Ο χωρισμός αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. Ιδίως, το διαζύγιο γονέων χρήζει ιδιαίτερης μεταχείρισης από αυτούς, καθώς οι επιπτώσεις του, δεν περιορίζονται μόνο στους ίδιους αλλά και στα παιδιά. Δυστυχώς παρατηρείται ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα διαζύγια. Συνεχείς συγκρούσεις ανάμεσα στο ζευγάρι, έλλειψη επικοινωνίας, οικονομικά προβλήματα και διαφορετική οπτική, είναι μόνο κάποιες από τις αιτίες. Ως αποτέλεσμα, πολλά παιδιά τείνουν να αντιμετωπίζουν καθημερινά, αρκετές συναισθηματικές δυσκολίες. Είναι γεγονός, ότι το διαζύγιο γονέων κλονίζει τον κόσμο ενός παιδιού. Ανάλογα με τον τρόπο που οι γονείς θα το χειριστούν αλλά και με την προσωπικότητα κάθε παιδιού, επέρχονται και οι ανάλογες επιπτώσεις. Άλλοτε είναι πιο ήπιες, άλλοτε μπορεί να μετατραπούν σε ένα τραυματικό γεγονός για τα παιδιά και να τα επηρεάσει ολιστικά.
Ανάλογα με την ηλικιακή φάση που βρίσκονται, τα παιδιά, εκδηλώνουν αντίστοιχες συμπεριφορές. Σαφώς η προσωπικότητα του παιδιού αλλά και η ανταπόκριση των γονέων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο.
Σε γενικές γραμμές τα παιδιά είναι βρέφη ή νήπια, δεν αντιλαμβάνονται πλήρως τον χωρισμό. Ωστόσο, καταλαβαίνουν τις αλλαγές που προκύπτουν στο περιβάλλον τους, όπως στην ρουτίνα τους(τροφή, ύπνος) και στην διαθεσιμότητα των γονέων. Κάποιες φορές μάλιστα, παλινδρομήσεις σε παλιότερες συμπεριφορές και μεταβολές στην όρεξη και στον ύπνο, είναι πιθανές. Όταν πρόκειται για μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά, τότε συμβαίνει να αντιλαμβάνονται καλύτερα τις καταστάσεις που προκύπτουν γύρω από το διαζύγιο γονέων. Όμως, δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν την μονιμότητα της κατάστασης. Για τον λόγο αυτόν, τείνουν να κάνουν πολλές ερωτήσεις γύρω από το διαζύγιο, ενώ συχνά κάνουν φαντασιωτικές σκέψεις επανένωσης των γονέων.
Σε παιδιά σχολικής ηλικίας, είναι συχνό φαινόμενο η ύπαρξη έντονης ενοχής ή θυμού, καθώς θεωρούν πως αυτά είναι η αιτία του διαζυγίου. Παρατηρείται έτσι, να προσπαθούν να γίνουν “καλά παιδιά, προκειμένου να ενώσουν ξανά τους γονείς τους. Επίσης, μεταβολές στην σχολική επίδοση και στην συμπεριφορά τους γενικότερα, είναι συχνές επιπτώσεις της βίωσης ενός διαζυγίου. Οι έφηβοι, είναι σε θέση να κατανοήσουν τα πολύπλοκα ζητήματα γύρω από το διαζύγιο. Ωστόσο μπορεί να έχουν δυσκολία να το δεχτούν ή να πιστεύουν πως ευθύνονται αυτοί. Έρευνες έχουν δείξει πως, η χρήση ουσιών, η στροφή στο αλκοόλ και την παραβατικότητα αλλά και η εμφάνιση καταθλιπτικών συμπτωμάτων, είναι φαινόμενα που σχετίζονται με την συνθήκη ενός διαζυγίου γονέων.
Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά;
Οι γονείς οφείλουν να επικοινωνήσουν από κοινού την απόφαση τους, περί διαζυγίου στα παιδιά, αρκεί να είναι σίγουροι πως είναι οριστική και αμετάκλητη. Με βάση την ηλικία, και την αντιληπτική ικανότητα των παιδιών τους, θα εκφραστούν ανάλογα, προετοιμάζοντας τα για τις αλλαγές που θα έρθουν. Ο απλοϊκός και ο συγκεκριμένος λόγος βοηθά τα παιδιά να καταλάβουν τί συμβαίνει. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, να γίνει σαφές στα παιδιά, πως δεν ευθύνονται αυτά για το διαζύγιο.
Η απόφαση για το διαζύγιο, πάρθηκε από τους γονείς και μόνο, εξαιτίας δικών τους, προσωπικών θεμάτων.
Αυτό, χρειάζεται να επισημανθεί σε όλες τις ηλικίες. Κυρίως όμως, σε παιδιά σχολικής ηλικίας που τείνουν να νιώθουν περισσότερο ευθύνη για το γεγονός. Ακόμη είναι ωφέλιμο για τα παιδιά, να απαντηθούν με ειλικρίνεια όλες οι ερωτήσεις τους, γύρω από το διαζύγιο. Οι γονείς αντίστοιχα, οφείλουν να είναι προετοιμασμένοι για αυτό και να μην παραμελήσουν την ανάγκη του παιδιών να καταλάβουν τον λόγο που θα χρειαστεί να αλλάξει η κατάσταση στο σπίτι. Επίσης, προκειμένου να μπορέσουν τα παιδιά να ανταποκριθούν καλύτερα στην νέα συνθήκη, χρειάζεται να ξέρουν ακριβώς το πρόγραμμα της νέας πραγματικότητα. Κάθε πότε θα βλέπουν τον άλλον γονιό, ποιος θα τα πηγαίνει σχολείο και στις δραστηριότητες, όπως και αν θα βγαίνουν όλοι μαζί, είναι μερικά από αυτά που οφείλουν να γνωρίζουν.
Είναι σημαντικό για την καλή ψυχική υγεία των παιδιών να παραμένουν γονείς.
Ένα διαζύγιο είναι οδυνηρό τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Επιβάλλεται όμως, οι γονείς, να δώσουν χρόνο στα παιδιά να επεξεργαστούν τα νέα δεδομένα και σιγά σιγά να προσαρμοστούν. Η συχνή επικοινωνία μαζί τους, αποτελεί το κυριότερο εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν ώστε να έχουν όσο το δυνατόν πιο κοντά τα παιδιά σε αυτό το δύσκολο έργο. Σε κάθε περίπτωση, η παρατήρηση της συμπεριφοράς και της διάθεσης του παιδιού, επιδεικνύουν ,πώς βιώνει την κατάσταση του χωρισμού. Αν οι γονείς αντιληφθούν μεγάλες αλλαγές στην συμπεριφορά του παιδιού, που διαρκούν μεγάλο διάστημα, χρειάζεται να το διερευνήσουν. Έλλειψη ενδιαφέροντος για το σχολείο και δραστηριότητες, προβλήματα στον ύπνο ή στην όρεξη, έντονη μελαγχολία ή επιθετικότητα είναι σημάδια που χρήζουν προσοχής.
