Αρκετές είναι οι φορές που ένας ήχος έγινε τόσο προκλητικός, ώστε να προκαλέσει τον εκνευρισμό μας. Η αντίδραση αυτή ονομάζεται Μισοφωνία. Για όλους εκείνους τους ανθρώπους που ζουν με αυτή την πρόκληση, η ζωή μπορεί να γίνει εξαιρετικά βασανιστική. Η Μισοφωνία αν και ως πάθηση παραμένει στο περιθώριο, είναι αρκετά συχνή. Τα ηχητικά ερεθίσματα δεν εκλείπουν από την καθημερινότητα των πασχόντων και η γενικευμένη έλλειψη κατανόησης του προβλήματος δεν βοηθάει. Πώς μπορεί λοιπόν ένας καθημερινός ήχος να γίνει το έναυσμα για μία έντονη ενόχληση;
Ορισμός
Η Mισοφωνία είναι μια διαταραχή μειωμένης ανοχής σε συγκεκριμένους ήχους ή τα σχετικά ερεθίσματά τους που έχει χαρακτηριστεί με χρήση διαφορετικής γλώσσας και μεθοδολογιών. Οι αντιδράσεις στους ήχους πυροδότησης κυμαίνονται από θυμό και ενόχληση έως την ενεργοποίηση μιας απάντησης, μάχης ή φυγής . Η Μισοφωνία μερικές φορές ονομάζεται σύνδρομο εκλεκτικής ευαισθησίας ήχου. Συνήθεις πυροδοτήσεις περιλαμβάνουν προφορικούς ήχους (π.χ. δυνατή αναπνοή, μάσημα, κατάποση), ήχους κλικ (π.χ. χτύπημα πληκτρολογίου, χτύπημα δακτύλου, υαλοκαθαριστήρες) και ήχους που σχετίζονται με την κίνηση (π.χ. ταραχή). Συχνά, οι μισητοί ήχοι έχουν επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα.
Αν και η πάθηση προτάθηκε για πρώτη φορά το 2001 από τους Jastreboff και Jastreboff, δεν έχει ακόμη θεωρηθεί ως διαγνώσιμη πάθηση. Η Μισοφωνία δεν ταξινομείται ως ακουστική ή ψυχιατρική πάθηση, και επομένως διαφέρει από τη φωνοφοβία. Δεν υπάρχουν τυπικά διαγνωστικά κριτήρια και υπάρχει μικρή έρευνα για το πόσο συχνό είναι ή τη θεραπεία. Οι υποστηρικτές προτείνουν ότι η Μισοφωνία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα επίτευξης στόχων ζωής και απόλαυσης κοινωνικών καταστάσεων. Μέχρι και το 2019 δεν υπήρχαν μέθοδοι που να βασίζονται σε στοιχεία για τη διαχείριση της πάθησης.
Δεν είναι ξεκάθαρο εάν τα άτομα με Μισοφωνία έχουν συνήθως συννοσηρές παθήσεις, ούτε εάν υπάρχει γενετική συνιστώσα. Φαίνεται ότι η Μισοφωνία μπορεί να εμφανιστεί μόνη της ή μαζί με άλλα προβλήματα υγείας, ανάπτυξης και ψυχιατρικών προβλημάτων. Όταν προσπαθούν να διαγνώσουν έναν ασθενή με Μισοφωνία, οι γιατροί μερικές φορές μπερδεύουν τα συμπτώματά του ως αγχώδη διαταραχή, διπολική διαταραχή ή ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
Μια εκτενέστερη ματιά στο φαινόμενο
Η Μισοφωνία χαρακτηρίζεται από έντονη οργή και αηδία που προκαλείται από την ακρόαση συγκεκριμένων ανθρώπινων ήχων με αποτέλεσμα την κοινωνική απομόνωση λόγω αποφυγής τους. Τα άτομα με Μισοφωνία γνωρίζουν ότι τη βιώνουν και μερικοί τη θεωρούν μη φυσιολογική. Η διαταραχή που προκαλεί στη ζωή τους κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή. Η αποφυγή και άλλες συμπεριφορές μπορεί να δυσκολέψουν τα άτομα με αυτή την πάθηση να επιτύχουν τους στόχους τους και να απολαύσουν τις διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις.
