστορίας, δηλαδή κατά την Προϊστορία. Τα πρώτα αγάλματα που κατασκευάστηκαν ονομάζονται ειδώλια.

Τα ειδώλια αποτέλεσαν την πρώτη μορφή της  γλυπτικής τέχνης, γιατί παρόλο που ήταν μικρού μεγέθους αποδίδονταν μορφές είτε ανθρώπου είτε κάποιου ζώου και φυτού είτε κάποιου αντικειμένου. Το πρώτο ειδώλιο ήταν μια μορφή λιονταριού με ανθρώπινο σώμα και ανακαλύφθηκε στη Γερμανία, στην τοποθεσία Hohlestein- Stadel. Χρονολογείται ότι κατασκευάστηκε 35.000 με 45.000 χρόνια πριν. Το μέγεθος του ειδωλίου είναι 12 ίντσες ύψους, 2,2 ίντσες πλάτους και 2,3 ίντσες πάχος. Άλλα ειδώλια της ίδιας χρονολογίας  που έχουν ανακαλυφθεί είναι η Αφροδίτη του Hohle Fels και η Αφροδίτη του Willendorf.

πηγή εικόνας: greekcultureellinikospolitismos.wordpress.com

Στην Αρχαία Ελλάδα τα ειδώλια ήταν πήλινα (σε αντίθεση με τα γερμανικά που ήταν από άλλα υλικά). Ανήκαν στην κυκλαδική τέχνη και χρονολογούνται το 3200- 2000 π.Χ. . Ένα πολύ δημοφιλές αγαλματίδιο που ονομάζεται <<Η Θεά με τα φίδια>> χρονολογείται τον 16ο αιώνα π.Χ. και ανακαλύφθηκε σε ανασκαφές που έγιναν στους μινωικούς αρχαιολογικούς τόπους.

Μετά την κυκλαδική και την μινωική τέχνη υπάρχει περίοδος παρακμής στην κατασκευή των αγαλμάτων. Την επόμενη εποχή που ακολουθεί ιστορικά, κατά την αρχαϊκή εποχή, τα αγάλματα επανεμφανίζονται. Τα αγάλματα αυτής της εποχής χωρίζονται σε τρεις κυρίαρχες τάσεις:

Advertising

Advertisements
Ad 14

α) μία πρώιμη, κατά την οποία τα αγάλματα κατασκευάζονται στον δαιδαλικό ρυθμό

β) μία ώριμη, κατά την οποία δημιουργούνται οι Κούροι και οι Κόρες

γ) μία ύστερη, στην οποία τα αγάλματα σχετίζονται με την αρχιτεκτονική και ονομάζεται μνημειακή γλυπτική.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα δαιδαλικού ρυθμού είναι το αφιέρωμα της Μικάνδρης από τη Νάξο στο ιερό της Δήλου- ένα γλυπτό που αναπαριστά τη Θεά Αρτέμιδα. Οι Κούροι και οι Κόρες ήταν αγάλματα κατά τα οποία οι άνδρες (Κούροι) εμφανίζονται γυμνοί, ενώ οι γυναίκες (Κόρες) εμφανίζονται με τα ενδύματά τους. Στη συνέχεια τα αγάλματα χρησιμοποιήθηκαν για διακοσμήσουν τους αρχαίους ναούς καθώς και τα αετώματά τους. Η Αρχαϊκή Περίοδος γενικά είναι η εποχή που απελευθερώνει την ελληνική τέχνη από τον αιγυπτιακό κανόνα και θέτει τα θεμέλια, όχι μόνο των μετέπειτα αιώνων που ακολουθούν στην Αρχαία Ελλάδα αλλά και για την μεταγενέστερη ευρωπαϊκή τέχνη της γλυπτικής.

Advertising

πηγή εικόνας: newsbeast.gr

Φυσικά, από την ιστορία της γλυπτικής και των παλαιότερων αγαλμάτων δεν μπορεί να εξαιρεθεί και η Αίγυπτος. Το πιο παλιό άγαλμα που κατασκευάστηκε και είναι το πιο χαρακτηριστικό είναι η Σφίγγα, το οποίο είναι μια κολοσσιαία ανάκληση και ονομάζεται Μεγάλη Σφίγγα. Βρίσκεται στην Γκίζα της Αιγύπτου, ενώ απεικονίζει το πορτρέτο του βασιλιά, ο οποίος ονομαζόταν Khafre. Χτίστηκε κατά τη διάρκεια της 4ης δυναστείας (περίπου 2575- 2465 π.Χ.). Άλλα αγάλματα που αναφέρονται στην Αρχαία Αιγυπτιακή Ιστορία είναι το άγαλμα με τον θεό Ώρο που έχει για πρόσωπο μορφή γερακιού. Επίσης κατά τη διάρκεια της 12ης δυναστείας δημιουργούνται οι Κολοσσοί των Amenembet I και Seosostris, οι οποίοι απεικονίζουν τον χαρακτήρα της αδίστακτης ορμής των βασιλιάδων, αλλά και ένα ασυμβίβαστο και σκληρό πρότυπο τέχνης.

