Πώς ἤσουνα ἐχθρός μου, δέν τό ἤξερες
οἱ λέξεις σου τό εἶπαν.
Σ᾿ ἐκεῖνες πούλησε ὁ ἔρωτας τό σεισμό του
κι ἦρθε στή ἐπιφάνεια ὅτι δέ μ᾿ ἀγαποῦσες… -Κική Δημουλά
Κική Δημουλά. 85 χρόνια ζωής, 64 χρόνια ενεργής πορείας στον κόσμο της ποίησης. Αμέτρητα αποφθέγματα ζωής, έρωτα και προδοσίας μοιράστηκε με το κοινό της, το οποίο την λάτρεψε, και αυτά κατάφεραν να την καθιερώσουν ως μία από τις πιο επιτυχημένες γυναίκες ποιήτριες και ακαδημαϊκούς που γέννησε η Ελλάδα.
Το πατρικό της όνομα είναι Βασιλική Ράδου. Γεννήθηκε και κατοικεί στην Αθήνα. Το 1952 παντρεύτηκε τον ποιητή και πολιτικό μηχανικό Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Δημήτρη (1956) και την Έλση (1957). Εργάστηκε σαν υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος από το 1949 έως και το 1973. Είναι πρόεδρος του ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη (κοινωφελές Ν.Π.Ι.Δ. υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών).
Δεν επιδιώκει τις φιλοφρονήσεις. Θεωρεί πως δεν την βοηθούν να εξελιχθεί. «Στην ποίηση το μεγαλύτερό μου προσόν είναι ότι φοβάμαι πως απέτυχα», παραδέχεται σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις της. Τοποθετεί τον επιτυχημένο ποιητή μακριά από τη δημοφιλία και υποστηρίζει πως η υστεροφημία την αφήνει παγερά αδιάφορη. «Δε με ενδιαφέρει τι θα γίνουν τα ποιήματά μου όταν πεθάνω. Δε με ενδιαφέρει τι θα συμβεί όταν δεν θα ζω. Ο θάνατος είναι απόλυτος. Άμα τελειώνουμε, να τελειώνουμε. Τελεία και παύλα. Όχι αποσιωπητικά. Τα αποσιωπητικά φτάνουν όσο ζούμε. Αν αυτό λέγεται εγωπάθεια, το δέχομαι προθύμως».
Διαβάζοντας κάποιος οποιονδήποτε από τους υπέροχους στίχους της, αυτομάτως φέρνει στο μυαλό του τη μορφή της. Τα πρώτα ποιήματα της τα εξέδωσε ένας θείος της. «Επειδή στην οικογένεια τα μυστικά ήταν κολάσιμα, είχα ένα γραφείο και ένα συρτάρι ξεκλείδωτο. Άνοιξε και βρήκε τα χαρτιά. Τα εκτύπωσε σε έναν εκδοτικό οίκο στη Σταδίου, και μια Πρωτοχρονιά μου τα έφερε. Τρελάθηκα από τη χαρά μου, αλλά τα απέσυρα από την κυκλοφορία γιατί δεν ήταν δική μου πράξη»
Το 1972 τιμήθηκε με το Β’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Το λίγο του κόσμου, το 1989 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Χαίρε Ποτέ, το 1996 με το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για τη συλλογή Η εφηβεία της λήθης και το 2001 με το Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου της. Τον ίδιο χρόνο της απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο.
Ο έρωτας κατακλύζει την ποίηση της Κικής Δημουλά. Ακόμα και τα όσα μοιράζεται με τον κόσμο εκτός ποιημάτων, σε διάφορες ομιλίες και συνεντεύξεις ακούγονται από το στόμα της ποιητικά. Τι εστί έρωτας για την Κική Δημουλά; «Ο έρωτας δε θέλει χρόνο. Θέλει ταχύτητα. Είναι απόκτηση, μονοπωλιακό είδος. Θέλεις τον άλλο δικό σου. Δεν τον μοιράζεσαι. Είναι ένα μυστικό γι’ αυτό και πρέπει να μένει στα σκοτεινά. Είναι πάρα πολύ ωραίο όταν συμβαίνει, σε όποιον από τους δύο συμβαίνει και για όσο συμβαίνει. Αλλά πάντα τελειώνει. Είναι αδύνατο να συντονιστούν δύο άνθρωποι στον έρωτα»
Το 2002 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, η τρίτη μόλις γυναίκα, που έτυχε αυτής της τιμής, από το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της Ελλάδας. Οι βραβεύσεις για την Κική Δημουλά συνεχίστηκαν το 2009 με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της και το 2010 με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, επίσης, για το σύνολο του έργου της. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες του κόσμου (Αγγλικά Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά, Πολωνικά, Βουλγαρικά, Γερμανικά, Σουηδικά κ.ά.).
Ο ποιητικός λόγος της Κικής Δημουλά ακολούθησε μια εξελικτική πορεία, με επιδράσεις από την καβαφική ποίηση στο ξεκίνημά του και με βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία τη λογοπλαστική τάση και την εικονοπλαστική ενάργεια. Ο προβληματισμός της Δημουλά, σαφώς υπαρξιακός, εκφράζει την αγωνιώδη αναζήτησή της για το νόημα της φθαρτής ανθρώπινης ζωής. Τα θέματα που κυριαρχούν στα ποιήματά της είναι η απουσία, η φθορά, η απώλεια, η μοναξιά και ο χρόνος. Στοιχεία της γραφής της είναι ο γοργός και αιχμηρός στίχος, ο ειρωνικός τόνος με τη χρήση των λέξεων της καθαρεύουσας, της τεχνολογίας, της αργκό ή και νεολογισμών, η φιλοπαίγμων διάθεση με την παράθεση αντίθετων ή ομόηχων λέξεων, η ηθελημένη αμέλεια στη σύνταξη και οι επαναλήψεις.
«Η αγάπη είναι ένα θύμα του σωματέμπορα εγωισμού μας. Αυτοί που αγαπάμε είμαστε ζωντανοί νεκροί. Επί πόσο μπορείς να αγαπάς κάποιον που δεν σ’ αγαπάει; Ο βασανισμός κάνει πολύ καλό στα αισθήματα αλλά όχι για πολύ. Θα πρέπει ο βασανιστής να ξέρει τις δόσεις. Δεν τις ξέρει όμως.». Κάπως έτσι η Κική Δημουλά έχει στο μυαλό της τον έρωτα και την αγάπη. Ο βασανισμός ενός ανθρώπου είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τα συναισθήματα αυτά. Παρόλα αυτά όμως, η ίδια αρνείται να μετανιώσει για οτιδήποτε λάθος έπραξε στη ζωή της. «Τίποτα σωστό δεν ήταν ωραίο απ’ όσα έκανα. Δεν τιμωρώ τα λάθη μου, είναι το καλύτερο μέρος μου», ξεκαθαρίζει.
