Τα τελευταία χρόνια το δυστοπικό μυθιστόρημα έχει έρθει για τα καλά στο προσκήνιο. Πολλοί συγγραφείς έχουν επιδοθεί σε ένα γαϊτανάκι κυκλοφοριών, όπου η καταστροφολογία και ο πεσιμισμός έχουν τον πρώτο λόγο. Το θεματικό μοτίβο που ακολουθεί το συγκεκριμένο είδος μυθιστορήματος, αφορά συνήθως, αδυσώπητες και απρόσωπες κυβερνήσεις , καταπιεσμένες κοινωνίες και έναν βίαιο και περιοριστικό κόσμο. Παρακάτω σας παραθέτω μια μικρή λίστα με πέντε αγαπημένες προσωπικές επιλογές του εν λόγω είδους.
Μindland (2012), Γιώργος Γιάντας.
Το Μindland φαντάζει με όαση μπροστά στις πολυδιαφημισμένες «πατάτες» που έχω διαβάσει τον τελευταίο καιρό. Θέμα του, είναι μια παρηκμασμένη κοινωνία, όπου οι άνθρωποι της, λόγω μιας οικολογικής καταστροφής, ζουν σε γυάλινες πολιτείες έχοντας βρει διέξοδο από την μουντή πραγματικότητα σε έναν εικονικό τρισδιάστατο κόσμο.
Ένα βιβλίο που θέτει ερωτήματα και προβληματίζει μέσα από ένα επίκαιρο όσο ποτέ θέμα! Στα συν του η όμορφη γραφή του συγγραφέα, ο προσεγμένος με κάθε λεπτομέρεια κόσμος που έχει πλάσει, οι αγοραφοβικοί ήρωες και το ανατρεπτικό φινάλε.
Υπόθεση από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
«Αφήστε να σας αφηγηθώ πώς έγιναν όλα. Χώρισαν την κοινωνία σε δύο όχθες, μία για την ελίτ και μία για τους φτωχούς και εξαθλιωμένους. Το όπιο αυτού του λαού υπήρξε η Mindland, μια απέραντη διαδικτυακή πολιτεία. Όχι σαν εκείνες που γνωρίζετε εσείς. Ξεχάστε το Facebook και τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Σ’ αυτήν, καθένας από μας, κρυμμένος πίσω από ένα προφίλ, μπορούσε με τον εξοπλισμό του να τρέξει, να περπατήσει, να συναναστραφεί, να διασκεδάσει, να συνευρεθεί μέσα στον εικονικό της παράδεισο, ανάμεσα σε άλλα προφίλ χρηστών, που ποτέ δεν αντίκρισε τα πραγματικά τους πρόσωπα.
Κλεισμένος καθένας στην κατοικία του, δίχως ανάγκη για μετακίνηση, μπορούσε να ζήσει όπως παλιά, να συνάψει εικονικές σχέσεις, εικονικούς γάμους, να νοικιάσει φίλους, να αμπαρωθεί ολότελα στην ιδιωτική μοναξιά της προσομοίωσης. Η γενιά μου, δυστυχώς, μεγάλωσε αγνοώντας τη ζεστασιά της αγάπης, της ευαισθησίας, της αληθινής φιλίας, μιας ζεστής χειρονομίας, της απλής αγκαλιάς!
Δε φταίξαμε εμείς όμως. Αφήσαμε να μας οδηγήσουν σ’ αυτό. Εκείνοι που με την απληστία και την απανθρωπιά τους έφτασαν τον πλανήτη στον πυρηνικό όλεθρο και στις «πόλεις-γυάλες». Εξακολουθούν να παρακολουθούν, να ελέγχουν, συνεχίζουν τα κρυφά πειράματα. Κρύβουν ασύλληπτο σχέδιο για τη σωτηρία της ανθρωπότητας. Πιθανόν ανάμεσά σας να υπάρχουν ήδη κάμποσοι από αυτούς. Μην επαναπαύεστε. Εσείς προλαβαίνετε. Έχετε τουλάχιστον ακόμη ουρανό! Η εποχή μου ίσως είναι μακριά από τη δική σας. Ίσως και όχι…»
Ο Δωρητής (1993), Loys Lowry.
Ο Δωρητής είναι ένα καταπληκτικό, αλληγορικό βιβλίο, γεμάτο συμβολισμούς, που σε καθηλώνει από τις πρώτες του σελίδες. Η Λόις Λόουρτ στήνει έναν «αποστειρωμένο» και φαινομενικά ιδανικό κόσμο που λειτουργεί σαν καλοκουρδισμένη μηχανή, έναν κόσμο όπου η τύχη των ανθρώπων είναι προκαθορισμένη και προδιαγεγραμμένη. Οι ήρωες μας ζουν σε μια κοινωνία απαλλαγμένη απο φτώχεια, ανεργία, πόλεμο και ανισότητα. Για να μπορέσουν όμως να τα έχουν όλα αυτά, στερούνται βασικές ελευθερίες, καθώς τα ΠΑΝΤΑ είναι ελεγχόμενα από την επιτροπή των πρεσβυτέρων που ποντάρει στο φόβο, τα ΠΑΝΤΑ εκτός από τον Τζόνας, τον δέκτη της μνήμης.
