Το παρόν άρθρο, με τίτλο Εθισμός στη χρήση της οθόνης: Επιδημιολογικά ευρήματα, θα παρουσιάσει τα επιδημιολογικά ευρήματα μίας έρευνας η οποία διερεύνησε εάν σχετίζεται ο εθισμός στην χρήση της οθόνης με τις αυτοκτονικές συμπεριφορές, τον αυτοκτονικό ιδεασμό και τις εκβάσεις ψυχικής υγείας στους νέους στις ΗΠΑ.

Η αυξανόμενη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των βιντεοπαιχνιδιών και των κινητών τηλεφώνων από παιδιά και εφήβους έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές συνδέσεις τους με τα προβλήματα ψυχικής υγείας των νέων. Προηγούμενη έρευνα έχει επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στον συνολικό χρόνο μπροστά στην οθόνη και όχι στις διαχρονικές εθιστικές πορείες χρήσης.

Η εθιστική χρήση είναι η «υπερβολική χρήση» η οποία παρεμβαίνει στις οικιακές υποχρεώσεις, τις σχολικές εργασίες ή άλλες δραστηριότητες. 

Η έρευνα

Οι Xiao και συνεργάτες (2025) είχαν ως στόχο να προσδιορίσουν τις τροχιές της εθιστικής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των κινητών τηλεφώνων και των βιντεοπαιχνιδιών και να εξετάσουν τις συσχετίσεις τους με τις αυτοκτονικές συμπεριφορές και τους ιδεασμούς, καθώς και με τις εκβάσεις της ψυχικής υγείας των νέων.

Οι συμμετέχοντες ήταν 9 ή 10 ετών στην αρχή της μελέτης. Σε αυτή τη μελέτη κοόρτης αναλύθηκαν δεδομένα από την έναρξη έως το 4ο έτος παρακολούθησης, με δείγματα βασισμένα στον πληθυσμό από 21 τοποθεσίες των ΗΠΑ. 

Οι αυτοκτονικές συμπεριφορές και ο αυτοκτονικός ιδεασμός αξιολογήθηκαν χρησιμοποιώντας πληροφορίες οι οποίες αναφέρθηκαν από τα παιδιά και τους γονείς τους μέσω του Kiddie Schedule για τις Συναισθηματικές Διαταραχές και τη Σχιζοφρένεια. Τα εσωτερικευμένα και εξωτερικευμένα συμπτώματα αξιολογήθηκαν χρησιμοποιώντας τη Λίστα Ελέγχου Παιδικής Συμπεριφοράς, με τις απαντήσεις να δίνονται από τους γονείς των παιδιών. 

Ευρήματα

• Το δείγμα (4,285 συμμετέχοντες) είχε μέση ηλικία 10,0 (τυπική απόκλιση = 0,6) έτη.
• Το 47,9% ήταν γυναίκες, το 9,9% ήταν μαύροι, το 19,4% ισπανόφωνοι και το 58,7% λευκοί.
• Εντοπίστηκαν 3 εθιστικές τροχιές χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των κινητών τηλεφώνων και 2 εθιστικές τροχιές για τα βιντεοπαιχνίδια.
• Σχεδόν το 1/3 των συμμετεχόντων είχαν μια αυξανόμενη εθιστική τροχιά χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή των κινητών τηλεφώνων, ξεκινώντας από την ηλικία των 11 ετών.
  • Συγκεκριμένα, ένα ποσοστό 31,3% των συμμετεχόντων είχαν αυξανόμενες εθιστικές πορείες χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και 24,6% των κινητών τηλεφώνων σε ένα διάστημα 4 ετών παρακολούθησης.
• Οι υψηλές ή αυξανόμενες εθιστικές πορείες χρήσης συσχετίστηκαν με αυξημένους κινδύνους αυτοκτονικών συμπεριφορών ή αυτοκτονικού ιδεασμού σε σύγκριση με τη χαμηλή εθιστική χρήση.
• Οι νέοι με αυξημένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή υψηλή χρήση των βιντεοπαιχνιδιών είχαν περισσότερα εσωτερικευμένα ή εξωτερικευμένα συμπτώματα. 

Τόσο οι υψηλές όσο και οι αυξανόμενες εθιστικές πορείες χρήσης της οθόνης συσχετίστηκαν με αυτοκτονικές συμπεριφορές, αυτοκτονικό ιδεασμό και χειρότερη ψυχική υγεία στους νέους.

Συμπεράσματα

Σχεδόν οι μισοί νέοι οι οποίοι συμμετείχαν στη μελέτη βρίσκονταν στην υψηλή τροχιά της εθιστικής χρήσης των κινητών τηλεφώνων και πάνω από το 40% στην υψηλή τροχιά της εθιστικής χρήσης των βιντεοπαιχνιδιών, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Τα παιδιά με υψηλή ή αυξανόμενη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των κινητών τηλεφώνων είχαν δύο έως τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για αυτοκτονική συμπεριφορά και αυτοκτονικές ιδέες από τα παιδιά που βρίσκονταν σε χαμηλότερη τροχιά, σύμφωνα με τη μελέτη σε πάνω από 4,000 παιδιά στις ΗΠΑ σε μια περίοδο τεσσάρων ετών.

Άλλα ανησυχητικά αποτελέσματα ήταν τα ακόλουθα:

• Οι νέοι των οποίων η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ήταν υψηλή ή αυξανόμενη είχαν επίσης αυξημένο κίνδυνο συμπτωμάτων προβλημάτων ψυχικής υγείας.
• Η υψηλή χρήση βιντεοπαιχνιδιών συσχετίστηκε με μεγαλύτερο κίνδυνο συμπτωμάτων προβλημάτων ψυχικής υγείας, αυτοκτονικών συμπεριφορών και αυτοκτονικών ιδεασμών.
• Τα κορίτσια ήταν πιο πιθανό από τα αγόρια να έχουν υψηλές τροχιές εθιστικής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ενώ τα αγόρια ήταν πιο πιθανό να έχουν υψηλές τροχιές εθιστικής χρήσης βιντεοπαιχνιδιών.
• Ο Xiao και οι συνεργάτες του (2025) αναγνώρισαν ότι τα αποτελέσματα αναφέρθηκαν από τον ίδιο το άτομο και ότι η μελέτη δεν μπόρεσε να λάβει υπόψη τους γενετικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα.

Βιβλιογραφία

Xiao, Y., Meng, Y., Brown, T. T., Keyes, K. M., & Mann, J. J. (2025). Addictive Screen Use Trajectories and Suicidal Behaviors, Suicidal Ideation, and Mental Health in US Youths. JAMA. Published online. doi:10.1001/jama.2025.7829