Η δυσκολία κατανόησης του Λουζίν
Η αλήθεια είναι ότι “Η Άμυνα του Λουζίν” αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα βιβλία που έχω διαβάσει. Ο Ναμπόκοφ και ο περίεργος τρόπος γραψίματός του αποτέλεσαν τον κύριο λόγο για αυτή μου τη δυσκολία. Πολλές φορές σκέφτηκα να σταματήσω το διάβασμα και να ασχοληθώ με κάποιο άλλο, πολύ πιο ευκολοδιάβαστο βιβλίο. Όμως, αποφάσισα να του δώσω την ευκαιρία να με ταξιδέψει στον κόσμο του, και κυρίως να αφήσω τον συγγραφέα να με καθοδηγήσει στο ταξίδι αυτό. Τελειώνοντάς το εχθές το βράδυ μπορώ να πω ότι ο Ναμπόκοφ με δικαίωσε για αυτή μου την επιλογή χαρίζοντάς μου μία μοναδική σκακιστική εμπειρία.
Λίγα λόγια για το έργο
Τα παιδικά χρόνια
Ο κεντρικός μας ήρωας, ο Λουζίν βρίσκεται σε νεαρή ηλικία στην πατρίδα του, την Ρωσία. Θα περάσει μια δύσκολη παιδική ηλικία, καθώς θα διαφέρει από τα άλλα παιδιά. Εκείνα θα τον κοροϊδεύουν και δεν θα τον κάνουν παρέα. Μέσα σε αυτή την κατήφεια της ζωής θα υπάρξει κάτι που θα τον κάνει να “ενεργοποιηθεί”, και αυτό είναι το σκάκι. Μία παλιά σκακιέρα που θα βρει στο σπίτι του θα “ξυπνήσει” μέσα του την περιέργεια του να μάθει αυτό το ιδιαίτερο παιχνίδι. Η θεία του θα αποτελέσει τον πρώτο του δάσκαλο, και θα παιχθούν αμέτρητες παρτίδες στο σπίτι της, καθώς το σκάκι θα είναι το μοναδικό πράγμα που θα τον ενδιαφέρει.
Ο ενήλικος Λουζίν
Στη συνέχεια, ο Λουζίν όντας μεγάλος πια και ζώντας στο εξωτερικό, θα έχει αναδειχθεί σε μετρ του σκακιού και πολλοί είναι εκείνοι που θα προσπαθήσουν να αντιγράψουν τις κινήσεις του.Όμως ένας νευρικός κλονισμός θα τον οδηγήσει στο νοσοκομείο, όπου εκεί θα γνωρίσει μία Ρωσίδα, η οποία έχει μόλις γυρίσει από την Ρωσία. Εκείνη θα αποτελέσει την γυναίκα με την οποία θα παντρευτεί και θα ζήσει μια ζωή πλάι στους επιφανείς γονείς της. Παρ’ όλα αυτά, κατά τη διάρκεια μιας παρτίδας θα χάσει τις αισθήσεις του και οι γιατροί θα συμβουλεύσουν την γυναίκα του να σταματήσει το σκάκι. Εκείνη θα κάνει τα πάντα για να κάνει τον άντρα της να ξεχάσει το σκάκι αλλά ο Λουζίν ψάχνει την αφορμή για να ξαναφέρει στο μυαλό του εκείνη την ημιτελή παρτίδα.
Η ζωή δεν θα έχει πλέον ενδιαφέρον για εκείνον καθώς όποια ασχολία κι αν προσπάθησε να ξεκινήσει, γρήγορα τον απογοήτευσε. Το παρελθόν και το σκάκι πάντα θα επιστρέφουν σε εκείνον(θα τον επισκεφτεί ο παλιός του μέντορας για να παίξει μια παρτίδα σκάκι) και σε συνδιασμό με τις πιέσεις της γυναίκας του να το ξεπεράσει, θα αναγκαστεί να κάνει την τελευταία του μεγάλη έξοδο, πέφτοντας στο κενό.
Ένας διαφορετικός κόσμος
Ο Λουζίν από μικρή ηλικία θα καταλάβει ότι ο κόσμος μέσα στον οποίο ζει είναι διαφορτικός απο εκείνον. Οι άνθρωποι δεν φέρονται όπως εκείνος και έχουν εντελώς άλλα ενδιαφέροντα. Ο ίδιος θα αναδειχθεί σε έναν μετρ του σκακιού, μέσα στο οποίο θα μπορεί να ξεχάσει αυτή την ανεπάρκεια που βρίσκει στον κόσμο.Όμως γρήγορα θα κληθεί μέσα από τα προβλήματα υγείας που ανακύπτουν, να σταματήσει αυτό το παιχνίδι και να ξεκινήσει και πάλι ένα άλλο που είχε για πολύ καιρό ξεχασμένο, εκείνο της ζωής. Αλλά σε αυτό το παιχνίδι δεν θα αποδειχθεί εξίσου καλός, χάνοντας τελικά το όποιο ενδιαφέρον του και τελικά θα δώσει τέλος στην ίδια του τη ζωή.
Το σκάκι ως πηγή ζωής
Το σκάκι θα αποτελεί ολόκληρη τη ζωή του Λουζίν, καθώς μέσα από αυτό θα καταφέρει να ζήσει. Από την αρχή( όταν έμαθε για την ύπαρξη αυτού του παιχνιδιού) μέχρι το τέλος (όταν έδωσε τέλος στη ζωή του) σκεφτόταν μονάχα αυτό, είτε απορρίπτοντας τις άλλες πηγές ευχαρίστησης είτε βάζοντάς τις σε δεύτερη μοίρα. Διαβάζοντας το βιβλίο μπορεί κάποιος εύκολα να καταλάβει ότι η ίδια η ζωή του Λουζίν είναι μια παρτίδα σκάκι, η οποία έχει τις επιθετικές και τις αμυντικές της κινήσεις και τελικά την νίκη ή την ήττα. Ο Λουζίν θα χάσει την παρτίδα αυτή καθώς η “άμυνά του” δεν αποδείχθηκε τόσο ισχυρή για να του δώσει την επιθυμητή νίκη.