Μπλε, καφέ, κώδωνας ή συμβατικός κάδος; Έχεις και εσύ αυτό το δίλημμα κάθε φορά που κρατάς κάποιο υλικό συσκευασίας; Αν όχι καλό θα είναι να διαβάσεις το παρακάτω κείμενο, αν ναι ρίξε μια ματιά για να φρεσκάρεις τις γνώσεις σου.
Ανακύκλωση είναι η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιούνται διάφορα υλικά ή οτιδήποτε αποτελεί γρήγορο αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και το οποίο στην μορφή που είναι δεν αποτελεί πλέον αγαθό για τον άνθρωπο. Στην διαδικασία αυτή συνήθως τα απορρίμματα μετατρέπονται σε πρώτες ύλες από τις οποίες παράγονται νέα προϊόντα. Μέρος της διαδικασίας της ανακύκλωσης είναι και η μετατροπή βλαβερών για το περιβάλλον υλικών σε λιγότερο ή και καθόλου βλαβερά. Με τον τρόπο αυτό γίνεται ομαλότερα η επανένταξή τους στο φυσικό περιβάλλον το οποίο ουσιαστικά ολοκληρώνει την διαδικασία της ανακύκλωσης με φυσικό τρόπο.
Η ανακύκλωση μειώνει την κατανάλωση πρώτων υλών και την χρήση ενέργειας και ως εκ τούτου τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ακόμα με την Ανακύκλωση μειώνεται ο όγκος των απορριμμάτων που καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) καθώς ανοίγουν και νέες θέσεις εργασίας.
Ανακυκλώσιμα υλικά είναι το γυαλί, χαρτί, αλουμίνιο και μέταλλα όπως ο χαλκός και ο σίδηρος, άσφαλτος, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα πλαστικά. Οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές πρέπει να ανακυκλώνονται γιατί η τοποθέτηση τους σε χώρους ταφής απορριμμάτων επιβαρύνει τόσο το περιβάλλον όσο και την υγεία μας. Τα βιοδιασπάσιμα απόβλητα, όπως τα υπολείμματα τροφίμων ή τα απόβλητα κήπων και καλλιεργειών, είναι επίσης ανακυκλώσιμα με τη βοήθεια μικροοργανισμών μέσω της λιπασματοποίησης (κομποστοποίησης) ή της αναερόβιας χώνευσης.
Η Ελλάδα σύμφωνα με τον Νόμο 2939/2001 για τις συσκευασίες και την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων και τον Νόμο 4042/2012 καθορίζει μια νέα στρατηγική, αντίληψη και πολιτική στη διαχείριση των αποβλήτων με κύριο στόχο τη μετάβαση σε μια Ευρωπαϊκή Κοινωνία Ανακύκλωσης, με υψηλό επίπεδο αποδοτικότητας των πόρων. Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα για να προωθηθεί η επαναχρησιμοποίηση προϊόντων και οι δραστηριότητες προετοιμασίας προς επαναχρησιμοποίηση, ενθαρρύνοντας ιδίως την δημιουργία και την στήριξη δικτύων επαναχρησιμοποίησης και επισκευής, την χρήση οικονομικών μέσων, κριτηρίων προμηθειών, ποσοτικών στόχων ή άλλων μέτρων.
Σημασία της ανακύκλωσης
Τα οφέλη από την ανακύκλωση δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά αλλά οικονομικά και κοινωνικά:
• Μειώνονται τα απορρίμματα (όγκος και βάρος) και τα προβλήματα διαχείρισής τους.
• Εξοικονομούνται ενέργεια και φυσικοί πόροι, που λαμβάνονται συνεχώς από τη φύση.
• Εξοικονόμηση χώρου ταφής των σκουπιδιών.
• Μείωση ρύπανσης της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υπόγειων υδάτων.
• Επιτυγχάνεται μακροπρόθεσμη πτώση (ή μη αύξηση) των τιμών των προϊόντων, καθώς δεν απαιτείται εκ νέου παραγωγή πρώτης ύλης.
• Βελτίωση της υγείας όλων των ανθρώπων
• Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
• Δημιουργείται ευχάριστη αίσθηση και ικανοποίηση για τη συμμετοχή στην βελτίωση του περιβάλλοντος και των συνθηκών ζωής.
