Η Taylor Swift είχε μία εξαιρετικά επιτυχημένη χρονιά, παρά τις καταστάσεις. Εν μέσω της πανδημίας έβγαλε δύο άλμπουμ, τα οποία πρόκεινται ίσως για την καλύτερη δουλειά της έως τώρα, αποδεικνύοντας ότι μία αληθινή καλλιτέχνης, με το χάρισμα της γραφής, μπορεί να ανθίσει ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές. Εξίταρε τους θαυμαστές της πρώτα τον περασμένο Ιούλιο όταν έβγαλε το Folklore, και μετά δεν δίστασε να μας ευχαριστήσει ξανά τον Δεκέμβρη, κλείνοντας το 2020 με την αδερφή του πρώτου άλμπουμ, το λεγόμενο Evermore. Και τα δύο άλμπουμ έχουν παρόμοια ατμόσφαιρα: είναι αιθέρια, παραμυθένια, νοσταλγικά, με στιγμές έντονου γυναικείου δυναμισμού και εφευρετικότητας. Κυρίως όμως είναι ευαίσθητα και ειλικρινή. Όποιο και αν είναι το πρώτο τραγούδι που θα ακούσει κανείς από την φετινή δουλειά της, αμέσως γίνεται εμφανής μία άλλη πτυχή της Swift, η οποία είναι πολύ αληθινή. Η νεαρή μουσικός έχει ωριμάσει, έχει αποδεχτεί τον εαυτό της, και εκφράζει πλέον μία διαφορετική εικόνα από αυτήν της αφελούς, μικρής ποπ σταρ των πρώτων της δίσκων. Και αυτή η εικόνα είναι εξαιρετικά δυναμική, αλλά και ευαίσθητη. Θα ήθελα όμως να σταθώ στις λογοτεχνικές αναφορές έκδηλων σε πολλά τραγούδια της, αλλά και στην δική της προσωπική λογοτεχνικότητα ως στιχουργός.
Αρχίζοντας με το Folklore στο δεύτερο μόλις κομμάτι του άλμπουμ, με τίτλο “Cardigan”, η Swift γράφει τον στίχο “Tried to change the ending/ Peter losing Wendy” («προσπάθησα να αλλάξω το τέλος/ όταν ο Πήτερ έχασε την Γουέντυ»), αναφερόμενη προφανώς στο γνωστό παραμύθι Peter Pan του J.M. Barrie, περισσότερο γνωστό από την κλασική πλέον ταινία της Disney. Η μνεία στην ιστορία του αγοριού που δεν ήθελε να μεγαλώσει ποτέ ταιριάζει γάντι με την θεματική του “Cardigan”, το οποίο νοσταλγεί για μία χαμένη παιδικότητα, για την ανεμελιά της νεαρής ηλικίας και του πρώτου έρωτα, τότε που κάθε ξένος πίστευε ότι δεν γνωρίζεις τίποτα, αλλά εσύ ήξερες ότι γνώριζες τα πάντα. Το 11ο τραγούδι του άλμπουμ ονομάζεται “Invisible String” και περιλαμβάνει τους στίχους “And isn’t it just so pretty to think/ All along there was some/ Invisible string/ Tying you to me?” («Δεν είναι όμορφο να σκέφτεσαι/ ότι εξ αρχής υπήρχε/ μία αόρατη κλωστή/ που μας έδενε μαζί;»). Αυτοί οι στίχοι αναφέρονται στο Jane Eyre (Τζέην Έυρ) της Charlotte Brontë, συγκεκριμένα στα λόγια της Jane προς τον αγαπημένο της “I have a strange feeling with regard to you. As if I had a string somewhere under my left ribs, tightly knotted to a similar string in you” («Έχω ένα περίεργο συναίσθημα σχετικά με εσένα. Σαν να έχω μία κλωστή δεμένη κάπου κάτω από τα αριστερά μου πλευρά, η οποία είναι σφιχτά ενωμένη με μία ίδια κλωστή δεμένη μέσα σε εσένα»). Tο αμέσως επόμενο τραγούδι, “Madwoman”, είναι άμεσα εμπνευσμένο από το σπουδαίο φεμινιστικό έργο των Sandra Gilbert και Susan Gubar Madwoman in the Attic (Η τρελή γυναίκα στη σοφίτα). Στην γυναίκας της οποίας τα συναισθήματα αγνοούνται και παρουσιάζονται ως «τρέλα» από τους