Από τα πιο ωραία βιβλία που διάβασα φέτος.
Υπόθεση από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Ο Τζόνας ζει σε έναν φαινομενικά ιδανικό κόσμο: έναν κόσμο δίχως συγκρούσεις, φτώχεια, ανεργία, διαζύγια, αδικία ή ανισότητα. Σε μια εποχή που οι οικογενειακές αξίες έχουν ύψιστη σημασία, η εφηβική επαναστατικότητα είναι κάτι ανήκουστο και η καλή συμπεριφορά αποτελεί τρόπο ζωής. Η αρμονία κυριαρχεί στις σχέσεις των μελών της κοινότητας και η Επιτροπή των Πρεσβύτερων ρυθμίζει κάθε πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης.
Στην κοινότητα ένας μόνο άνθρωπος κατέχει πραγματικά τη γνώση: ο Δωρητής. Μόνος αυτός γνωρίζει πώς ήταν ο κόσμος γενιές πριν, τότε που υπήρχαν ακόμα ζώα, που το ανθρώπινο μάτι μπορούσε ακόμα να βλέπει τα χρώματα, τότε που οι άνθρωποι ερωτεύονταν. Στα δώδεκά του χρόνια, κατά τη διάρκεια της επίσημης τελετής, ο Τζόνας θα ενημερωθεί για το μελλοντικό του ρόλο στην κοινότητα. Δε γνωρίζει ακόμα ότι είναι ξεχωριστός. Ο ρόλος που θα αναλάβει θα τον κάνει να αναθεωρήσει τα πάντα και θα κληθεί να δράσει ρισκάροντας τη ζωή του.
O Δρομέας (1982), Stephen King.
Η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια παρηκμασμένη Αμερική το 2025. Ο ήρωας μας (ο Ρίτσαρντ) ο οποίος είναι πιο φτωχός και απο τον Βασιλάκη Καΐλα έχει μια κόρη η οποία έχει πνευμονία! Ο τύπος δεν έχει χρήματα να πάρει φάρμακα… Ε και τι σκέφτηκε νομίζετε ο σατανάς… Να λάβει συμμετοχή σ΄ενα τηλεπαιχνίδι, όπου το έπαθλο του νικητή είναι αρκετές χιλιάδες δολάρια. Το παιχνίδι δεν είναι του τύπου Big Brother και Τhe Wall με τον Κλεάνθη και τη Ρούλα, αλλά ένα ριάλιτι, το οποίο είναι του στυλ, σου αφήνω ένα μικρό περιθώριο να κρυφτείς και μετά θα σε ψάχνει μια ολόκληρη χώρα να σε σκοτώσει.
Δράση, από τη πρώτη μέχρι τη τελευταία σελίδα.
Υπόθεση από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Κάθε βράδυ, όλοι οι Αμερικανοί είναι καρφωμένοι μπροστά στην τηλεόρασή τους. Παρακολουθούν το αγαπημένο τους τηλεπαιχνίδι, που έχει σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ τηλεθέασης. «Την Καταδίωξη». Κάθε βράδυ, όλο το έθνος παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα αν ο παίκτης θα ξεφύγει απ’ τους Κυνηγούς του, αν θα κερδίσει μια ακόμα μέρα ζωής. Ποιος παίκτης θα κατορθώσει να επιζήσει για τριάντα ολόκληρες μέρες; Ποιος παίκτης θα κερδίσει το Μεγάλο Βραβείο, ένα δισεκατομμύριο δολάρια; Μέχρι τώρα κανείς δεν έχει επιζήσει περισσότερες από οχτώ μέρες. . . Όμως ο καινούργιος παίκτης, ο Μπεν Ρίτσαρντς, δείχνει πολύ αποφασισμένος. Θέλει να κερδίσει αυτό το στημένο παιχνίδι, να χτυπήσει στην καρδιά του αυτό το απάνθρωπο σύστημα, να ανατρέψει τα δεδομένα, να εξαντλήσει όλες τις πιθανότητες. Και παίζει τη ζωή του κορώνα γράμματα.
Αγώνες πείνας (2008) Suzane Collins.
Μια υπέροχη τριλογία. Από την πρώτη κιόλας σελίδα η δράση είναι καταιγιστική.
Το Πάνεμ, η χώρα στην οποία ζει η ηρωίδα μας Κάτνις, αποτελείται από την Capitol, την πρωτεύουσα, και άλλες δώδεκα περιοχές. Κάθε χρόνο, όλες οι επαρχίες είναι αναγκασμένες να στέλνουν έπειτα από κλήρωση, έναν νέο και μια νέα σε ένα πολύ σκληρό ριάλιτι, όπου νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα καταφέρει να επιβιώσει, εξουδετερώνοντας τους υπόλοιπους συμμετέχοντες.