• Η ευκαιρία που δίνεται σε όλους τους πολίτες να δράσουν για την προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ευρώπη απέτυχε στην ανακύκλωση!
Μόλις το 1/3 του ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού που απορρίπτεται στην Ευρώπη ανακυκλώνεται σωστά, ενώ ένας τεράστιος αριθμός κινητών τηλεφώνων, υπολογιστών, τηλεοράσεων, ψυγείων και άλλων συσκευών είτε πωλείται παράνομα ή καταλήγει σε χωματερές, αποκαλύπτει έκθεση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και της INTERPOL η οποία δημοσιοποιήθηκε.
Η Σουηδία και η Νορβηγία προσεγγίζουν τους ευρωπαϊκούς στόχους όσον αφορά την αποκομιδή και την ανακύκλωση των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), έχοντας φθάσει στο 85%, ενώ η Ρουμανία, η Ισπανία και η Κύπρος βρίσκονται στις χαμηλότερες θέσεις της σχετικής κατάταξης, περιοριζόμενες στο 20%, κατά την έκθεση.
Έκθεση του WWF για την ανακύκλωση πλαστικών στην Ελλάδα
Η Ελλάδα εξακολουθεί να θάβει το μεγαλύτερο μέρος των πλαστικών αποβλήτων της, λειτουργώντας αναποτελεσματικά στο κομμάτι της ανακύκλωσης, σημειώνει η έκθεση του WWF με τίτλο «Επιλύοντας το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης μέσω της ανάληψης ευθυνών».
Το WWF συστήνει στην Ελλάδα να προχωρήσει σε ορθή καταγραφή των πλαστικών απορριμμάτων που παράγει και διαχειρίζεται, καθώς η απόκλιση μεταξύ των ποσοτήτων που εμφανίζονται στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ) και των ποσοτήτων που αναφέρονται στις εθνικές της εκθέσεις, παρουσιάζεται σημαντική.
«Το τελευταίο διάστημα, η παγκόσμια κι ευρωπαϊκή κοινότητα κινητοποιούνται για τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης και τη μείωση κατανάλωσης πλαστικών μιας χρήσης. Η πρόσφατη συμφωνία στην ΕΕ για μια νέα Οδηγία που θα αποτρέψει την είσοδο στην αγορά σειράς από πλαστικά μιας χρήσης δείχνει τον δρόμο. Όμως η χώρα κινδυνεύει να βρεθεί απροετοίμαστη, αν δεν προχωρήσει τάχιστα σε ριζική αναδιάρθρωση του συστήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η έκθεση διαπιστώνει ότι υπερβολικά μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη μείωση της πλαστικής ρύπανσης πέφτει σήμερα στους καταναλωτές και το σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων, τονίζοντας πως οι προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος θα παραμείνουν ανεπαρκείς, όσο δεν λαμβάνονται μέτρα για ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των πλαστικών.
Το WWF προειδοποιεί πως αν δεν υπάρξουν δραστικές αλλαγές, υπάρχει κίνδυνος να «διαρρεύσουν» στο περιβάλλον επιπλέον 104 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων το 2030, ενώ τα πλαστικά απόβλητα στο θαλάσσιο περιβάλλον αναμένεται να φτάσουν τους 300 εκατ. τόνους έως το 2030. Την ίδια στιγμή, 75% των πλαστικών που έχουν συνολικά παραχθεί παγκοσμίως, σήμερα είναι απόβλητα, ενώ τουλάχιστον το 1/3 από αυτά έχει ήδη καταλήξει στη φύση, με καταστροφικές συνέπειες στα οικοσυστήματα και την άγρια ζωή.
Οι 5 κινήσεις που πρέπει να κάνουμε
• Διαχωρίζουμε καθημερινά τα υλικά συσκευασίας.
• Αδειάζουμε εντελώς τις συσκευασίες από τα υπολείμματα.
• Διπλώνουμε τα χαρτοκιβώτια.
• Δεν πετάμε στον κάδο τα υλικά συσκευασίας μέσα σε δεμένες σακούλες, τα ρίχνουμε χύμα.
• Δεν πετάμε ποτέ κοινά σκουπίδια στους μπλε κάδους ανακύκλωσης.
