Ο Έρπης γεννητικών οργάνων είναι ιογενής νόσος η οποία προσβάλλει το δέρμα ή τις βλεννογόνους μεμβράνες των γεννητικών οργάνων. Είναι το πιο σύνηθες ιογενές Σεξουαλικά Μεταδιδόμενο Νόσημα (ΣΜΝ). Σύμφωνα με μελέτες που έχουν πραγματοποιήσει τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης των Ασθενειών των Η.Π.Α., ένα στα πέντε άτομα άνω των δώδεκα ετών έχει προσβληθεί από τον ιό HSV2. Από το 1970 μέχρι σήμερα έχει σημειωθεί αύξηση της τάξης του 30%.
Στους νεαρούς ενήλικες η μόλυνση αυξήθηκε κατά 200%, ενώ στους έφηβους το ποσοστό είναι ακόμα πιο αυξημένο, και πλησιάζει το 500%. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων προσβάλλει πιο συχνά στις γυναίκες παρά στους άνδρες: υπολογίζεται πως μία στις τέσσερις γυναίκες έχει νοσήσει από τον ιό HSV2.
Ο Έρπης γεννητικών οργάνων προκαλείται από τρεις διαφορετικούς ιούς:
- Ο έρπης τύπου 1 (Herpes Simplex Virus 1 -ΗSV1): επιχείλιος έρπης που εμφανίζεται στα χείλια, γύρω και μέσα στο στόμα.
- Ο έρπης τύπου 2 (Herpes Simplex Virus 2 -ΗSV2) : έρπης των γεννητικών οργάνων
- Ο ιός Varicella Zoster Virus (VZV): έρπης ζωστήρα (ανεμοβλογιά)
Ο απλός έρπης τύπου 2 (HSV2), προσβάλλει την επιδερμίδα στη βάλανο του πέους, στην ακροποσθία, στον κορμό του πέους, και στο αιδοίο.
Μπορεί επίσης να εμφανιστεί στον πρωκτό ή στους γλουτούς. Από την επιδερμίδα ο ιός εισχωρεί στα νεύρα και παραμένει εκεί για πάντα, σε κατάσταση «χειμέριας νάρκης». Τέλος, υπάρχει πιθανότητα να εμφανιστεί εσωτερικά του στόματος και του φάρυγγα.
Συνήθως μεταξύ τριών με εννέα ημέρες μετά τη μόλυνση παρουσιάζεται ερυθρότητα και μικρές φυσαλίδες με υγρό στην προσβεβλημένη περιοχή, με τη συνοδεία πόνου και αίσθησης καψίματος. Οι φυσαλίδες σπάνε, δημιουργούν κρούστα και μετατρέπονται σε μικρά έλκη που θεραπεύονται από μόνα τους σε δύο με τρεις εβδομάδες. Όταν ο ιός βρίσκεται στο στόμα και τον φάρυγγα συνήθως συνοδεύεται από έντονο πόνο. Όμως η αντίδραση του οργανισμού με τον ιό του έρπητα διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Σε κάποιους δεν παρουσιάζεται απολύτως κανένα σύμπτωμα, ενώ σε μερικούς μπορεί να εμφανιστεί πυρετός, πόνος στους μύες και ημικρανία. Τα άτομα που έχουν μολυνθεί παλαιότερα με έρπητα στα χείλη, τα συμπτώματα είναι ελαφρύτερα, καθώς υπάρχουν πλέον αντισώματα κατά του ιού στο αίμα.
Ο Έρπης γεννητικών οργάνων HSV-2 μεταδίδεται με την επαφή με τη βλάβη ή με το ορώδες υλικό από τις φυσαλίδες. Οι φορείς όμως μπορούν να μεταδώσουν τον ιό ακόμη και χωρίς να εμφανίζουν συμπτώματα. Η μετάδοση μπορεί να γίνει με άμεση δερματική επαφή, με σεξ είτε κολπικό είτε στοματικό χωρίς προφυλακτικό, ή με στοματο-πρωκτική επαφή.
Αντιμετώπιση
Καθώς δεν υπάρχει θεραπεία για τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, η θεραπευτική αντιμετώπιση αποσκοπεί στη μείωση του αριθμού των υποτροπών με χρήση κατασταλτικής θεραπείας και στην επαγωγή της ταχείας επούλωσης, όταν υπάρχει υποτροπή.
Επιπροσθέτως, η θεραπεία αποσκοπεί στη μείωση της μολυσματικότητας περιορίζοντας την εξάπλωση του ιού, καθώς και στη μείωση των επιπλοκών, όπως η κατακράτηση ούρων και η άσηπτη μηνιγγίτιδα.
Μια άλλη σημαντική πτυχή ως προς την αντιμετώπιση του έρπητα των γεννητικών οργάνων είναι το ψυχοκοινωνικό αντίκτυπο. Η υποτροπιάζουσα φύση του έρπητα των γεννητικών οργάνων μπορεί να έχει σημαντικές συναισθηματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις για τους ασθενείς. Η συμβουλευτική ψυχολογική υποστήριξη μπορεί να τους βοηθήσει ως προς την αντιμετώπιση της μόλυνσης και την πρόληψη της σεξουαλικής και περιγεννητικής μετάδοσης. Ο γιατρός μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τους ασθενείς για την καλύτερη διαχείριση της νόσου, ενημερώνοντάς τους σχετικά με την εξέλιξή της.
