Θεσσαλονίκη-Μπίτολα: Το ξεχασμένο δρομολόγιο

Μπίτολα
Καρτ-ποστάλ της εποχής που αναπαριστά το δρομολόγια Θεσσαλονική-Μπίτολα.

 

Για πολλούς δεν είναι γνωστό, αλλά μέχρι και το 1991, κάποιος μπορούσε να ταξιδέψει από την Θεσσαλονίκη μέχρι την Μπίτολα  με τρένο.

Γενικά, η ιστορία στα Βαλκάνια αποτυπώνεται καμιά φορά σε αντικείμενα ή ονόματα που ελάχιστοι δίνουν σημασία. Αυτό ισχύει για την σιδηροδρομική γραμμή που συνέδεε την Θεσσαλονίκη με το Μοναστήρι. Αν και εκτός λειτουργίας σήμερα, η γραμμή αυτή αποτελεί ένα ενδιαφέρον κομμάτι της ιστορίας των Βαλκανίων.

Τα πρώτα δρομολόγια προς Μπίτολα

Η ανάγκη γρήγορης σύνδεσης μεταξύ της τότε οθωμανικής Θεσσαλονίκης με την βαλκανική ενδοχώρα ήταν ορατή ήδη από τον 18ο αιώνα. Ακόμα πιο σημαντική ήταν η σύνδεση της Θεσσαλονίκης με την Κωνσταντινούπολη. Αποφασίστηκε λοιπόν το 1880, η χάραξη τριών σιδηροδρομικών γραμμών που θα ξεκινούσαν από την Θεσσαλονίκη: μία προς την Κωνσταντινούπολη, μία προς το Βελιγράδι και μία προς την Μπίτολα (Μοναστήρι).

Η Μπίτολα ήταν σημαντικό κέντρο των Βαλκανίων για πολλούς λόγους. Εκεί, οι οθωμανικές αρχές είχαν σταθμεύσεις σημαντικό αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων λόγω της εγγύτητας της περιοχής στα αλβανικά βιλαέτια και στην Σερβία. Μάλιστα, ο ίδιος ο Κεμάλ Ατατούρκ είχε εκπαιδευτεί στην στρατιωτική ακαδημία της Μπίτολα.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Επίσης, στην πόλη εδρεύουν πολλά προξενεία. Πολλές δυτικές χώρες ανοίγουν προξενεία στην Μπίτολα, η οποία έχει χαρακτηριστεί και “Πόλη των Προξένων”. Στην πόλη, ανθούν το εμπόριο των Βλάχων και τα ελληνικά γράμματα. Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, στην πόλη λειτουργούν σημαντικά ελληνικά σχολεία.

Μεγάλος επενδυτής ορίζεται η Deutsche Bank. Η γερμανική τράπεζα χρηματοδοτεί την χάραξη και την κατασκευή της γραμμής. Από το 1892 και για 99 χρόνια, η σιδηροδρομική γραμμή θα αποτελέσει “μήλον της έριδος”.

Από τους Βαλκανικούς Πολέμους στο 1991

Η ενσωμάτωση τμήματος της γραμμής στην Ελλάδα δεν διαταράσσει τα δρομολόγια. Παρά τα νέα δεδομένα, τα τρένα κινούνται κανονικά.

Κατά την διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949), η γραμμή χρησιμοποιούνταν από τους αντάρτες, για να διαφύγουν στην Γιουγκοσλαβία. Γι’ αυτό, πολλές αψιμαχίες είχαν λάβει χώρα γύρω από αυτήν.

Advertising

Μπίτολα
Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Νέου Καυκάσου στην Φλώρινα. Ο τελευταίος σταθμός επί ελληνικού εδάφους.

 

Τα δρομολόγια εκτελούνταν κανονικά μέχρι το 1991, οπότε και έληξε η χρήση της γραμμής. Στην πραγματικότητα, τα δρομολόγια δεν ήταν απευθείας. Οι επιβάτες με προορισμό την Μπίτολα, κατέβαιναν στον σταθμό του Νέου Καυκάσου, σε απόσταση αναπνοής από τα ελληνοσκοπιανά σύνορα και περίμεναν το τρένο από την Μπίτολα να τους παραλάβει.

Σήμερα, τα σιδηροδρομικά δρομολόγια πραγματοποιούνται μέσω Γευγελής με κατεύθυνση τα Σκόπια. Παρόλο αυτά, διατυπώνονται κατά καιρούς σκέψεις για επαναλειτουργία της γραμμής, αλλά όλα αυτά αποτελούν κενές υποσχέσεις.

 

Περισσότερα από τη στήλη: Ιστορία

Ιστορία

Η Βυζαντινή Αθήνα

Η Βυζαντινή Αθήνα: Από την ύστερη αρχαιότητα στη μεσαιωνική πόλη Η Βυζαντινή Αθήνα υπήρξε ένα…

Ιστορία

Τα πρώτα σχολικά εγχειρίδια στην Ελλάδα (1830-1900)

Όλοι θυμόμαστε το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς και την αίσθηση, όταν παίρναμε τα καινούρια…

Ιστορία

Μία ματιά στην αθηναϊκή δημοκρατία

«Το πολίτευμα που έχουμε σε τίποτα δεν αντιγράφει τα ξένα πολιτεύματα. Αντίθετα, είμαστε πολύ περισσότερο…

Ιστορία

Η αθέατη όψη του Μινώταυρου

  Η αρχαία ελληνική γραμματεία, με κορυφαία έκφανσή της τη μυθολογία, συγκροτεί τον νοηματικό πυρήνα…

Ιστορία

Η εκπαίδευση στην Ελληνική Επανάσταση (1821-1830)

Η εκπαίδευση στην Ελληνική Επανάσταση (1821-1830) αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο για τη συγκρότηση του νέου…

Ιστορία

Το θρυλικό τρένο Orient Express: ιστορία, χλιδή και… έμπνευση

Το Orient Express πραγματοποίησε το πρώτο του δρομολόγιο στις 5 Ιουνίου του 1883. Ήταν το…

Ιστορία

Η πειρατεία στην αρχαία Ελλάδα

Η πειρατεία στην αρχαία Ελλάδα δεν αποτελούσε έγκλημα και οι πειρατές θεωρούνταν ανδρείοι και άξιοι…