Τα δόντια που φημίζονται για την ομορφιά και όχι για την εργατιά τους
Τα δόντια κάνουν αρκετή δουλειά για εμάς. Μας βοηθάνε να αρθρώσουμε σωστά κάποιες λέξεις και φθόγγους, να μασάμε την τροφή καταλλήλως, ιδίως τα πιο σκληρά τρόφιμα (ξηρούς καρπούς κ.α.). Ακόμα και στο αισθητικό κομμάτι τα δόντια ομορφαίνουν το πρόσωπο… ιδίως τα λευκά… Γενικά, τα δόντια είναι από τα πιο σημαντικά μέρη του ανθρώπινου οργανισμού. Αυτό που εμείς πρέπει να κάνουμε είναι να τα προσέχουμε, να τα περιποιούμαστε και να μην τα παραμελούμε. Εύκολα το τηρούμε, ιδίως μετά από μία επίσκεψη στον οδοντίατρο… Το χαμόγελο πρέπει να το προσέχουμε όχι μόνο να το διαφημίζουμε…
Είναι τα κίτρινα δόντια πανό διαμαρτυρίας;
Πολλές φορές τα δόντια μπορεί να έχουν κάποιο θέμα, όμως δεν είναι πάντα εμφανές. Στο γυμνό μάτι μπορούμε να διακρίνουμε είτε μία αλλαγή στο χρώμα τους (π.χ. πιο κίτρινα) ή και την κακοσμία του στόματος. Όπως πολλοί οδοντίατροι επισημαίνουν, αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω επιρροής εξωτερικών παραγόντων όπως αυτή του καπνίσματος ή της κατανάλωσης καφέ. Υπάρχει όμως και το ενδεχόμενο τα κίτρινα δόντια να είναι αποτέλεσμα εμφάνισης μιας ασθένειας ή ακόμα και λόγω κληρονομικότητας. Σε αυτό που θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι η διάρκεια της κακοσμίας και του χρώματος ακόμα και μετά από αλλαγές στις συνήθειες στη διατροφή ή και μετά από την εφαρμογή αντίστοιχων προϊόντων.
Η μικροβιακή πλάκα για παράδειγμα, η οποία πρέπει να αφαιρείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, επηρεάζει τη δυσοσμία του στόματος με αποτέλεσμα να διαρκεί για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Άλλες αλλαγές που συνοδεύουν την κακοσμία του στόματος είναι η αιμορραγία των ούλων μετά από βούρτσισμα και η δημιουργία μιας ‘χνουδωτής’ επιφάνειας γύρω από τα δόντια. Η πλάκα, που κατοικεί μέσα στο στόμα μας, δεν προστατεύει τα δόντια, αλλά προκαλεί και προβλήματα π.χ. τερηδόνα, όταν τα οξέα που επιζούν μέσα της βλάπτουν τα δόντια μετά τα γεύματα.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Τα τρόφιμα περιέχουν μόρια γλυκόζης, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των μικροβίων. Η μη σωστή απομάκρυνσή τους μέσω του βουρτσίσματος διαμορφώνει μια κολλώδη, μαλακή μεμβράνη, την οδοντική πλάκα. Μπορεί τα συμπτώματα αυτά στην αρχή να τα “ρίχνουμε” σε άλλες καταστάσεις ή στις συνήθειες μας, ή ακόμα και να τα παραβλέπουμε τελείως… Αυτό που θα πρέπει να προσέχουμε ιδιαιτέρως είναι οτιδήποτε εμφανίζεται για παρατεταμένο χρονικό διάστημα (π.χ. μια τροφή μπορεί να προκαλέσει δυσοσμία τη αναπνοής αλλά όχι συνέχεια..) και δεν εξαλείφεται αλλά αντιθέτως παραμένει. Κι αυτό μάλλον σημαίνει πως ήρθε για να μείνει…
Όταν τα δόντια απεργούν
Ο πονόδοντος είναι μία πολύ επίπονη κατάσταση. Πολλές φορές διαρκεί μέρες ολόκληρες… Ψάχνεις με διάφορους τρόπους (παυσίπονα, κλπ.) να τον μειώσεις. Τώρα όμως που τα δόντια αντιδρούν, θα χρειαστεί πολύ περισσότερο από ένα παυσίπονο. Μην ξεχνάμε πως η λήψη του παυσίπονου φέρνει ναι μεν ανακούφιση αλλά είναι προσωρινή, όχι παντοτινή… Τα μικρόβια είναι αόρατα στο μάτι. Το ότι δεν τα βλέπουμε δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν… Μπορούμε να θεωρήσουμε τον πονόδοντο μια κραυγή ανάγκης αλλαγής; Τα δόντια είναι ο καθημερινός μας σύμμαχος. Όταν δεν τους παρέχουμε τα απαραίτητα, τα κακομεταχειριζόμαστε και γενικά τα παραμελούμε… τι μένει να κάνουν; Αυτό που ο κάθε οργανισμός ξέρει να κάνει. Σε αντίξοες συνθήκες προσπαθεί να προσαρμοστεί με ό,τι εφόδια του έχουν μείνει… Ο ανεφοδιασμός όμως είναι αναγκαίος… Με λίγα λόγια όταν τα δόντια απεργούν, πηγαίνουμε στον οδοντίατρο.