Μη σου κάτσει τέτοια τύχη. Δράση και αγωνία ΜΟΝΟ.
Υπόθεση από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Από τα ερείπια ενός μέρους που κάποτε ήταν γνωστό ως Βόρεια Αμερική έχει αναδυθεί το έθνος της Πάνεμ, μια λαμπερή πρωτεύουσα, η Κάπιτολ, που περιβάλλεται από δώδεκα απομακρυσμένες Περιοχές. Η Κάπιτολ είναι σκληρή και αμείλικτη με τις επαρχίες, και τις κρατά υπό τον έλεγχό της αναγκάζοντάς τις να στέλνουν από ένα αγόρι και ένα κορίτσι ηλικίας από δώδεκα μέχρι δεκαοχτώ ετών για να συμμετάσχουν στους ετήσιους Αγώνες Πείνας, έναν αγώνα θανάτου που μεταδίδεται ζωντανά από την τηλεόραση.
Για τη δεκαεξάχρονη Κάτνις Έβερντιν, που ζει με τη μητέρα και τη μικρότερη αδερφή της, η απόφαση να πάρει εθελοντικά τη θέση της αδερφής της στους Αγώνες δε διαφέρει και πολύ από θανατική καταδίκη. Όμως η Κάτνις έχει φτάσει κι άλλη φορά κοντά στο θάνατο – και η επιβίωση είναι δεύτερη φύση για εκείνη. Χωρίς πραγματικά να το επιδιώκει, διεκδικεί σοβαρά τη νίκη. Όμως για να νικήσει, θα πρέπει να κάνει επιλογές που φέρνουν σε σύγκρουση την επιβίωση με την ανθρωπιά
Το Τέστ (2010), Dashner James.
Είναι Κυριακή πρωί και ο Τόμας χουζουρεύει στο κρεβάτι του, βγάζοντας χνουδάκια απο τον αφαλό του και τσιμπλίτσες απο τα μάτια του, περιμένοντας τη μητέρα του να του φέρει ζεστούς λουκουμάδες, καφέ και γιαουρτάκι αγελαδίτσα.
Nooot. Oύτε καν. Ο ήρωας μας (ο Τόμας) βρίσκεται τσουβαλιασμένος σε έναν ανελκυστύρα χωρίς να θυμάται τίποτα πέρα απο το όνομά του. Όταν ανοίγουν οι πόρτες συνειδητοποιεί πως βρίσκεται εγκλωβισμένος σε ένα ξέφωτο με τεράστια πέτρινα τείχη, μαζί με ένα τσούρμο αγόρια.
Η κατάσταση θυμίζει στρατόπεδο στον Έβρο εν ολίγοις. Φίλε Τόμας τρέχα, τρέχα σαν να μην υπάρχει αύριο.
Η αγαπημένη μου τριλογία, με το πρώτο βιβλίο της σειράς να είναι η αδυναμία μου. Όμορφη πλοκή, συνεχή δράση και αλλεπάληλες ανατροπές. Μοναδικό μειονέκτημα του βιβλίου θα έλεγα πως είναι η αρκετά απλοική γραφή. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα παρόλα αυτά.
Υπόθεση από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Όταν ο Τόμας ξυπνάει μέσα στον ανελκυστήρα, το μόνο που μπορεί να θυμηθεί είναι το όνομά του. Η μνήμη του είναι ένα κενό. Δεν είναι όμως μόνος. Όταν ανοίγουν οι πόρτες, ο Τόμας βρίσκεται περικυκλωμένος από πολλά αγόρια που τον υποδέχονται στο Γκλέιντ -ένα μεγάλο, ανοιχτό ξέφωτο που περιβάλλεται από πανύψηλα πέτρινα τείχη. Όπως ο Τόμας, έτσι και οι υπόλοιποι δεν γνωρίζουν ούτε γιατί ούτε πως βρέθηκαν στο Γκλέιντ. Το μόνο που ξέρουν είναι πως κάθε πρωί τα τεράστια τείχη που τους περιβάλλουν, ανοίγουν. Κάθε βράδυ ξανακλείνουν ερμητικά. Και κάθε τριάντα μέρες ένα καινούριο αγόρι παραδίδεται από τον ανελκυστήρα. Η άφιξη του Τόμας ήταν αναμενόμενη. Όμως την επόμενη μέρα, θα σταλεί ένα κορίτσι -το πρώτο κορίτσι που έχει εμφανιστεί ποτέ στο Γκλέιντ. Και ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη προκαλεί το μήνυμα που έχει να παραδώσει. Ο Τόμας ίσως να είναι πιο σημαντικός από ό,τι μπορούσε ποτέ να φανταστεί. Μακάρι μόνο να μπορούσε να ξεκλειδώσει τα σκοτεινά μυστικά που είναι θαμμένα στο μυαλό του.