Το musical είναι ένα κινηματογραφικό είδος που πολλοί λατρεύουν και άλλοι τόσοι λατρεύουν να μισούν. Και μπορεί τα ξαφνικά ξεσπάσματα σε τραγούδι και οι … αυθόρμητες χορογραφίες να μην είναι και η επιτομή του ρεαλισμού, αλλά όποιος ψάχνει ρεαλισμό μάλλον δε θα στρεφόταν εξαρχής σε τέτοιες ταινίες! Σίγουρα οι εποχές που τα musical αποτελούσαν μερικές από τις πιο αδιαφιλονίκητες εισπρακτικές επιτυχίες έχουν παρέλθει προ πολλού, αλλά το συγκεκριμένο είδος, ενίοτε εντελώς ανανεωμένο, εξακολουθεί να έχει φανατικούς οπαδούς. Γι’ αυτό το λόγο λοιπόν και με αφορμή το πολυαναμενόμενο La la land που εντυπωσίασε σχεδόν τους πάντες στα φεστιβάλ Βενετίας και Τορόντο, πάμε να θυμηθούμε μερικά μόνο musical που κατάφεραν να ξεχωρίσουν στο παρελθόν.
Top Hat (1935)
Θα ήταν μεγάλη παράλειψη σε ένα άρθρο για τα musical να μη συμπεριλάβουμε μία έστω ταινία του Fred Astaire, του ηθοποιού, χορευτή και τραγουδιστή που ουσιαστικά ξεκίνησε τη σχέση του χορού με τον κινηματογράφο. Τη δεκαετία του 1930, όταν άρχισαν οι ομιλούσες ταινίες να κερδίζουν για πρώτη φορά έδαφος, το musical ήταν ένα είδος που εκμεταλλεύτηκε πλήρως τις νέες δυνατότητες του μέσου. Σε αυτή την ταινία, ο Astaire υποδύεται έναν Αμερικανό χορευτή που προσπαθεί να γοητεύσει μια Αγγλίδα (Ginger Rogers). Το δίδυμο Astaire και Rogers αποτελούσε ένα από τα πιο πολυαγαπημένα ζευγάρια στην ιστορία των musical, και αυτή η ταινία, με τραγούδια του Irving Berlin, έκανε τεράστια επιτυχία στην εποχή της και παραμένει η πιο γνωστή τους συνεργασία. Το “Cheek to Cheek” που ακούστηκε εδώ για πρώτη φορά, έχει διασκευαστεί δεκάδες φορές από τότε.
The Wizard of Oz (1939)
Ο Μάγος του Οζ είναι μία από τις πιο αγαπητές ταινίες παγκοσμίως, αφού μεγάλωσε γενιές και γενιές παιδιών, ενώ ειδικά στην Αμερική έχει αποκτήσει εμβληματικό status στην ποπ κουλτούρα. Αν και δεν έκανε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία όταν κυκλοφόρησε, ήταν υποψήφιο ως και για Όσκαρ καλύτερης ταινίας και τις επόμενες δεκαετίες κατάφερε μέσω της τηλεόρασης να κατακτήσει το ευρύ κοινό. Έτσι, η ιστορία της Dorothy που περιπλανιέται στη χώρα του Οζ προσπαθώντας να γυρίσει σπίτι της, με πρωταγωνίστρια την υπέροχη δεκαεφτάχρονη τότε Judy Garland έχει χαραχτεί στη μνήμη εκατομμυρίων ανθρώπων στα χρόνια που μεσολάβησαν, ενώ το “Over the Rainbow” αναδείχτηκε πρώτο στη λίστα του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου με τα καλύτερα κινηματογραφικά τραγούδια όλων των εποχών.
Singin’ in the Rain (1952)
Αυτή η ταινία του Stanley Donen θεωρείται από πολλούς το καλύτερο musical όλων των εποχών, αν και ούτε αυτό στην εποχή του είχε σημειώσει μεγάλη επιτυχία ή είχε διακριθεί στα βραβεία. Με πρωταγωνιστή το αντίπαλο δέος του Fred Astaire, τον Gene Kelly, καθώς επίσης και τους Debbie Reynolds και Donald O’Connor, η ιστορία μας διαδραματίζεται στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και ακολουθεί τρεις ηθοποιούς στη μετάβαση από το βουβό κινηματογράφο στις ταινίες με ήχο-με όποιες επιπλοκές συνεπάγεται αυτό!
