Ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι υπήρξε μια αμφίσημη καλλιτεχνική προσωπικότητα, ένας αντισυμβατικός διανοητής που προκαλούσε και κέντριζε, που διερωτόταν και αμφισβητούσε, που δεν κολάκευε, που δεν έκανε εκπτώσεις, ώσπου πολύ γρήγορα και πολύ εύκολα να κατηγορηθεί για το ήθος του, να δεχτεί επιθέσεις και τα πολιτικά βέλη της αριστεράς όσο και της δεξιάς. Με πολυεπίπεδη καλλιτεχνική δράση ως κινηματογραφιστής, ποιητής και συγγραφέας λειτουργούσε επικουρικά στην ερμηνευτική προσέγγιση του δέκτη (θεατή ή αναγνώστη), ώστε ο τελευταίος να μην στέκεται στο προφανές αλλά να επεξεργάζεται το φόντο, να αναζητά το απλό και το πονηρό, το αθώο και το σκανδαλώδες, το άσπρο και το μαύρο, όχι ως στοιχεία αντιθετικά αλλά ως συνυπάρχοντα που αλληλεπιδρούν.
Αγαπήθηκε και μισήθηκε, σκανδάλισε και δίχασε γιατί και ο ίδιος γευόταν χωρίς μέτρο το πικρό και το γλυκό. Καθολικός χωρίς “πρωτόκολλο”, μαρξιστής που εκδιώχθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα, γιατί ομολόγησε ευθέως την ομοφυλοφιλία του, ο Παζολίνι λειτουργούσε ενωτικά, θέλοντας να εντάξει, να ενσωματώσει τις αντιφάσεις του ως απαραίτητα δομικά στοιχεία στην εξελικτική πορεία της προσωπικότητάς του και διόλου να τις αποποιηθεί, να τις πατάξει. Έλεγε χαρακτηριστικά: “Δεν είναι αλήθεια ότι τα σεξουαλικά προβλήματα είναι έξω από την πολιτική. Είναι πολιτικά. Γιατί σαράντα τώρα χρόνια δεν μιλούν για τον ελεύθερο έρωτα στα μαρξιστικά κείμενα; Γιατί; Ο Μαρξ μιλούσε για τον ελεύθερο έρωτα. Και κανείς δεν μιλάει πλέον”.
Έχοντας μαθητεύσει δίπλα στον Φελίνι και τον Μπολονίνι καταφέρνει το πρώτο του κινηματογραφικό ντεμπούτο το 1961 με την ταινία Ακατόνε, όπου εκεί ξεδιπλώνει τις στυλιστικές του λεπτομέρειες που καταδεικνύουν τεχνοτροπία ζωγράφων του 14ου αι. Η Ρικότα αποτελεί προοίμιο ενός μεγαλύτερου εγχειρήματος, Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Πόσο ανατρεπτικό από ένα άθεο σκηνοθέτη, ο οποίος ακολουθεί μεν πιστά το γράμμα του Ευαγγελίου, που αποδίδεται, όμως, με την αυθεντικότητα ενός ερασιτέχνη Ιησού Καταλανικής καταγωγής. Εκεί, η εικόνα του κατά Παζολίνι Ιησού παρουσιάζεται καθαρή, αναλλοίωτη από την ασφυκτική εφαρμογή ενός θρησκοληπτικού μανδύα, ως “ένας άνεμος εξέγερσης, απευθύνεται σε απλούς ανθρώπους, λέγοντάς τους «αφήστε τα δίχτυα σας και ακολουθείστε με», αυτό είναι απόλυτα επαναστατικό“. Χειρίζεται, έπειτα, με μοναδικότητα και απόλυτα ποιητικά δυο πασίγνωστους ελληνικούς μύθους, Οιδίπους Τύραννος και Μήδεια, διασταυρώνοντας την ιστορία με τον παρόντα χρόνο και τα τρέχοντα δεδομένα ενός κοινωνικού και οικονομικού κατεστημένου, απαιτώντας μια σύγχρονη από το θεατή τοποθέτηση και αυτόματη αντίδραση-αντίσταση και πρόβλεψη για το μέλλον. Τον θέτει, εν ολίγοις, προ των ευθυνών του.
Με τις τελευταίες του ταινίες Θεώρημα και Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα βρίσκεται σε μετωπική σύγκρουση με την αστική τάξη. «Με το Σαλό μιλώ γενικά στους πάντες, σε ένα άλλο εγώ και σε όλους όσοι, όπως κι εγώ, απεχθάνονται την Εξουσία για ό,τι κάνει στο ανθρώπινο σώμα: το περιορίζει σε απλό αντικείμενο και εκμηδενίζει την ανθρώπινη προσωπικότητα. Η ταινία αντιτίθεται και στην αναρχία της Εξουσίας, αφού τίποτα δεν είναι πιο αναρχικό από την εξουσία. Υποκινούμενη από τις οικονομικές ανάγκες της που διαφεύγουν από την κοινή λογική, η Εξουσία κάνει ό,τι γουστάρει σε απόλυτη αυθαιρεσία. Όλοι μισούν την εξουσία στην οποία υπόκεινται, έτσι κι εγώ με ιδιαίτερη σφοδρότητα μισώ την εξουσία που με εξουσιάζει: την εξουσία του 1975.» Π.Π.Π. Λίγο αργότερα, δολοφονήθηκε. Η ταινία του αυτή ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, σφοδρή οργή, καθώς προβάλλονται με ωμότητα και απροκάλυπτα σκηνές βίας, οργίων, σεξουαλικής υποταγής, παρά φύση βιασμού, αιμομειξίας, ψυχρών βασανιστηρίων και δολοφονίας.
Ο ίδιος ο Παζολίνι λίγο πριν τη δολοφονία του, είχε πει για την ταινία:
ΠΗΓΕΣ
Νινέττο Ντάβολι: «Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι υπήρξε ένας μεγαλειώδης άνθρωπος» ανακτήθηκε από parallaximag.gr
Παζολίνι: Ο αντιφασισμός, ο ελεύθερος έρωτας και η άγρια δολοφονία ανακτήθηκε από tvxs.gr
PIER PAOLOPASOLINI Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ ανακτήθηκε από iicatene.esteri.it
ΠΙΕΡ-ΠΑΟΛΟ ΠΑΖΟΛΙΝΙ – Εισαγωγή στην ποίησή του ανακτήθηκε από cinemainfo.gr
