Η Marilyn Monroe (γεννημένη Norman Jeane Mortenson) είναι από τις διασημότερες προσωπικότητες του κόσμου του θεάματος, θα έλεγε κανείς ίσως και η διασημότερη. Γνωστή μέχρι και σήμερα ως η πιο ελκυστική γυναίκα που έζησε ποτέ, ακόμη εμβληματική παρά τον θάνατο της σχεδόν έξι δεκαετίες πριν (4 Αυγούστου του 1962), εξακολουθεί να εμπνέει και να θαυμάζεται από εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο. Υπήρξε καταλυτική στην διαμόρφωση μίας πιο απελευθερωτικής ιδεολογίας σχετικά με την έκφραση της γυναικείας σεξουαλικότητας. Πάντα αισθησιακή και εκφραστική σε μία κατά κόρον σοβινιστική εποχή, η δημοτικότητα της με το γυναικείο κοινό δεν ήταν τυχαία. Από τις πιο γνωστές της ταινίες είναι οι Gentlemen Prefer Blondes (1953), The Seven Year Itch (1955), και Some Like It Hot (1959), ενώ από τις πιο γνωστές της συνεισφορές στην Αμερικανική ιστορία είναι το τραγούδι της προς τιμήν του προέδρου John F. Kennedy στα 46α γενέθλιά του το 1962, 1.5 χρόνο πριν την δολοφονία του, και μόλις 3 μήνες πριν τον δικό της τραγικό θάνατο, το μυστήριο του οποίου ακόμη δεν έχει εξακριβωθεί. Η δημοσιοποίηση λεπτομερειών της ζωής της που φανερώνουν την έντονη μελαγχολία και ευαισθησία της, τα συχνά καταθλιπτικά της επεισόδια, την εκμετάλλευση της από τον κόσμο του Hollywood, καθώς και την επιθυμία της να αποδείξει το ταλέντο της και την δημιουργικότητα της πέρα από το στερεότυπο της «χαζής ξανθιάς» που επικρατούσε εις βάρος της, ρίχνουν φως στον περίπλοκο ψυχισμό της, και καθιστούν ακόμη πιο άδικη την, μέχρι και σύγχρονη, υποτίμηση της ως μία «απλά όμορφη» σταρ. Όποιοι έχουν δει έστω και μία ταινία της συνειδητοποιούν κατευθείαν το ταλέντο της και κατανοούν γιατί το όνομα της έχει χαραχτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία του κινηματογράφου, καθώς οι ερμηνείες της το λιγότερο που θα μπορούσα να τις χαρακτηρίσω είναι εντυπωσιακά εκφραστικές. Ωστόσο, θα ήθελα να αναφερθώ σε αυτό το άρθρο σε μία πτυχή της ζωής της Marilyn Monroe που δεν συζητείται συχνά, τουλάχιστον όχι στο ευρύ κοινό, και αποδεικνύει την καλλιέργειά της και το μεγάλο εύρος των ενδιαφερόντων της – και αυτή είναι η αγάπη της για την ανάγνωση.
Έχουν ανά καιρούς υπάρξει διάφορες φωτογραφήσεις της Marilyn Monroe, τόσο αυθόρμητες όσο και επαγγελματικές, που την απεικονίζουν είτε να διαβάζει είτε να κρατάει κάποιο βιβλίο. Οι εικόνες αυτές δεν ήταν απλά κάποιο διαφημιστικό κόλπο. Σύμφωνα με πολλές πηγές πλέον, μία εκ των οποίων είναι και το The Marilyn Monroe Collection, μία από τις μεγαλύτερες συλλογές αντικειμένων που άνηκαν στην ηθοποιό, η προσωπική της βιβλιοθήκη αποτελείτο από περισσότερα από 400 βιβλία ευρείας θεματολογίας: από λογοτεχνικά σε εγκυκλοπαίδειες τέχνης, και από βιογραφίες σε φιλοσοφία και πολιτική. Μερικά συγκεκριμένα παραδείγματα αποτελούν οι πρώτες εκδόσεις των On the Road του Jack Kerouac και The Invisible Man του Ralph Ellison, αντίγραφα πολλών κλασικών, όπως τα Leaves of Grass του Walt Whitman (όπως απεικονίζεται και στην παραπάνω εικόνα), Dubliners του James Joyce, The Fall του Camus, και Alice’s Adventures in Wonderland του Lewis Carroll, ενώ χαρακτηριστικό και τιμητικό για εμάς ήταν η κατοχή της του μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη Ο Τελευταίος Πειρασμός σε μετάφραση. H συλλογή της περιείχε κι άλλα αριστουργήματα μη αγγλόφωνων συγγραφέων, όπως τα Madame Bovary του Flaubert και Nana του Zola, διάφορα θεατρικά του Moliere, καθώς και μία πληθώρα έργων του ιδιοφυούς Γάλλου Marcel Proust. Tα Das Capital (Το Κεφάλαιο) του Marx, The Open Mind του J. Robert Oppenheimer, πολλαπλά βιβλία του Freud, καθώς και η Βίβλος είναι μόνο μερικά από τα αποκτήματα της μη λογοτεχνικού περιεχομένου.
Με την ελάχιστη βιογραφική μελέτη λοιπόν καταρρίπτεται ο μύθος της Marilyn Monroe ως μίας αφελούς, αθώας, αδύναμης, και υπάκουης «απλά όμορφης» στάρλετ. Θα μπορούσαμε πολύ απλά να αναρωτηθούμε, θα ήταν δυνατόν μία κλειστόμυαλη και ακαλλιέργητη γυναίκα να βρεθεί για 5 χρόνια παντρεμένη με έναν συγγραφέα και διανοούμενο του επιπέδου του Arthur Miller; Η πολύ απλή και φυσική απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πως όχι. Όμως ας μην πέσουμε σε αυτήν την παγίδα, ας μην κρίνουμε το δικό της διανοητικό και πνευματικό επίπεδο κατ’ αναλογία με εκείνο ενός άνδρα που είχε σχέση. Ας φτάσουμε ως κοινωνία στο σημείο να αναρωτηθούμε – θα ήταν άραγε ποτέ δυνατόν μία γυναίκα να καταφέρει όσα η Marilyn Monroe κατάφερε, να ξεκινήσει από φτωχό ορφανό και να ανελιχθεί στην, χωρίς υπερβολή, μεγαλύτερη διασημότητα των τελευταίων αιώνων, να πουλήσει αριστουργηματικά τα ταλέντα της και να κάνει όλο τον κόσμο να την θαυμάζει ακόμη και δεκαετίες μετά τον θάνατο της, αν δεν ήταν ιδιοφυής; Η φυσική απάντηση είναι και πάλι «όχι». Ας της αναγνωρίσουμε την αξία που της αρμόζει, και την οποία την κέρδισε μόνη της.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
“The 430 Books in Marilyn Monroe’s Library: How Many Have You Read?” Open Culture. 2014. Ανακτήθηκε από www.openculture.com/2014/10/the-430-books-in-marilyn-monroes-library.html
“The Intellectual: Marilyn’s Library”. The Marilyn Monroe Collection. Ανακτήθηκε από themarilynmonroecollection.com/marilyn-monroe-library/#:~:text=The%20library%20of%20Marilyn%20Monroe,well%2Dread%20and%20inquiring%20mind.
