Ποιοι είναι οι προγνωστικοί παράγοντες του λεξιλογίου των παιδιών;

Το προσληπτικό λεξιλόγιο αναφέρεται σε όλες τις λέξεις που μπορεί να γίνουν κατανοητές από ένα άτομο, συμπεριλαμβανομένων των προφορικών ή γραπτών ή των λέξεων στη νοηματική γλώσσα. Αντίθετα, το εκφραστικό λεξιλόγιο αναφέρεται στις λέξεις που ένα άτομο μπορεί να εκφράσει ή να παράγει, για παράδειγμα, μιλώντας ή γράφοντας. Γενικά, το προσληπτικό λεξιλόγιο φαίνεται να αναπτύσσεται πριν από το εκφραστικό λεξιλόγιο κατά τη διάρκεια της πρώιμης γλωσσικής ανάπτυξης και είναι γενικά μεγαλύτερο από το εκφραστικό λεξιλόγιο (Owens, 2001). Ωστόσο, η γλωσσική ανάπτυξη στην παιδική ηλικία είναι συχνά πιο περίπλοκη, με την ανάπτυξη του εκφραστικού λεξιλογίου μερικές φορές να υπερβαίνει το προσληπτικό λεξιλόγιο και το αντίστροφο (Owens, 2001).

Ποιοι είναι οι προγνωστικοί παράγοντες του προσληπτικού λεξιλογίου των παιδιών ηλικίας 3 ετών; Μπορούν οι γονείς να υποστηρίξουν την ανάπτυξη του λεξιλογίου των παιδιών τους; Και αν ναι, με ποιον τρόπο;

Οι συνεπείς και γρήγορες απαντήσεις των μητέρων ενισχύουν το λεξιλόγιο των παιδιών

Η γλωσσική ανάπτυξη είναι καλύτερη σε παιδιά των οποίων οι μητέρες ανταποκρίνονται σταθερά και γρήγορα σε αυτά, προτείνει μία νέα έρευνα που δημοσεύτηκε στο περιοδικό Developmental Psychology. Εξετάζοντας τους διαλόγους 64 δυάδων μητέρας-παιδιού στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι ερευνητές αξιολόγησαν τον χρόνο του χιλιοστού του δευτερολέπτου των απαντήσεων των μητέρων στα 3χρονα παιδιά τους. Διαπίστωσαν ότι οι απαντήσεις των μητέρων με συνέπεια και σε προβλέψιμο χρόνο ήταν ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης του προσληπτικού λεξιλογίου των παιδιών, ειδικά όταν η ομιλία της μητέρας ήταν γραμματικά σύνθετη. Οι ερευνητές προτείνουν ότι οι πιο σταθερές και γρήγορες απαντήσεις των μητέρων μπορεί να υποστηρίξουν τη γλωσσική ανάπτυξη, βοηθώντας το παιδί να συνδέσει τα λόγια της μητέρας του με τη δική του συμπεριφορά.

Η μελέτη του Smith και των συνεργατών του (2024)

O Smith και οι συνεργάτες του (2024) εξέτασαν:

• το πότε μιλούν οι μητέρες στα παιδιά (μέσος χρόνος απόκρισης σε χιλιοστά του δευτερολέπτου)
• το περιεχόμενo/την πολυπλοκότητα των όσων έλεγαν οι μητέρες στα παιδιά τους (το τί λένε οι μητέρες) &
• το πόσο μιλούν οι μητέρες στα παιδιά τους.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τις συνομιλίες μητέρας-παιδιού διάρκειας μεταξύ 1,7 και 9,3 λεπτών. Κατά μέσο όρο, οι μητέρες παρήγαγαν μεταξύ 10 και 163 εκφράσεων. Αυτό αντιστοιχούσε σε ρυθμό παραγωγής εκφράσεων από 3,3 έως 25,7 (μέσος όρος = 13,2 και τυπική απόκλιση = 4,5 εκφράσεις ανά λεπτό).

Κύρια ερευνητικά ευρήματα

Το κύριο εύρημα της μελέτης ήταν ότι η καθυστέρηση απόκρισης – ιδιαίτερα η χρονική συνέπεια – ήταν ένας ισχυρός μοναδικός προγνωστικός παράγοντας του λεξιλογίου των παιδιών. Οι μητέρες που παρήγαγαν απαντήσεις σε μικρότερο χρόνο είχαν παιδιά με υψηλότερες βαθμολογίες προσληπτικού λεξιλογίου.

Ερμηνεία ευρημάτων

Οι ερευνητές αναφέρουν, μεταξύ άλλων ερμηνειών, ότι ο χρόνος στον οποίο οι μητέρες απαντούν στα παιδιά τους είναι από μόνος του ένας παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη του λεξιλογίου των παιδιών. Οι γρήγορες απαντήσεις είναι περισσότερο προβλέψιμες και συνδέονται με τη συμπεριφορά του παιδιού.

Βιβλιογραφία

Owens, R. E. (2001). Language development: An introduction (5η έκδ.). Allyn and Bacon.

Smith, N. A., Kelley, E. S., Jeon, H., Ispa, J. M., & McMurray, B. (2024). The “what” and “when” of language input to children: Linguistic and temporal predictors of vocabulary in 3-year-olds. Developmental Psychology, 60(12), 2321-2329. https://doi.org/10.1037/dev0001819