West Side Story (1961)
Ένα από τα πιο επιτυχημένα musical όλων των εποχών, αφού όχι μόνο αγαπήθηκε πολύ από το κοινό αλλά κέρδισε και 10 ολόκληρα βραβεία Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένου αυτού της καλύτερης ταινίας. Ο Robert Wise και ο Jerome Robbins σκηνοθέτησαν την κινηματογραφική μεταφορά, αφού το έργο, με τη μουσική του Leonard Bernstein, είχε ήδη μεγάλη επιτυχία στο Broadway. Εμπνευσμένη από την ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, η πλοκή εκτυλισσόταν στη Νέα Υόρκη της εποχής, με τους δύο ερωτευμένους (Richard Beymer και Natalie Wood) να ανήκουν σε δύο αντίπαλες συμμορίες. Πέρα από την ιστορία αγάπης, η ταινία είχε και κάποια πράγματα να πει για τη ζωή των μειονοτήτων στην Αμερική που ισχύουν μέχρι και σήμερα (η πλευρά της Maria, που υποδυόταν η Natalie Wood, ήταν μετανάστες απ’ το Puerto Rico).
My Fair Lady (1964)
Και αυτό το musical ήταν εμπνευσμένο από μια κλασική ιστορία, το θεατρικό έργο Pygmalion του George Bernard Shaw, ο οποίος με τη σειρά του είχε εμπνευστεί από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Σε αυτή την εκδοχή, ο Rex Harrison πρωταγωνιστούσε στο ρόλο ενός σνομπ και μισογύνη καθηγητή φωνητικής που δέχτηκε ένα στοίχημα να μεταμορφώσει ένα κορίτσι που πουλούσε λουλούδια στο δρόμο (Audrey Hepburn) σε κυρία της υψηλής κοινωνίας. Το έργο ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες της Julie Andrews στο θέατρο, ενώ η ταινία του George Cukor σάρωσε τα Όσκαρ εκείνης της χρονιάς (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Ά Αντρικού Ρόλου μεταξύ των βραβείων που κέρδισε).
Les parapluies de Cherbourg (1964)
Οι Ομπρέλες του Χερβούργου, ένα γαλλικό δραματικό musical όπου όλος ο διάλογος ήταν τραγουδιστός, παρόμοιος με το στυλ της όπερας, ήταν η ταινία που έκανε διάσημη την Catherine Deneuve. Με συμπρωταγωνιστή το Nino Castelnuovo και τον Jacques Demy στη σκηνοθεσία, η ταινία κατάφερε να κερδίσει το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και να είναι υποψήφια για Όσκαρ, κάνοντας γνωστό και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού το συνθέτη Michel Legrand, που έγραψε τη μουσική. Η υπόθεση αφορά ένα νεαρό ζευγάρι που χωρίζεται εξαιτίας του πολέμου της Αλγερίας και το πώς αυτός ο χωρισμός επηρεάζει τις ζωές τους.
The Sound of Music (1965)
To musical των Rodgers και Hammerstein που μετέφερε ο Robert Wise στη μεγάλη οθόνη υπήρξε για πέντε χρόνια η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην ιστορία του κινηματογράφου. Η Julie Andrews στο ρόλο της Maria, της Αυστριακής κοπέλας που εγκαταλείπει το μοναστήρι που ζούσε για να γίνει η γκουβερνάντα των παιδιών ενός χήρου πλοιάρχου (Christopher Plummer) και στη συνέχεια να τους αλλάξει τη ζωή φέρνοντάς τα σε επαφή με τη μουσική, εδραίωσε τη φήμη της στο Hollywood. Και Η Μελωδία της Ευτυχίας έγινε άλλο ένα musical που τιμήθηκε με το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας.