Ο μηχανισμός της Μισοφωνίας δεν είναι γνωστός, αλλά φαίνεται ότι, όπως η υπερακουσία , μπορεί να προκαλείται από δυσλειτουργία του κεντρικού ακουστικού συστήματος στον εγκέφαλο και όχι των αυτιών. Η αντιληπτή προέλευση και το πλαίσιο του ήχου φαίνεται να είναι απαραίτητα για την πυροδότηση μιας αντίδρασης. Η διάγνωση της Μισοφωνίας δεν αναγνωρίζεται στο DSM-IV ή στο ICD-11 και δεν ταξινομείται ως διαταραχή ακοής ή ψυχιατρική διαταραχή. Μπορεί να είναι μια μορφή συναισθησίας ήχου-συναισθήματος και έχει παραλληλισμούς με ορισμένες αγχώδεις διαταραχές. Μέχρι και το 2018 δεν ήταν σαφές εάν η Μισοφωνία θα έπρεπε να ταξινομηθεί ως σύμπτωμα ή ως πάθηση.
Τα αίτια της Μισοφωνίας
Νέα έρευνα έχει αρχίσει να εντοπίζει τα αίτια της Μισοφωνίας. Μια ερευνητική ομάδα με έδρα τη Βρετανία μελέτησε 20 ενήλικες με Μισοφωνία και 22 χωρίς αυτήν. Όλοι βαθμολόγησαν τη δυσάρεστη φύση διαφορετικών ήχων, συμπεριλαμβανομένων των κοινών ήχων που την πυροδοτούν (μάσημα και αναπνοή), των γενικά ενοχλητικών ήχων (των μωρών που κλαίνε και των ανθρώπων που ουρλιάζουν) και των ουδέτερων, λευκών ήχων (όπως η βροχή). Όπως ήταν αναμενόμενο, τα άτομα με Μισοφωνία βαθμολόγησαν τους ήχους του φαγητού και της αναπνοής ως ιδιαίτερα ενοχλητικούς. Ενώ εκείνοι που δεν την πυροδοτούσαν όχι. Και οι δύο ομάδες βαθμολόγησαν το δυσάρεστο κλάμα των μωρών και τους ανθρώπους που ούρλιαζαν περίπου το ίδιο, όπως έκαναν και με τους ουδέτερους ήχους. Αυτό επιβεβαίωσε ότι τα μισοφωνικά άτομα επηρεάζονταν πολύ περισσότερο από συγκεκριμένους ήχους πυροδότησης, αλλά δεν διαφέρουν πολύ από τους άλλους όσον αφορά άλλους τύπους ήχων.
Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης ότι τα άτομα με Μισοφωνία εμφάνιζαν πολύ μεγαλύτερα φυσιολογικά σημάδια στρες (αύξηση ιδρώτα και καρδιακό παλμό) στους ήχους μασήματος του φαγητού και της αναπνοής. Δεν βρέθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων ως προς τους ουδέτερους ήχους ή τους ενοχλητικούς ήχους ενός μωρού που κλαίει ή των ανθρώπων που ουρλιάζουν.
Η επιστημονική οπτική
Το σημαντικό εύρημα της ομάδας ήταν σε ένα μέρος του εγκεφάλου που παίζει ρόλο τόσο στον θυμό όσο και στην ενσωμάτωση εξωτερικών εισροών (όπως ήχους) με εισόδους από όργανα όπως η καρδιά και οι πνεύμονες, δηλαδή ο πρόσθιος νησιωτικός φλοιός (AIC). Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν σαρώσεις fMRI για τη μέτρηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Διαπίστωσαν ότι το AIC προκάλεσε πολύ περισσότερη δραστηριότητα σε άλλα μέρη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια των ήχων πυροδότησης για τα άτομα με Μισοφωνία παρά για την ομάδα ελέγχου.
Συγκεκριμένα, ενεργοποιήθηκαν τα μέρη του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για μακροχρόνιες αναμνήσεις, φόβο και άλλα συναισθήματα. Αυτό είναι λογικό, καθώς τα άτομα με Μισοφωνία έχουν έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις σε κοινούς ήχους. Το πιο σημαντικό, καταδεικνύει ότι αυτά τα μέρη του εγκεφάλου είναι εκείνα που ευθύνονται για την εμπειρία της Μισοφωνίας. Οι μελέτες fMRI υποδηλώνουν ότι η διαταραχή σχετίζεται με υπερδραστήριες εγκεφαλικές συνδέσεις μεταξύ των ακουστικών οδών και των περιοχών που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση των συναισθημάτων.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης μαγνητικές τομογραφίες ολόκληρου του εγκεφάλου για να χαρτογραφήσουν τους εγκεφάλους των συμμετεχόντων. Από αυτό διαπίστωσαν ότι τα άτομα με Μισοφωνία έχουν υψηλότερες ποσότητες μυελίνης. Η μυελίνη είναι μια λιπαρή ουσία που τυλίγεται γύρω από τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου για να παρέχει ηλεκτρική μόνωση. ‘Οπως η μόνωση σε ένα σύρμα. Δεν είναι γνωστό εάν η επιπλέον μυελίνη είναι αιτία ή αποτέλεσμα Μισοφωνίας και πυροδότησης άλλων περιοχών του εγκεφάλου.