Πριν απεργήσουν άκου τα αιτήματά τους
Τι χρειάζεται ένας οργανισμός για να μπορεί να εκτελεί τα καθημερινά του καθήκοντα; Φροντίδα! Η φροντίδα είναι το Α και το Ω στη διατήρηση της υγιεινής, πόσο μάλλον στη στοματική κοιλότητα η οποία είναι διαρκώς σε λειτουργία.
Για να προλάβουμε την επέλαση της πλάκας ας δούμε κάποιους τρόπους που προτείνουν οι οδοντίατροι:
Αίτημα 1: Καθαριότητα
Ας ξεκινήσουμε με το πιο απλό βήμα που πολλές φορές στην κυριολεξία μας κυνηγούσαν οι γονείς μας για να το υλοποιήσουμε. Το βούρτσισμα. Αυτή η απλή πράξη που για κάποιους ή κάποιες ήταν αγώνας για να βγει εις πέρας, είναι αν όχι η κυριότερη, αλλά σίγουρα από τις πιο σημαντικές τεχνικές φροντίδας, η οποία μάλιστα αφαιρεί ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό της βακτηριακής πλάκας και μόλις σε δύο λεπτά! Το ότι πρέπει να βουρτσίζουμε και σωστά τα δόντια μας είναι επίσης πολύ σημαντικό, όπως και η επανάληψή του κατά τη διάρκεια της ημέρας. Βέβαια η οδοντόβουρτσα δεν πολεμάει ποτέ μόνη… Το όπλο της είναι η οδοντόκρεμα… Ανάλογα με το μέτωπο που βρίσκεται αντιμέτωπη, ανεφοδιάζεται με τα απαραίτητα συστατικά… Ο οδοντίατρος θα μας προτείνει την κατάλληλη, εάν δεν γνωρίζουμε σίγουρα τις επιλογές μας.
Το βούρτσισμα καθαρίζει τα δόντια, ναι, αλλά δεν μπορεί να το κάνει εξίσου αποτελεσματικά σε όλες τις πλευρές. Τι χρειάζεται εδώ; Περαιτέρω εργαλεία. Το νήμα ή και βουρτσάκια που στοχεύουν στα μέρη αυτά, τα οποία η οδοντόβουρτσα δεν φτάνει, βοηθούν στο να μην δημιουργηθούν μελλοντικά στέκια μικροβίων…
Μετέπειτα, η χρήση του στοματικού διαλύματος θα συνεισφέρει περαιτέρω στη μάχη κατά των μικροβίων και της πλάκας. Και ακόμα παραπέρα, υπάρχουν στοματικά διαλύματα που συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση της κακοσμίας του στόματος.
Αίτημα 2: Πρόσληψη προσωπικού και εξοπλισμού
Μπορούμε να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο όχι για ανεφοδιασμό σε καιρό πολέμου αλλά και ειρήνης. Δηλαδή, ο καθαρισμός της πλάκας ως μέτρο πρόληψης είναι λιγότερο επίπονος από ένα σφράγισμα. Μην ξεχνάμε πως το δεύτερο δεν θα οδηγήσει σε πονόδοντο, αλλά σε μάλλον περισσότερη και αποτελεσματικότερη δουλειά…
Όσο για τις φορές που δεν μπορούμε να πράξουμε τα παραπάνω, μπορούμε να προσέχουμε το τι τρώμε. Για παράδειγμα, με την κατανάλωση της ζάχαρης φαίνεται πως τα δόντια δεν επηρεάζονται από το πόσα γλυκά τσιμπήσαμε, αλλά από το πόσο διάστημα έμειναν τα γλυκά στη στοματική κοιλότητα… Μία καλή τακτική θα ήταν να κουβαλάμε στη τσάντα μας τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Αυτές οι τσίχλες μειώνουν τα βακτήρια λόγω της σύνθεσης τους, και καθαρίζουν τα δόντια μέσω της έκκρισης σάλιου και ασβεστίου.
Μπορεί να φαίνονται πολλά στο μάτι. Τόσα πολλά βήματα και διαδικασίες. Αλλά τα βήματα αυτά δεν θα είναι αρκετά, όταν αρχίσει ο πονόδοντος. Δηλαδή όταν τα δόντια πλέον “βγουν στους δρόμους”…
Πηγές και βιβλιογραφία:
Websupportteam. (2024, February 9). Μικροβιακή πλάκα. The Dental Home. https://thedentalhome.gr/mikroviaki-plaka/ (τελευταία ανάκτηση 22/10/2025).
https://www.colgate.com.gr/oral-health/teeth-whitening/top-tips-on-how-to-whiten-yellow-teeth (τελευταία ανάκτηση 22/10/2025).
https://www.colgate.com.gr/oral-health/plaque-and-tartar/what-is-plaque ((τελευταία ανάκτηση 22/10/2025).
Χατζάκη, Μ. (2022, December 9). Τι είναι η Μικροβιακή Πλάκα; | FREZYDERM. FREZYDERM. https://blog.frezyderm.gr/stomatikh-ygieinh/plaka-sta-dontia/2022/12/09/ti-einai-h-mikroviakh-plaka/ (Τελευταία ανάκτηση 24/10/2025).
Βιοιατρική. (2021, August 19). Ο ρόλος της διατροφής στην υγεία των δοντιών και των ούλων. https://bioiatriki.gr/o-rolos-tis-diatrofis-stin-ygeia-ton-dontion-kai-ton-oylon/ (Τελευταία ανάκτηση 24/10/2025).