Σε αντίθεση με άλλες  άλλες μορφές γλυπτικής (προϊστορική, κυκλαδική, αρχαία ελληνική), η αιγυπτιακή είναι νεκρική. Τα αγάλματα δηλαδή κατασκευάζονταν για να τοποθετηθούν σε τάφους. Συγκεκριμένα οι βασιλικοί κολοσσοί ήταν τελετουργικοί και χρησίμευαν είτε για βασιλικές είτε για θεϊκές παραστάσεις. Συνήθως τα αγάλματα που αντιπροσώπευαν έναν Θεό- Βασιλιά έφεραν χαραγμένη μια ταυτότητα σε ιερογλυφική γραφή.

Σαφώς η γλυπτική δεν σταματά στην αρχαιότητα αλλά φτάνει ως τις μέρες μας ως τέχνη. Θεωρητικά όμως κανένα από τα σύγχρονα ή νεοκλασικά αγάλματα δεν μπορεί να ξεπεράσει το μεγαλείο και την πειθαρχία των αρχαίων αγαλμάτων όπως είναι τα Αιγυπτιακά και τα αρχαία ελληνικά. Εν κατακλείδι, η πολιτιστική κληρονομιά, όπως είναι η γλυπτική, πρέπει να διαφυλάσσεται , γιατί μόνο μέσα από την ιστορία των τεχνών μπορεί ο άνθρωπος να καταλάβει την ευφυία και την δύναμη που κρύβεται στο μυαλό και στην ψυχή ενός ανθρώπου.

Πηγές

Advertising

10 oldest sculptures in the world. Ανακτήθηκε από https://www.oldest.org/artliterature/oldest-sculptures-in-the-world/. (τελευταία πρόσβαση 22/4/2024)

Καλογερόπουλος, Κ. (2006). Αρχαία ελληνική μνημειακή γλυπτική από την Αρχαϊκή έως την ελληνιστική περίοδο. Ανακτήθηκε από https://archive.gr/?p=85/. (τελευταία πρόσβαση 22/4/2024)

Britanica. Egyptian art and architecture- Sculpture, Pyramids, Temples. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/art/Egyptian-art/Sculpture/. (τελευταία πρόσβαση 22/4/2024)

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Τρίκαλα. Το επάγγελμά μου είναι η μουσική και αγαπώ πάρα πολύ την ελεύθερη γραφή, το διάβασμα μα περισσότερο από όλα την λογοτεχνία. Τα ταξίδια και η εξερεύνηση νέων πολιτισμών (μέσα από τα περιοδικά και τις εφημερίδες) στάθηκαν η αφορμή για μένα στο να δώσω ένα άλλο νόημα σ΄ αυτό που ονομάζουμε ζωή.

Περισσότερα από τη στήλη: Πολιτισμός

Πολιτισμός

«Διάλογος με την Αφροδίτη»: Η φωνή της Μήλου

  Ένας από τους λόγους που πηγαίνει κάποιος στο Λούβρο, είναι για να θαυμάσει την…

Πολιτισμός

Γυναικείες αδελφότητες αντίστασης

Η Παγκόσμια Ιστορία της γυναικείας αντίστασης μετρά χιλιάδες παραδείγματα, αλλά και χιλιάδες θύματα. Από τοπικούς…

Πολιτισμός

Η ιστορία των διακοπών

Η ιστορία των διακοπών έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Κι όμως οι αρχαίοι Έλληνες…

Πολιτισμός

«Αντι-Οιδίπους»: H Τέχνη της Επιθυμίας

Το έργο των Gilles Deleuze και Félix Guattari, Καπιταλισμός και Σχιζοφρένεια: «Ο Αντι-Οιδίπους», είναι όπως…

Πολιτισμός

Αιγυπτιακός ναός στη Θεσσαλονίκη

Ο αιγυπτιακός ναός στη Θεσσαλονίκη είναι ένα ιερό μνημείο που αποτελεί μυστήριο. Πρόκειται για τον…

Πολιτισμός

Η ιστορία της σοβιετικής αρχιτεκτονικής

  Σημασία της σοβιετικής αρχιτεκτονικής  Είναι γεγονός ότι την επιστήμη της σοβιετικής αρχιτεκτονικής, πολλοί επιστήμονες…

Πολιτισμός

Η κοινωνική προσφορά του Ερυθρού Σταυρού

Η κοινωνική προσφορά του Ερυθρού Σταυρού ξεκίνησε  να αποτελεί πεδίο ιατρικής δράσης στην Ελλάδα τον…