Η Urbana είναι μια ομάδα από αρχιτέκτονες, μηχανικούς, παιδαγωγούς και κοινωνικούς επιστήμονες που δραστηριοποιείται από το 2018 στην Αθήνα. Από το 2019 λειτουργεί ως Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ).
Τι είναι η Urbana;
Καθώς ζούμε σε πόλεις που σε ένα μεγάλο ποσοστό έχουν σχεδιαστεί και χτιστεί από άντρες, η Urbana είναι μια πρωτοβουλία από γυναίκες επιστήμονες. Αυτές, εντοπίζουν τις ανισότητες στον δημόσιο χώρο και κάνουν κινήσεις για να ξεπεραστούν.
Οραματίζονται μία πόλη που χωρά όλους και όλες. Μια πόλη όπου συνυπάρχουν οι διαφορετικές ανάγκες και επιθυμίες και στην οποία όλοι και όλες νιώθουν άνετα και ασφαλείς. Για να μπορεί η πόλη να ανταποκριθεί στην ποικιλία των αναγκών και των επιθυμιών των ανθρώπων της, χρειάζεται οι ίδιοι να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνική και χωρική της ανάπτυξη. Για τους παραπάνω λόγους πολύ σημαντική είναι η συνεισφορά της εκπαίδευσης και η εξοικείωση με εργαλεία και μεθόδους συμμετοχικού σχεδιασμού. Οι προτάσεις της ομάδας στοχεύουν στη διασφάλιση της περιβαλλοντικής, της κοινωνικής, αλλά και της οικονομικής αειφορίας αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους και διεπιστημονικές προσεγγίσεις.
Συνδυάζοντας ερευνητικές προσεγγίσεις και πρακτικές που βιώσαν σε άλλες πόλεις του εξωτερικού θέλησαν να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων στην Αθήνα. Στόχος τους η ευαισθητοποίηση των κατοίκων για σύγχρονα ζητήματα της πόλης και η εξοικείωση του με μεθόδους συμμετοχικού σχεδιασμού. Παράλληλα στοχεύουν και στη συνεργασία με αρμόδιους φορείς για τη συμβολή τους στον σχεδιασμό ολοκληρωμένων αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών παρεμβάσεων βασισμένων στις αρχές της συμπερίληψης, θέτοντας την καθημερινή ζωή στο επίκεντρο του σχεδιασμού της πόλης.
Τι αλλαγές προτείνουν;
Η Urbana μέσα από τη δράση της θέτει την καθημερινή ζωή στο επίκεντρο. Οι ίδιες οι κοινότητες πρέπει να εντοπίζουν τα προβλήματα και τις δυνατότητες της κάθε γειτονιάς. Πρέπει, ακόμη, να προτείνουν αλλαγές, που αν και μικρής κλίμακας, μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους.
Οι αλλαγές, έτσι, θα προκύπτουν με συμμετοχικό τρόπο. Οι ίδιοι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τον χώρο είναι οι πλέον κατάλληλοι για να κάνουν προτάσεις για αυτόν. Η ομάδα της Urbana τους υποστηρίζει παρέχοντάς τους μεθόδους και εργαλεία. Οι αλλαγές που προτείνονται σχετίζονται, ενδεικτικά, με τη διευκόλυνση της κινητικότητας των πεζών (διαβάσεις, πεζοδρόμια). Με την ενίσχυση του παιχνιδιού στο δημόσιο χώρο, είτε με την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας (φωτισμός).
“Αυλές Συμπερίληψης”
Οι «Αυλές Συμπερίληψης» είναι μια δράση, της Urbana, που υλοποιήθηκε πιλοτικά στο 45ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών την άνοιξη του 2019. Βασίστηκε στη μεθοδολογία “Εl pati de l’escola en igualtat” (H σχολική αυλή ένας χώρος ισότητας). Αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε από την ομάδα Equal Saree στη Βαρκελώνη της Ισπανίας. Οι δύο αυτές ομάδες συνεργάζονται στενά.
Το πρόγραμμα στηρίζεται στην παρατήρηση ότι σε μια τυπική αυλή σχολείου τα στοιχεία εξοπλισμού που συνήθως υπάρχουν είναι οι μπασκέτες και τα τέρματα ποδοσφαίρου. Τα στοιχεία αυτά υπονοούν μία συγκεκριμένη χρήση του χώρου που σχετίζεται με αυτά τα αθλήματα. Παιδιά, συνήθως, αγόρια, που επιθυμούν να παίξουν μπάσκετ, ποδόσφαιρο ή παρόμοιες δραστηριότητες, καταλαμβάνουν το κέντρο της αυλής. Τα παιδιά, από την άλλη, που επιθυμούν μια χαμηλότερης έντασης δραστηριότητα εκτοπίζονται στην άκρη της αυλής με λιγότερες επιλογές.
Η σχολική αυλή είναι ο πρώτος δημόσιος χώρος για το παιδί. Ήδη σε αυτές τις ηλικίες δημιουργούνται συγκεκριμένες δυναμικές και ιεραρχίες που σχετίζονται με την έμφυλη διάσταση στη χρήση της αυλής. Τα παιδιά πήραν τον ρόλο ερευνητών και ερευνητριών, παρατήρησαν την χωρική αλλά και την κοινωνική διάπλαση της αυλής, αντιλήφθηκαν δυναμικές, εξοικειώθηκαν με μεθόδους συμμετοχικού σχεδιασμού και έκαναν προτάσεις ανασχεδιασμού της αυλής με στόχο να γίνει πιο συμπεριληπτική.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
Η επίσημη ιστοσελίδα της Urbana. Ανακτήθηκε από urbana.gr (Τελευταία πρόσβαση 24/02/2020)
Urbana: Πως θα ήταν μια πόλη σχεδιασμένη από γυναίκες; Ανακτήθηκε από m.lifo.gr (Τελευταία πρόσβαση 24/02/2020)
