Όλοι έχουμε ακούσει κάποια στιγμή τουλάχιστον ένα μύθο που να σχετίζεται με την υγεία. Τις περισσότερες φορές, με ελάχιστη προσπάθεια, θα μπορούσαμε να ελέγξουμε αν ο μύθος ισχύει ή όχι. Ωστόσο, σπάνια θα μπούμε σε μία διαδικασία να ψάξουμε αν αυτό που διαβάζουμε ή μας μεταφέρουν έχει όντως βάση. Κάθε εκπαιδευτής έχει ξοδέψει ατέλειωτες ώρες, εξηγώντας στους εκπαιδευόμενους του τι είναι αλήθεια και τι όχι. Η ιατρική είναι σύνηθες φαινόμενο να κατακρεουργείται από μύθους και ψευδό-επιστημονικούς ισχυρισμούς, οι πρώτες βοήθειες, όντας κλάδος της ιατρικής, είναι αναμενόμενο να βεβηλώνονται με την σειρά τους. Σε αυτό το άρθρο θα διαβάσουμε τρείς από τους επικινδυνότερους μύθους στις πρώτες βοήθειες.
1ος Μύθος: Αν πάθεις έμφραγμα βήξε
Αυτός είναι ένας μύθος που διαδιδόταν πολύ ένα διάστημα στο ίντερνετ, και είναι ένα κακόγουστο αστείο με επικίνδυνες διαστάσεις. Αυτός ο μύθος ουσιαστικά σε προτρέπει σαν πρώτες βοήθειες το εξής, αν πάθεις έμφραγμα του μυοκαρδίου βήξε. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε το εξής, αν αρχίσουμε να έχουμε συμπτώματα όπως, πόνο στο στήθος, πλάτη, χέρια κλπ. το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να αναζητήσουμε βοήθεια, καλούμε το 166 ή το 112, πολύ συχνά ο ασθενής χάνει της αισθήσεις του μετά από λίγα λεπτά και οδηγείται σε καρδιοπνευμονική ανακοπή. Αν ο ασθενής αντί να βρει βοήθεια, κάθεται και βήχει, το μόνο που θα συμβεί είναι να καταλήξει και η βοήθεια να μην έρθει ποτέ…
2ος Μύθος: Η γλώσσα γύρισε
Όταν ακούω αυτόν τον μύθο στις εκπαιδεύσεις των πρώτον βοηθειών, ως εκπαιδευτής αμέσως απαντάω: “την ζηλεύω. Και που είχε πάει” είναι ο κλασικός μύθος που θα ακούσεις, πιθανότατα τον έχεις ήδη ακούσει. Ας το ξεκαθαρίσουμε, η γλώσσα δεν γυρίζει.
Η γλώσσα ουσιαστικά είναι ένας ακόμα από του μύες του σώματος, οι μύες μπορούν να βρίσκονται σε σύσπαση ή σε χάλαση. Όταν ένας λιπόθυμος έχει χαμηλό επίπεδο συνείδησης (αρκετά σπάνιο και παθολογικό) είναι πιθανόν να προκληθεί μυϊκή χάλαση, άρα ο μυς της γλώσσας να χαλαρώσει και να φράξει τον αεραγωγό, ακολουθώντας την βαρύτητα, αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί πολύ απλά, με την απελευθέρωση αεραγωγού με την εξής διαδικασία: Το ένα χέρι τοποθετείται στο μέτωπο και το ωθεί προς τα πίσω, με το άλλο χέρι ωθούμε την κάτω γνάθο (πηγούνι) προς τα πάνω.
Λόγω του Covid-19 ωστόσο οι οδηγίες στις πρώτες βοήθειες έχουν τροποποιηθεί. Οι νέες οδηγίες προβλέπουν να μην γίνεται απελευθέρωση του αεραγωγού από πολίτες, λόγω του υπαρκτού κινδύνου επιμόλυνσης τους.
3ος Μύθος: Πνίγεται, Φέρε ένα ποτήρι νερό.
Εδώ έχω να πω πως η χρησιμότητα του νερού είναι μία, αν διψάσεις πιες το εσύ. Ας ξεκινήσουμε από την ορολογία, όταν στις πρώτες βοήθειες μιλάμε για πνιγμό, συνεπάγεται με καρδιοπνευμονική ανακοπή και προκαλείται από υγρό μέσο, συνήθως νερό.
Όταν αναφέρουμε την λέξη πνιγμό, συνήθως εννοούμε την πνιγμονή, δηλαδή το μπλοκάρισμα της αεροφόρου οδού από ένα ξένο σώμα, όπως τροφή ή (για τους μικρούς μας φίλους συνήθως) μικρά αντικείμενα. Όταν λοιπόν κάποιος αρχίσει να βήχει, σημαίνει πως ο οργανισμός του προσπαθεί να βγάλει κάτι από την αναπνευστική οδό. Όταν δίνουμε νερό, εμποδίζουμε τον οργανισμό από το να κάνει την δουλειά του, όπως είναι λογικό, αυτό δεν βοηθάει, αλλά ταλαιπωρεί και εκθέτει σε κίνδυνο αυτόν που βήχει, καθώς μπορεί κατά λάθος να εισπνεύσει και το νερό επιδεινώνοντας την κατάσταση.
Όταν λοιπόν κάποιος βήχει, πρέπει να τον αφήσουμε να βήξει. Αν τα πράγματα αλλάξουν και δεν μπορεί πλέον να αναπνεύσει (επομένως και να βήξει) ακολουθούμε της οδηγίες του European Resuscitation Council όντας ο υπεύθυνος οργανισμός για τα πρωτόκολλα των πρώτων βοηθειών στην Ευρώπη.
Πηγές:
European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2015 Section 2. Adult basic life support and automated external defibrillation ELSEVIER Gavin D. Perkins, Anthony J. Handley, Rudolph W. Koster, Maaret Castrén, Michael A. Smyth, Theresa Olasveengen, Koenraad G. Monsieurs, Violetta Raffay, Jan-Thorsten Gräsner, Volker Wenzel, Giuseppe Ristagno, Jasmeet Soar, on behalf of the Adult basic life support and automated external defibrillation section Collaborators
Cough CPR: Why isn’t “cough CPR” appropriate in CPR training courses?– American Heart Association–31/04/2017 – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: heart.org (Τελευταία πρόσβαση 03/12/2020)
Heart Attack– Mended Hearts-Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: mendedhearts.org (Τελευταία πρόσβαση 03/12/2020)
