“The Holdovers” ή “Τα Παιδιά του Χειμώνα” ο τίτλος της νέας “χριστουγεννιάτικης ταινίας”, με την οποία επιλέγει να επιστρέψει ο Alexander Payne έπειτα από πέντε χρόνια απουσίας. Μετά το όχι και τόσο επιτυχημένο “Downsizing”, ο Payne μοιάζει να κοιτά το έργο του και να επιλέγει τα πιο δυνατά στοιχεία της φιλμογραφίας του, ώστε να συνθέσει μία από τις καλύτερες ταινίες του. Μοτίβα και θεματικές που τον χαρακτηρίζουν από πάντα είναι παρόντα κι εδώ, πολύ πιο ώριμα και άρτια από το παρελθόν, και μαζί με τη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα και την αισθητική της δεκαετίας του ‘70, δημιουργείται αβίαστα η τέλεια συνθήκη που ξετυλίγει την πλοκή και το νόημά της.
Δεκέμβριος 1970. Στην Ακαδημία του Μπάρτον, ετοιμάζονται όλοι να φύγουν για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές. Λόγω οικογενειακών καταστάσεων, ο ταραχοποιός μαθητής Angus Tully (Dominic Sessa) αναγκάζεται να μείνει μόνος στη σχολή. Εκεί θα μείνει να τον προσέχει ο στριφνός φιλόλογος Paul Hunham (Paul Giamatti) και η Mary Lamb (Da’Vine Joy Randolph), η αρχιμαγείρισσα της σχολής, η οποία πενθεί τον πρόσφατο θάνατο του γιου της στον πόλεμο του Βιετνάμ. Οι τρεις τους, εγκλωβισμένοι μόνοι τους και ταυτόχρονα μεταξύ τους, πρέπει να περάσουν τα Χριστούγεννα μαζί, πράγμα πολύ δύσκολο λόγω των ασύμβατων ιδιοσυγκρασιών τους αλλά και των εσωτερικών δαιμόνων που ο καθένας τους πολεμά.
Μοναξιά και πένθος, οργή και μελαγχολία, ψυχική υγεία και φόβοι που μας κρατούν πίσω, παρουσιάζονται και αναλύονται με φόντο την ιστορία, τον στωικισμό, την αρχαία Ελλάδα και την Καρχηδόνα, την νοσταλγία. Όλα αυτά σε ένα χριστουγεννιάτικο ντεκόρ, ταλαντεύουν το θεατή από στιγμές ζεστασιάς, σε άλλες γέλιου και σε άλλες περισυλλογής, ακόμα και αυτοκριτικής. Πρόκειται για τη γνώριμη γλυκόπικρη συνταγή του Alexander Payne, που ξέρουμε ήδη από το “Sideways” ή το “Nebraska”, που συνδυάζει τον ρεαλισμό και τον ρομαντισμό με έναν τελείως μοναδικό και προσωπικό τρόπο.
Παράλληλα, όλα τα τεχνικά χαρακτηριστικά της ταινίας δουλεύουν για να δώσουν ακριβώς την ίδια αίσθηση. Η αναβίωση της δεκαετίας του ‘70 είναι μία από τις πιο αξιοσημείωτες που έχουν συμβεί στη μεγάλη οθόνη. Η ρετρό αισθητική δεν επιτυγχάνεται μόνο με τα σκηνικά, τα κοστούμια, και τα χρώματα αλλά έχει γυριστεί και επεξεργαστεί με τρόπο που θυμίζει κυριολεκτικά ταινία που γυρίστηκε εκείνη την εποχή, κάτι που φαίνεται κιόλας από τους τίτλους αρχής. Φωτισμός και μουσική επένδυση, ενδυναμώνουν και αυτήν την αίσθηση νοσταλγίας αλλά και το προσωπικό ύφος της σφραγίδας του Payne. Όλη όμως η δυναμική της ταινίας βασίζεται στα πρόσωπα της ιστορίας και στους ηθοποιούς που τα ενσαρκώνουν. Ο αριστοτεχνικός Paul Giamatti παίρνει τον στερεοτυπικό ρόλο του δύστροπου καθηγητή Hunham και του προσδίδει ένα απίστευτο βάθος και περιπλοκότητα με απίστευτη φυσικότητα. Επίσης αξιέπαινοι στέκονται και η Da’Vine Joy Randolph στην προσέγγιση της πενθούσας μάνας, αλλά και ο πρωτοεμφανιζόμενος Dominic Sessa.
Ο Alexander Payne, ώριμος και με το “γνώθι σαυτόν”, μας προτρέπει να κάνουμε το ίδιο, δίνοντάς μας μια ταινία με όλο το φάσμα των συναισθημάτων και των σκέψεων που υπάρχουν στην πραγματική ζωή. Με το πρόσχημα της “χριστουγεννιάτικης ταινίας” και όλων των μηνυμάτων που χαρακτηρίζουν αυτό το είδος, διαλέγει τελικά να το πάει αρκετά παραπέρα, δίνοντας τον ρεαλισμό που τους λείπει συνήθως, αφού η ταινία έχει ταξινομηθεί ως R, δηλαδή κατάλληλη για άνω των 17. Πάντως η ταινία λειτουργεί και ως “χριστουγεννιάτικη”, εάν κάποιος θέλει να την προσεγγίσει κατ’ αυτόν τον τρόπο. Όπως και να ‘χει, αποτελεί ένα must see για όλους όσους αγαπούν το σινεμά του Payne, τις ψυχογραφίες, τις ταινίες coming of age, και φυσικά, το ταξίδι της αυτογνωσίας.
