Στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ανακαλύπτουμε και καταναλώνουμε περιεχόμενο. Μια από τις πιο απροσδόκητες και ενδιαφέρουσες εξελίξεις στον κόσμο των social media είναι το BookTok. Η κοινότητα αυτή στο TikTok έχει καταφέρει να μεταμορφώσει τη βιομηχανία του βιβλίου, επαναπροσδιορίζοντας τις τάσεις ανάγνωσης και επηρεάζοντας καταλυτικά την αγορά.
Από την αφάνεια στο προσκήνιο: Επαναφορά παλαιότερων τίτλων
Το BookTok έχει τη μοναδική ικανότητα να “ανασταίνει” βιβλία που κυκλοφόρησαν χρόνια πριν, οδηγώντας τα ξανά στις κορυφαίες λίστες πωλήσεων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα The Seven Husbands of Evelyn Hugo” της Taylor Jenkins Reid., “A Court of Thorns and Roses” της Sarah J. Maas , “The Song of Achilles” της Madeline Miller. Αυτά τα βιβλία, χάρη στο BookTok, έγιναν μπεστ σέλερ, ακόμη κι αν είχαν κυκλοφορήσει χρόνια πριν.
Υποστήριξη νέων συγγραφέων
Το BookTok δεν προωθεί μόνο παλιότερους τίτλους αλλά και νέους συγγραφείς, οι οποίοι μπορεί να αποκτήσουν τεράστια αναγνωσιμότητα μέσα σε λίγες ημέρες. Πολλοί ανεξάρτητοι συγγραφείς βλέπουν τα έργα τους να αποκτούν ξαφνική δημοτικότητα, καθώς οι χρήστες προτείνουν βιβλία που τους άγγιξαν.
Οι αυτοεκδόσεις (self-published books) έχουν επίσης σημειώσει τεράστια άνθηση, καθώς η πλατφόρμα παρέχει στους συγγραφείς την ευκαιρία να φτάσουν απευθείας στους αναγνώστες.
Αλλαγή στις αναγνωστικές συνήθειες
Η κοινότητα του BookTok έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις αναγνωστικές συνήθειες, επηρεάζοντας τόσο τον τρόπο που οι άνθρωποι επιλέγουν βιβλία όσο και τη σχέση τους με την ανάγνωση γενικότερα. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά φαινόμενα είναι η ενίσχυση της συναισθηματικής σύνδεσης με τα βιβλία. Οι χρήστες της πλατφόρμας συχνά περιγράφουν έντονες συναισθηματικές εμπειρίες που βίωσαν διαβάζοντας συγκεκριμένα έργα, κάνοντας έτσι τα βιβλία πιο ελκυστικά για το κοινό. Αυτό έχει δημιουργήσει μια τάση αναζήτησης βιβλίων που δεν είναι απλώς καλογραμμένα, αλλά προκαλούν ισχυρά συναισθήματα, όπως συγκίνηση, ενθουσιασμό ή ακόμα και λύπη.
Η ανάγνωση έχει μετατραπεί από μια μοναχική δραστηριότητα σε ένα κοινωνικό φαινόμενο. Πολλοί χρήστες συμμετέχουν σε συλλογικές αναγνώσεις, όπου διαβάζουν το ίδιο βιβλίο ταυτόχρονα και ανταλλάσσουν απόψεις σε πραγματικό χρόνο. Ταυτόχρονα, έχουν δημιουργηθεί διαδικτυακές λέσχες ανάγνωσης, που φέρνουν κοντά ανθρώπους από διαφορετικά μέρη του κόσμου. Μέσα από αυτές τις κοινότητες, οι αναγνώστες αισθάνονται μέρος ενός ευρύτερου συνόλου που μοιράζεται την ίδια αγάπη για τα βιβλία.
Η συνεχής ροή προτάσεων στο BookTok έχει επηρεάσει και τον ρυθμό με τον οποίο διαβάζουν οι άνθρωποι. Πολλοί αναγνώστες αισθάνονται την ανάγκη να ολοκληρώσουν γρήγορα τα βιβλία τους, ώστε να παρακολουθήσουν τις συζητήσεις για τα πιο δημοφιλή έργα. Παράλληλα, οι λίστες “TBR” (To Be Read), δηλαδή τα βιβλία που προγραμματίζουν να διαβάσουν, γίνονται ολοένα και μεγαλύτερες, καθώς κάθε νέο viral βίντεο προσθέτει κι έναν ακόμα τίτλο στη λίστα.
Το BookTok έχει επίσης ενθαρρύνει τους αναγνώστες να εξερευνήσουν διαφορετικά είδη και θεματολογίες, πέρα από τις συνηθισμένες επιλογές τους. Είδη όπως η φαντασία, τα ψυχολογικά θρίλερ, τα ρομαντικά μυθιστορήματα και η queer λογοτεχνία έχουν κερδίσει ιδιαίτερη δημοφιλία, χάρη στις προτάσεις των δημιουργών της πλατφόρμας. Αυτό οδηγεί σε μια διεύρυνση των οριζόντων των αναγνωστών, που πλέον τολμούν να δοκιμάσουν βιβλία έξω από τη ζώνη άνεσής τους.
Παράλληλα, η ανάγνωση επαναπροσδιορίζεται ως στοιχείο προσωπικής ταυτότητας και lifestyle. Πολλοί χρήστες μοιράζονται εικόνες από τις βιβλιοθήκες τους, παρουσιάζουν τις αγαπημένες τους εκδόσεις και δείχνουν πώς ενσωματώνουν την ανάγνωση στην καθημερινότητά τους. Το περιεχόμενο αυτό ενθαρρύνει την ανάγνωση όχι μόνο ως μέσο ψυχαγωγίας, αλλά και ως τρόπο αυτοέκφρασης και δημιουργίας.
Τέλος, το BookTok έχει δημιουργήσει μια νέα κουλτούρα βιβλιοκριτικής, όπου οι απόψεις δεν βασίζονται απαραίτητα σε ακαδημαϊκά κριτήρια, αλλά στην αυθόρμητη συναισθηματική ανταπόκριση των αναγνωστών. Οι κριτικές είναι άμεσες, ειλικρινείς και συχνά διατυπωμένες με τρόπο που προσελκύει ακόμα και τους πιο διστακτικούς αναγνώστες.
Η επιρροή του BookTok στις αναγνωστικές συνήθειες είναι μια ισχυρή απόδειξη ότι η αγάπη για τα βιβλία μπορεί να προσαρμοστεί στις σύγχρονες τάσεις. Μέσα από αυτή την κοινότητα, η ανάγνωση γίνεται πιο διαδραστική, κοινωνική και προσιτή, επαναπροσδιορίζοντας τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη σχέση μας με τη λογοτεχνία.
