Ο ιός Έμπολα προκαλεί τη νόσο του Έμπολα και πρόκειται για μία θανατηφόρα ασθένεια. Τα κρούσματα εντοπίζονται κυρίως στην Υποσαχάρια Αφρική χωρίς να υπάρχει ειδική θεραπεία για την αντιμετώπιση της ασθένειας. Η πρόληψη εμφάνισης της νόσου επιτυγχάνεται με τη χορήγηση του αντίστοιχου εμβολίου.
Μετάδοση
Η αρχική πεποίθηση μετάδοσης, είναι ότι μεταδίδεται μέσω μολυσμένων ζώων στον άνθρωπο, όπως η νυχτερίδα. Μόλις μολυνθεί ένα άτομο , μπορεί πλέον να τη μεταδώσει σε ένα άλλο, επηρεάζοντας έτσι ένα δυνητικά μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Η μετάδοση μπορεί να γίνει από τα σωματικά υγρά ( αίμα, ούρα, σάλια, σπέρμα, μητρικό γάλα) του πάσχοντα ή του ατόμου που έχει πεθάνει από την ασθένεια.
Ακόμη και η παραμονή σωματικών υγρών σε ρούχα και κλινοσκεπάσματα, αποτελεί τρόπο μετάδοσης. Επιζήσαντες άνδρες από τον ιό, για τους επόμενους δύο μήνες μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο μέσω σπέρματος.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα δεν είναι άμεσα εμφανή. Η περίοδος έκθεσης στην ασθένεια μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων ονομάζεται περίοδος επώασης. Η μετάδοση τη νόσου αρχίζει μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα, μπορεί να καθυστερήσουν να εμφανιστούν έως και 21 ημέρες, με μέσο όρο τις 8-10 ημέρες.
Αρχικά, παρατηρούνται, πυρετός, πόνος, κόπωση και εν συνεχεία, διάρροια και έμετοι. Ανεξήγητη αιμορραγία, δερματικά εξανθήματα, είναι σημεία της νόσου.
Θεραπεία
Επειδή η νόσος του Έμπολα είναι αρκετά σπάνια, είναι δύσκολη η ανάπτυξη ειδικής θεραπείας αντιμετώπισης της. Η ανάρρωση των ασθενών επιτυγχάνεται με τη κατάλληλη υποστηρικτική θεραπεία. Πιστεύεται ότι όσοι νοσούν και επιζούν, αποκτούν αντισώματα έναντι της νόσου.
Οι πλέον εγκεκριμένες θεραπείες για τη νόσο του Έμπολα, είναι η φαρμακευτική μέθοδος και η χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων.
Όπως προαναφέρθηκε όμως, η πιο σημαντική μέθοδος είναι η υποστηρικτική αγωγή. Η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών. Χορηγούνται παράλληλα, αντιεμετικά και αντιδιαρροϊκά φάρμακα και παρέχεται η κατάλληλη προστασία έναντι των λοιμώξεων.
Πρόληψη
- Αποφυγή επαφής με σωματικά υγρά ασθενών
- Αποφυγή επαφής με αντικείμενα ασθενών
- Χορήγηση εμβολίου, το οποίο προστατεύει από τον ιό Ζαΐρ Έμπολα, τον πιο θανατηφόρο. Είναι το πρώτο εγκεκριμένο εμβόλιο για τη νόσο του Έμπολα, από το 2019.
- Ο ιός μπορεί να επιβιώσει για ώρες σε πόμολα και πάγκους και για αυτό απαιτείται επιμελής καθαρισμός.
Η επιδημία
Η πρώτη εμφάνιση της νόσου έγινε στη Γουϊνέα και γρήγορα επεκτάθηκε στη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε, λόγω ελλειμματικών μέτρων δημόσιας υγείας. Η ανεξέλεγκτη κατάσταση οδήγησε στην εμφάνιση του ιού και σε άλλες ηπείρους. Παρατηρήθηκαν κρούσματα στις Ηνωμένες πολιτείες αλλά και στην Ευρώπη, στην Ιταλία και την Ισπανία. Το συγκεκριμένο γεγονός οφείλεται στη μετανάστευση ατόμων που είχαν προσβληθεί από τις χώρες της Αφρικής.
Στο σύνολο, προσβλήθηκαν περίπου 28000 συνάνθρωποι και πέθαναν 11000.
Το υγειονομικό προσωπικό αποτέλεσε την πιο ευάλωτη ομάδα με το 8% των γιατρών και νοσηλευτών να χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο του Έμπολα στη Λιβερία.
Παράλληλα, παρατηρήθηκε ότι σε μεγάλο ποσοστό μολύνονται παιδιά κάτω των 15 ετών. Στρατηγικές χρηματοδότησης και εμβολιασμού παιδιών για ασθένειες, που είχαν εγκριθεί τελικά αναβλήθηκαν για να αποφευχθούν οι δημόσιες συγκεντρώσεις. Έτσι, τα παιδιά ήταν πλέον πιο επιρρεπή σε ασθένειες που άλλοτε θα μπορούσαν να προληφθούν με τον εμβολιασμό.
Πρόσφατα βρέθηκαν νέα κρούσματα από τον ιό στη Γουϊνέα θέτοντας την σε κατάσταση συναγερμού. Δόθηκε η κατάλληλη θεραπεία, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εφοδίασε τη Γουινέα με εμβόλια. Συνολικά υπήρξαν 16 επιβεβαιωμένα κρούσματα με 12 θανάτους. Οι χώρες της Αφρικής είναι σε συνεχή επαγρύπνηση καθώς η επανεμφάνιση μίας επιδημίας δεν είναι καθόλου δύσκολη.
ΠΗΓΕΣ:
Centers For Disease Control And Prevention (2019). 2014-2016 Ebola Outbreak in West Africa (Available at: cdc.gov Last access: 1/8/2021).
WHO (2021). Ebola outbreak 2021- N’Zerekore, Guinea. (Available at: who.int Last access: 1/8/2021)