Συμπτώματα και Εξέλιξη Διάγνωσης
Οι άνθρωποι που έχουν Μισοφωνία συχνά νιώθουν αμήχανα και δεν το αναφέρουν στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης. Φυσικά, συχνά οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης δεν το έχουν ακούσει ούτως ή άλλως. Ωστόσο, η Μισοφωνία είναι μια διαταραχή που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη λειτουργία, την κοινωνικοποίηση και τελικά την ψυχική υγεία. Η πρώτη μισοφωνική αντίδραση μπορεί να συμβεί όταν ένα άτομο είναι νεαρό, συχνά μεταξύ 9 και 13 ετών, και μπορεί να προέρχεται από κάποιον σε στενή σχέση ή ένα κατοικίδιο.
Κλινικά, η διάγνωση της Μισοφωνίας απαιτεί ένα λεπτομερές ιστορικό περιστατικών για τον προσδιορισμό της έναρξης, των πυροδοτήσεων, των αντιδράσεων και των συννοσηρών καταστάσεων. Τα ερωτηματολόγια μπορεί επίσης να είναι χρήσιμα κατά τον προσδιορισμό της σοβαρότητας και της μοναδικότητας της περίπτωσης κάθε ασθενούς. Αν και ορισμένα ερωτηματολόγια έχουν προταθεί για την αξιολόγηση της σοβαρότητας της Μισοφωνίας , η εγκυρότητά τους πρέπει να επιβεβαιωθεί. Από την άλλη πλευρά, κανένα ερωτηματολόγιο δεν έχει χρησιμοποιηθεί με συνέπεια σε όλες τις μελέτες για την αξιολόγηση της Μισοφωνίας.
Θεραπεία
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ερευνητικές μελέτες που να έχουν διερευνήσει φαρμακευτικές επιλογές για τη θεραπεία της Μισοφωνίας. Υπάρχουν πληροφορίες που προτείνουν τη συνταγογράφηση αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών για την αντιμετώπιση των αντιδράσεων και των συννοσηρών καταστάσεων που σχετίζονται με τη Μισοφωνία. Παρά την έλλειψη φαρμακευτικών θεραπειών, έχει εξεταστεί μια ποικιλία θεραπειών, με ορισμένες να δείχνουν σημάδια πιθανής επιτυχίας.
Η θεραπεία επανεκπαίδευσης εμβοών (TRT) είναι ένα πρόγραμμα θεραπείας που σχεδιάστηκε από τον Jastreboff για τη διαχείριση των εμβοών και κατά συνέπεια της Μισοφωνίας. Αν και η ανάπτυξη μιας θεραπευτικής προσέγγισης όπως η TRT εφαρμόζεται συχνά, δεν έχει αποδειχθεί κλινικά αποτελεσματική. Αυτό έχει οδηγήσει σε κάποια διαμάχη σχετικά με την εφαρμογή αυτής της θεωρίας ως θεραπευτικής προσέγγισης. Πιστεύεται ότι η αιτία είναι ότι ο υποκείμενος μηχανισμός της Μισοφωνίας δεν είναι καλά κατανοητός.
Εκτός από το TRT και άλλες νευροψυχιατρικές θεραπείες μπορεί να είναι αποτελεσματικές για ασθενείς με Μισοφωνία. Δεδομένου ότι τα ερεθίσματα της Μισοφωνίας μπορεί να προέρχονται από πολλές πηγές, άτομα και καταστάσεις, είναι πιθανό ότι ένα πρόγραμμα θεραπείας να μην μπορέσει να αντιμετωπίσει κάθε εκδήλωση Μισοφωνίας, υποδεικνύοντας την ανάγκη για εξατομικευμένη θεραπεία.
Κλείνοντας
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι περιπτώσεις Μισοφωνίας διαφέρουν φυσικά μεταξύ τους. Σε εξαιρετικά δύσκολες περιπτώσεις η ψυχοθεραπεία είναι ιδιαίτερα ευεργετική. Ωστόσο, μεγάλο βάρος πέφτει και στο κομμάτι της κατανόησης από το περιβάλλον ενός μισοφωνικού ατόμου. Ένα άτομο που βιώνει αυτή την κατάσταση δεν είναι εύκολο να ελέγξει τον εκνευρισμό του θέλοντας και μη. Η κατανόηση σε αυτές τις περιπτώσεις και ο σεβασμός προς τη διαταραχή είναι πολύτιμοι βοηθοί για το άτομο που ταλαιπωρείται.
