Σοκ προκαλούν οι εικόνες σεξουαλικής παρενόχλησης γυναίκας δημοσιογράφου στην Βραζιλία. Στο βίντεο που κάνει τον γύρο του κόσμου εικονίζεται άνδρας να φιλά δημοσιογράφο την στιγμή ζωντανής ανταπόκρισης. Το γεγονός προκάλεσε την αντίδραση φεμινιστικών οργανώσεων, που διαμαρτύρονται κατά της βίας των γυναικών στην χώρα. Ως απάντηση στο περιστατικό δημιουργήθηκε το hashtag #DeixaElaTrabalhar (ελ. άφησέ την να δουλέψει) που έχει κατακλύσει τα social media.
Νόμος και… αταξία
Το πιο πρόσφατο σύνταγμα της Βραζιλίας απαγορεύει δια νόμου οποιαδήποτε μορφή βίας σε βάρος της γυναίκας. Ορίζεται τουλάχιστον, τυπικά η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί, ότι ο ποινικός κώδικας της χώρας ποινικοποίησε τον βιασμό μόλις το 1999 έναντι χρηματικού προστίμου!
“Κάθε 10′ μία γυναίκα στην Βραζιλία πέφτει θύμα βιασμού. Το 80% των υποθέσεων δεν φτάνει ποτέ στο δικαστήριο”
Η κοινωνική πραγματικότητα είναι όμως αρκετά διαφορετική. Στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης, η ισότητα έχει επιτευχθεί σημαντικά. Αντίθετα, στην πολιτική και στην εργασία, η κατάσταση είναι απογοητευτική.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: η μισθολογική απόκλιση ανδρών και γυναικών φτάνει μέχρι και το 71%. Την ίδια στιγμή, σχεδόν τον 50% των γυναικών, ειδικά αυτών αφρικανικής καταγωγής, έχουν πέσει θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Τα φαινόμενα αυτά είναι πολύ έντονα στις βόρειες επαρχίες της Βραζιλίας και λιγότερο στον νότο.
Οι Βραζιλιάνες που πέταξαν τα σομπρέρο
Το φεμινιστικό κίνημα στην Βραζιλία ξεκίνησε το 1932. Μία μικρή ομάδα γυναικών διανοουμένων με επικεφαλής την Bertha Lutz απαίτησαν το δικαίωμα της γυναικείας ψηφοφορίας. Αν και το κίνημα ήταν ολιγάριθμο, κατάφερε να επιτύχει τον σκοπό του. Το 1933, εξελέγησαν για πρώτη φορά γυναίκες πολιτικοί στο κοινοβούλιο της Βραζιλίας. Η επιτυχία αυτή επιβεβαιώθηκε με την συνταγματική αναθεώρηση του 1934.
Δεύτερη ημερομηνία ορόσημο αποτελεί το 1988. Μετά από μαζική απαίτηση αγροτικής μεταρρύθμισης, η κυβέρνηση της Βραζιλίας χορήγησε στις γυναίκες το δικαίωμα τίτλων αγροτικής ιδιοκτησίας. Αυτό θεωρήθηκε τεράστια επιτυχία δεδομένου ότι μέχρι τότε οι γυναίκες της Βραζιλίας δεν είχαν δικαιώματα ιδιοκτησίας.
Υπάρχει όμως χώρος για αλλαγή;
Τα τελευταία χρόνια, οι κυβερνήσεις της Βραζιλίας έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος του προβλήματος. Πολλές φεμινιστικές οργανώσεις με την βοήθεια των social media κοινοποιούν περιστατικά γυναικείας κακοποίησης και ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη.
Μεγάλη απήχηση είχε η πρόσφατη καμπάνια “No means No” (Όχι σημαίνει όχι) με επίκεντρο το καρναβάλι του Ρίο. Το διεθνές προφίλ της εκδήλωσης έκανε πολλές γυναίκες να βγουν στους δρόμους απαιτώντας ισότητα και δικαιοσύνη. Η καμπάνια έφτασε και μέχρι τις ΗΠΑ “φιγουράροντας” στα δελτία ειδήσεων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Φαίνεται ότι κάτι αλλάζει για τις Βραζιλιάνες, αλλά οποιαδήποτε προσπάθεια απέχει από τον επιθυμητό στόχο. Σε μία χώρα όπου η διαφθορά και η φτώχεια μαστίζει το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, οι γυναίκες θα εξακολουθούν να είναι στόχος!
Πηγή: BBC
