Διαφορετικά βιβλία συγγράφονται για διαφορετικούς λόγους. Οι συγγραφείς οδηγούνται στο καταφύγιο της ζεστής συγγραφικής γωνιάς τους είτε εξαιτίας της σύλληψης μιας πρωτοποριακής ιδέας, που αναζητά αγωνιωδώς να μετουσιωθεί σε κείμενο, είτε έπειτα από ένα σκληρό γεγονός, το οποίο γεννά την ανάγκη εξωτερίκευσης των συναισθημάτων τους. Άλλοτε, πάλι, καταφεύγουν στο χαρτί σε μια απόπειρα να αφυπνίσουν το αναγνωστικό κοινό τους, εγείροντας τον προβληματισμό του γύρω από φλέγοντα ζητήματα, ενώ, οι πιο ματαιόδοξοι εξ αυτών απογυρεύουν, μέσω της ενασχόλησης με την καλλιτεχνική δημιουργία, κοινωνική καταξίωση και επαινετικές διακρίσεις, οι οποίες συχνά συνοδεύονται από οικονομικά κίνητρα.
Υπάρχουν, ωστόσο, κι ορισμένα γνωστά βιβλία, των οποίων η συγγραφή πυροδοτήθηκε από κάτι τόσο απλό, όσο ένα στοίχημα. Κι όμως, για την συγγραφή κάποιων διαχρονικά δημοφιλών έργων της παγκόσμιας λογοτεχνίας, έναυσμα αποτέλεσε ένα στοίχημα του συγγραφέα με ένα πρόσωπο του κοινωνικού περίγυρου του. Εμείς, από τα βιβλία που προέκυψαν υπό τέτοιες συνθήκες, συγκεντρώσαμε μονάχα μερικά.
«Φρανκεστάιν» ή «Ο σύγχρονος Προμηθέας» της Μέρι Σέλλευ.
Ήταν ένα καλοκαιρινό μα βροχερό βράδυ του 1816, υπό το φως των αστραπών και των κεριών, όταν ο φιλέλληνας πολιτικός και ποιητής, λόρδος Βύρων, ο γιατρός και συγγραφέας, Τζον Ουίλιαμ Πολιντόρι, η Μέρι Σέλλευ με τον σύζυγό της, Πέρσι Φλόρενς Σέλλευ, αλλά και την ετεροθαλή αδελφή της, Κλαιρ Κλέρμοντ, όντας συγκεντρωμένοι στην Villa Diodati, κοντά στην λίμνη της Γενεύης στην Ελβετία, στοιχηματίζουν μετά από παρότρυνση του πρώτου να επιχειρήσουν να γράψουν τρομακτικές ιστορίες φαντασμάτων μέσα σε ένα βράδυ. Τότε, ήταν, που η ιδέα για το μυθιστόρημα «Φρανκεστάιν» διαμορφώθηκε και μόλις έναν χρόνο αργότερα, το βιβλίο κι επισήμως εκδόθηκε.
«Ο παίκτης» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι.
Ο σπουδαίος, αυτός, ρώσος συγγραφέας, υπό την πίεση των πιστωτών του, στους οποίους όφειλε χρήματα εξαιτίας του τζόγου, στοιχημάτισε πως θα μπορούσε να γράψει ένα μυθιστόρημα μέσα σε λίγους μήνες, με προβλεπόμενο χρόνο την 1η Νοεμβρίου του 1866, το οποίο θα συμπεριλαμβανόταν στα «Άπαντα» του, που θα εκδίδονταν από τον εκδότη Στελόφσκι. Σε αντίθετη περίπτωση, συμφώνησε στην παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων τόσο των προγενέστερων, όσο και των μεταγενέστερων έργων του στον εκδότη του για δέκα χρόνια, πράγμα που βέβαια δεν χρειάστηκε, αφού διακόπτοντας για ένα διάστημα την συγγραφή του μυθιστορήματος «Έγκλημα και τιμωρία», ο Φ. Ντοστογιέφσκι ολοκλήρωσε την συγγραφή του «Παίκτη» μέσα σε έναν μήνα, υπαγορεύοντας το στην ειδικά προσκεκλημένη στενογράφο και αργότερα σύζυγό του, Άννα Γκριγκόριεβνα Σνίτκινα.
«Κουκουβάγια σε καπνοδόχο» της Αγκάθα Κρίστι.
Η έναρξη της συγγραφικής καριέρας της Αγκάθα Κρίστι ταυτίζεται με ένα στοίχημα, το οποίο τέθηκε μόλις η αδερφή της, η Madge, αμφισβήτησε το συγγραφικό δαιμόνιο της ίδιας, και συγκεκριμένα την ικανότητα της να δημιουργήσει ένα μυθιστόρημα μυστηρίου, στο οποίο ο δολοφόνος θα παρέμενε άγνωστος στους αναγνώστες παρά το γεγονός πως αυτοί θα γνώριζαν, ακριβώς, τα ίδια στοιχεία με τον ντετέκτιβ. Με την «Κουκουβάγια σε καπνοδόχο» η Αγκάθα Κρίστι φαίνεται να κέρδισε το στοίχημα, κερδίζοντας ταυτόχρονα ένα λαμπρό συγγραφικό μέλλον, αφού επρόκειτο για το πρώτο βιβλίο που εμφανίζεται ο Ηρακλή Πουαρό, αλλά και το πρώτο της βιβλίο που κατόρθωσε να εκδώσει, σηματοδοτώντας την αρχή μιας τεράστιας συγγραφικής επιτυχίας.
Τέλος, θα αποτελούσε αναντίρρητα παράλειψη να προσπεραστεί η αναφορά στον Έρνεστ Χέμινγουεϊ, ο οποίος μπορεί μεν να μην συνέγραψε ένα ολόκληρο μυθιστόρημα στο πλαίσιο ενός στοιχήματος, έμεινε, ωστόσο, στην ιστορία των λογοτεχνικών στοιχημάτων, καθώς -όπως λέγεται- σε ένα μεσημεριανό τραπέζι με συναδέλφους του, στοιχημάτισαν δέκα δολάρια ο καθένας σε όποιον μπορέσει να δημιουργήσει μια σύντομη κι επώδυνη ιστορία με μόλις έξι λέξεις, με εκείνον να ξεχωρίζει, κερδίζοντας το στοίχημα, γράφοντας σε μια χαρτοπετσέτα «For Sale: baby shoes, never worn» (Προς πώληση: μωρουδιακά παπούτσια, αφόρετα).
![«Η δεσμοφύλακας», [φωτο: Ρίτα Μπαούση]](https://maxmag.gr/buweeboh/2025/06/1751013895701-1.jpg)
