
Ο νοτιότερος παγετώνας στην Ευρώπη ή αλλιώς Επτάστομο, βρίσκεται στη Στερεά Ελλάδα, στο δυτικό Παρνασσό. Συγκεκριμένα, ο νοτιότερος παγετώνας στην Ευρώπη είναι μέσα σε ένα σπήλαιο σε υψόμετρο 1.260 μέτρων με 7 επίπεδα (στόμια), εξού και το όνομά του. Το βάραθρο του Επταστόμου φτάνει ως στην βάση του παγετώνα και έχει βάθος 100 μέτρα και διάμετρο 200 μέτρα.
Αξίζει μία βόλτα ως το σημείο έστω για να απολαύσει κανείς τη θέα από ψηλά. Ωστόσο, η επίσκεψη στο εσωτερικό του είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Γι’ αυτό η προσέγγιση γίνεται από επαγγελματίες ή σπηλαιολόγους. Αναλυτικά, το σπήλαιο έχει σταθερή θερμοκρασία από 0 έως -2°C όλο το χρόνο.

Η πρόσβαση είναι δυνατή είτε από Αράχωβα, είτε από Αγόριανη. Από Αράχωβα στο 17ο χλμ. Αράχωβας – Επταλόφου, περίπου 3 χλμ. μετά την διασταύρωση για το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού, συναντάμε πινακίδα προς Επτάστομο και Καλάνια. Και από Αγόριανη στο 7ο χλμ. από Επτάλοφο προς Αράχωβα, στη θέση Δόκανο, περίπου 3 χλμ. πριν την διασταύρωση για το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού, συναντάμε πινακίδα προς Επτάστομο και Καλάνια. Ενώ η πεζοπορία ως το σπήλαιο είναι περίπου 4 χλμ από εκεί που τελειώνει η άσφαλτος.

Τι θα συναντήσει όμως, κάποιος που θα επισκεφτεί το σπήλαιο;
Αναλυτικά, όπως αναφέραμε το Επτάστομο έχει επτά επίπεδα. Ξεκινάει, δηλαδή από ένα κεντρικό βάραθρο με βάθος 100 μέτρων και διάμετρο περίπου 200 μέτρων, το οποίο καταλήγει στην βάση του παγετώνα. Επιπλέον, τα άλλα 6 βάραθρα, κάποια φτάνουν ως το κεντρικό στόμιο και κάποια άλλα στο εσωτερικό του κεντρικού βαράθρου.
Ωστόσο, ο δρόμος ως το νοτιότερο παγετώνα της Ευρώπης κόβει την ανάσα! Η διαδρομή μέσα στο σπήλαιο είναι ένα θέαμα εξωπραγματικό καθώς θα βρει κανείς παγοσταλακτίτες και παγοσταλαγμίτες που είναι αποτέλεσμα των πάγων που λιώνουν κατά την άνοιξη. Έπειτα φτάνει σε μία στοά και μέσω αυτής βρίσκεσαι όλο και πιο κοντά στον νοτιότερο παγετώνα της Ευρώπης.

Αυτό που μαρτυρούν όσοι γενναίοι που κατάφεραν να κάνουν καταρρίχηση ως τα βάθη του παγετώνα, μιλούν για έναν ανατριχιαστικό ήχο! Όχι δεν είναι το σπήλαιο στοιχειωμένο, αλλά ο αέρας, που κατεβαίνει από την επιφάνεια του βουνού προς το εσωτερικό του δημιουργούν αυτή την αίσθηση. Επίσης, μετά το τελευταίο κομμάτι του παγετώνα η στοά που οδηγεί σ’ αυτό στενεύει πολύ ως που οδηγεί σε μία μικρή λίμνη, που αποτελεί το τελικό σημείο του βαράθρου.
Έχουμε τη χαρά να περηφανευόμαστε για τον νοτιότερο παγετώνα της Ευρώπης μόλις τρεις ώρες μακριά από την Αθήνα. Όμως, η πρόσβαση στο εσωτερικό του απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και άρτια καταρτισμένους οδηγούς. Εσείς θα αντέχατε μέχρι το τέλος;