• Τέλος, μεταδίδουμε το μήνυμα της ανακύκλωσης στους φίλους και γνωστούς μας.
Συμβουλές για σωστή ανακύκλωση
Φροντίζουμε όλες οι συσκευασίες που πετάμε στην ανακύκλωση να είναι άδειες, χωρίς περιεχόμενο. Αλλά δεν πετάμε οποιοδήποτε σκουπίδι. Μόνο: Χαρτιά, Γυαλιά (αλλά όχι σπασμένα), Πλαστικά, Αλουμίνια, Λευκοσίδηρο.
Στον ΜΠΛΕ ΚΑΔΟ μπαίνουν όλες οι συσκευασίες, αλουμινένιες (αναψυκτικά, μπίρες κ.ά.) λευκοσιδήρου (γάλα εβαπορέ, τόνο, ζωοτροφές, τοματοπολτό κ.ά.), πλαστικές (μπουκάλια και δοχεία από νερό, αναψυκτικά, γιαούρτι, βούτυρο, λάδι, απορρυπαντικά, είδη καθαρισμού, σαμπουάν, αφρόλουτρα, φίλμ περιτυλίγματος, οδοντόκρεμες, αποσμητικά, πλαστικές σακούλες κ.ά.), γυάλινες (μπουκάλια και βαζάκια, χυμοί, αναψυκτικά, αλκοολούχα ποτά, τρόφιμα κ.ά.), και χάρτινες (ηλεκτρικές συσκευές, γάλα, χυμούς, δημητριακά, πίτσα, μπισκότα, ζάχαρη, απορρυπαντικά, χαρτοσακούλες κ.ά.). Στους μπλε κάδους αδειάζουμε τις σακούλες ανακύκλωσης, δηλαδή πετάμε απορρίμματα χωρίς τη σακούλα ή με τη σακούλα ανοιχτή γιατί έτσι διευκολύνουμε τη διαλογή που ακολουθεί.
Στον ΚΑΦΕ ΚΑΔΟ πετάμε μόνο βιοαποδομήσιμα ή αλλιώς οργανικά απορρίμματα, δηλαδή φλούδες, φρούτα και λαχανικά, φύλλα και γρασίδι, υπολείμματα τροφών, ωμά ή μαγειρεμένα τρόφιμα. Ποτέ όμως μέσα στη συσκευασία τους. Τα βάζουμε στον κάδο μέσα σε χάρτινες ή βιοδιασπώμενες σακούλες. Συμβάλλουμε έτσι και εμείς να γίνουν λίπασμα τα οργανικά μας απορρίμματα μέσω της διαδικασίας κομποστοποίησης.
Στους ΚΩΔΩΝΕΣ-ΚΑΜΠΑΝΕΣ ρίχνουμε μόνο γυαλί, χωρίς σακούλες.
Δεν πετάμε ποτέ οργανικά ή άλλα σκουπίδια. Ένα λάθος σκουπίδι, αχρηστεύει την ανακύκλωση ολόκληρου του κάδου! Στους κάδους της ανακύκλωσης δεν πρέπει να βρεθούν σε καμία περίπτωση ενέσεις και ιατρικά απόβλητα (απαιτείται ιδιαίτερη μεταχείριση), μπαταρίες (υπάρχουν σε πολλά καταστήματα υποδοχές ανακύκλωσης μπαταριών), ηλεκτρικές συσκευές κάθε είδους, κλαδιά και κλαδέματα, οικοδομικά υλικά και χώμα. Οι υπόλοιποι κάδοι είναι για όλα τα υπόλοιπα οικιακά απορρίμματα.
Η ανακύκλωση αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για το περιβάλλον και το μέλλον μας. Δεν είναι μια τάση της εποχής, αλλά αντίθετα, υποχρέωση κάθε πολιτισμένης κοινωνίας που συμβάλει έμπρακτα στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Ακόμα πιο σημαντική είναι η καλλιέργεια μιας κουλτούρας που προάγει την ανακύκλωση στους πολίτες και όλους τους κοινωνικούς εταίρους προωθώντας την ανακύκλωση στην καθημερινότητά μας και ως τρόπος ζωής.
Βιβλιογραφία
• Wikipedia
• free-recycle.gr
• http://www.ypeka.gr/
• http://athinakathari.cityofathens.gr/