άνδρες γύρω της, αλλά και από την ανδροκρατούμενη κοινωνία, την οποία αριστουργηματικά παρουσιάζουν οι δύο συγγραφείς σε αυτήν την ανατριχιαστική αλληγορία, αποτίσει φόρο τιμής η Swift με αυτό το τραγούδι, το οποίο παρουσιάζει την ψυχολογική κακοποίηση που έχει υποστεί στα χέρια ενός ανθρώπου για τον οποίο νοιαζόταν. Περνώντας, εν τέλει, στο 2ο άλμπουμ Evermore, με το τραγούδι “Tolerate It” μελοποιεί, ουσιαστικά, το εθιστικό μυθιστόρημα της Daphne Du Maurier (Δάφνη Ντι Μωριέ) Rebecca. Η Swift υιοθετεί την ταυτότητα της νεαρής αφηγήτριας του βιβλίου και εκφράζει σε ένα γλυκά ευαίσθητο, αλλά πολύ στενόχωρο, τραγούδι τα συναισθήματα της, την αδυναμία που αισθάνεται λόγω της ηλικίας της απέναντι στον πολύ μεγαλύτερο αγαπημένο της, την προθυμία της να τον αγαπήσει, και την δική του αδιαφορία. Μάλιστα η τραγουδίστρια έχει παραδεχτεί σε πρόσφατη συνέντευξη της ότι όταν διάβασε το Rebecca ταυτίστηκε αμέσως με την πρωταγωνίστρια, εκμυστηρευόμενη της συνειδητοποίηση της ότι “wow, her husband just tolerates her” («Ουάου, ο σύζυγος της απλά την ανέχεται»), μία σκέψη που έδωσε στο τραγούδι τον τίτλο του.
Όμως, η Swift δεν έχει μόνο την δυνατότητα να εμπλέκει την ήδη υπάρχουσα λογοτεχνία στο έργο της, αλλά και τα δικά της τραγούδια ακούγονται (ή και διαβάζονται) σαν παραμύθια ή αφηγηματικές ιστορίες. Παραδείγματος χάριν, το “Willow” του Evermore μας ταξιδεύει σαν έναν παραμυθένιο κόσμο, τόσο με την ατμοσφαιρική μουσική του, όσο και με τους γλυκούς στίχους του, και τις αναφορές του στον φυσικό κόσμο. Το “Champagne Problems” από την άλλη διηγείται την απόρριψη της πρότασης γάμου που δέχτηκε από μία σχέση της. Αρχίζει περιγράφοντας τον αγαπημένο της να κάθεται μόνος του στο τρένο, έπειτα παρουσιάζει τι ήταν αυτό που τον πλήγωσε, τις αντιδράσεις της οικογένειας του, αλλά και τους δικούς της λόγους που τον απέρριψε, και καταλήγει στην ευχή της να βρει μία κοπέλα που θα τον δεχτεί. Σκιαγραφεί διάφορες σκηνές από την ζωή τους ως ζευγάρι, κατά τις οποίες εκείνη τον εγκαταλείπει συμβολικά (π.χ. αναφέρει ότι «άφησε το χέρι του ενώ χόρευαν»), και στο τέλος τις αφηγείται ξανά όπως θα συμβούν με την επόμενη κοπέλα του, η οποία θα μπορεί να τον αγαπήσει («θα κρατήσει το χέρι σου ενώ θα χορεύετε»), υιοθετώντας έτσι μία έξυπνη, συγκινητική τεχνική που αντιτεθεί τις δύο γυναίκες, αλλά και τις δύο σχέσεις. Αλλά το μεγαλείο της αφηγηματικής της ικανότητας ξεδιπλώνεται στο “No Body, No Crime”. Το τραγούδι αυτό λειτούργει σαν ταινία. Η Swift γράφει μία μελοποιημένη ιστορία εκδίκησης, στην οποία ο σύζυγος της καλύτερης της φίλης την απατάει και στην συνέχεια την σκοτώνει, και εκείνη την εκδικείται σκοτώνοντας τον με την βοήθεια της αδερφής του, στήνοντας την νέα του κοπέλα ως την δολοφόνο. Μία αρκετά απαιτητική ιδέα για τραγούδι, την οποία όμως εκτελεί αριστουργηματικά, αποδεικνύοντας ότι είναι πράγματι μία εξαιρετικά ταλαντούχα νεαρή παραμυθού, η οποία αξίζει πλέον περισσότερη αναγνωρισιμότητα, ως κάτι περισσότερο από μία απλή ποπ σταρ.