Cabaret (1972)
O Bob Fosse σκηνοθέτησε τη Liza Minelli σε έναν από τους καλύτερους ρόλους της καριέρας της, αυτόν της Sally Bowles, μιας Αμερικανίδας που τραγουδούσε σε ένα καμπαρέ του Βερολίνου στις αρχές της δεκαετίας του ’30 και προσπαθούσε να γίνει ηθοποιός, ενώ οι ναζί σιγά σιγά κέρδιζαν όλο και περισσότερη εξουσία. Συμπρωταγωνιστούσαν οι Michael York, Helmut Griem και Joel Grey ενώ η ταινία κέρδισε πολλά Όσκαρ σε μια χρονιά με δυνατό ανταγωνισμό (βλ. Νονό). Επίσης, έτυχε κατευθείαν θερμής υποδοχής, αν και δεδομένου ότι ήταν πολύ πιο τολμηρή και πολιτικοποιημένη από τα περισσότερα musical που είχαν κυκλοφορήσει μέχρι τότε, ξένισε κάποιους θεατές.
Grease (1978)
Η υπόθεση του Grease ήταν απλή: το καλοκαίρι του 1958, στις διακοπές, αγόρι ερωτεύεται κορίτσι, υπόσχονται ο ένας στον άλλον ότι θα ξαναβρεθούν και το φθινόπωρο βρίσκονται ξαφνικά συμμαθητές στο ίδιο σχολείο. Το κατά πόσο μπορεί να αναβιώσει αυτό που ένιωθαν σε αυτό το περιβάλλον παρουσιάζει η ταινία, με τον John Travolta και την Olivia Newton John σε μεγάλα κέφια να συμβάλλουν σε ένα musical που με την ενέργειά του γνώρισε μεγάλη επιτυχία από την πρώτη προβολή.
Moulin Rouge! (2001)
Το musical του Baz Luhrmann αφηγείται την ιστορία ενός νέου Σκωτσέζου ποιητή (Ewan McGregor) που ερωτεύεται μία λαμπερή σταρ του Moulin Rouge και των παριζιάνικων καμπαρέ (Nicole Kidman), στα τέλη του 19ου αιώνα. Το ενδιαφέρον με αυτή την ταινία είναι ότι σχεδόν όλα τα τραγούδια που ερμηνεύουν οι χαρακτήρες προϋπήρχαν, και μάλιστα ήταν όλα από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα-καμία σχέση με το χρονολογικό υπόβαθρο της ιστορίας. Το Moulin Rouge! ήταν υποψήφιο για 8 Όσκαρ.
Chicago (2002)
Η πολυαναμενόμενη κινηματογραφική μεταφορά ενός θεατρικού που ξεκίνησε το 1975, το Chicago του Rob Marshall ήταν το πρώτο musical που κέρδιζε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας από το Oliver του 1968. Δύο γυναίκες, η Velma (Catherine Zeta- Jones) και η Roxy (Renee Zellweger) προσπαθούν πάση θυσία να γίνουν διάσημες στο Σικάγο της Ποτοαπαγόρευσης, ακόμα κι όταν βρεθούν πίσω απ’ τα κάγκελα -και αυτό προκαλεί διάφορα κωμικοτραγικά προβλήματα.
https://www.youtube.com/watch?v=86lczf7Bou8&list=PLU5nqwBQe-VNw1nouR-o8x4LkO5G57VY6&index=12
Les miserables (2012)
Το πιο πρόσφατο musical που κέρδισε τόσους επαίνους, η διασκευή των Αθλίων από τον Tom Hooper συγκέντρωσε ένα πολύ δυνατό cast (Hugh Jackman, Russell Crowe, Anne Hathaway, Amanda Seyfried, Eddie Redmayne, Samantha Barks, Helena Bonham Carter, Sacha Baron Cohen). Η κλασική ιστορία του Victor Hugo έχει μεταφερθεί πολλές φορές στην οθόνη αλλά ποτέ μέχρι τότε δεν είχε τύχει της ίδιας μεταχείρισης και το musical που ενέπνευσε. Όλοι οι ηθοποιοί ερμήνευαν ζωντανά τα τραγούδια τους, ακριβώς τη στιγμή του γυρίσματος, κάτι που έκανε το αποτέλεσμα ακόμη πιο συγκινητικό και εντυπωσιακό.