Η βία κατά των γυναικών σε οποιαδήποτε μορφή της, σωματική, ψυχολογική ή και σεξουαλική αποτελεί μια από τις πιο διαδεδομένες και καταστροφικές παραβάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το όραμα για την ισότητα των δύο φύλων συνεχώς απομακρύνεται ακόμη και στον δυτικό κόσμο. Την άποψη αυτή αποδεικνύουν και τα στοιχεία που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων το 2015. Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται ότι μία στις τρεις γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα δεχθεί βία από τον σύντροφό της, ενώ μία στις πέντε γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού. Επιπλέον, κάθε χρόνο 500.000 με 2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο – κυρίως γυναίκες και παιδιά – εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία.
Τα τραγούδια που θα αναφερθούν στη συνέχεια έχουν ως κεντρικό θέμα την ενδοοικογενειακή βία, ένα καθημερινό μαρτύριο που κρατείται στην αφάνεια. Αρκετοί από τους ίδιους τους τραγουδιστές είχαν δεχθεί στην παιδική τους ηλικία ή και ως ενήλικες τέτοιου είδους κακοποίηση. Γι’ αυτόν το λόγο έχουν ως σκοπό όχι μόνο την ευαισθητοποίηση για το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά μέσω των τραγουδιών τους επιθυμούν να αφυπνίσουν και να αποτελέσουν έναυσμα για αυτές τις γυναίκες να εγκαταλείψουν το σύντροφο τους. Να σταθούν στα πόδια τους.
1. Hozier «Cherry wine».
Ο Ιρλανδός τραγουδιστής Hozier, γνωστός για τις προσπάθειες του για την εξάλειψη της ομοφοβίας, δημιούργησε το 2016 ένα νέο τραγούδι με θέμα τη βία κατά των γυναικών. Στόχος του ήταν να ενεργοποιήσει την κοινωνία σχετικά με αυτό το ζήτημα, ώστε να μην υπάρχει καμία γυναικά που να υφίσταται αυτήν την κατάσταση. Η οπτικοποίηση του τραγουδιού έγινε με τον καλύτερο τρόπο. Αν και δεν περιέχει βία, γεννά τον πόνο.
Πρωταγωνίστρια του η Saoirse Ronan (Σίρσα Ρόναν), υποδύεται μια γυναίκα που της ασκείται βία. Ίσως ο ρόλος αυτός δεν είναι τόσο άγνωστος σε εμάς, μπορεί να είναι η μητέρα μας, η φίλη μας ή κάποιος από τη γειτονιά μας. Οι εικόνες συνεχώς αλλάζουν. Τα συναισθήματα συνεχώς μεταβάλλονται. Από τη μία βλέπουμε τη γυναίκα να αγκαλιάζει και να φιλά το σύντροφο της, στην αρχή της σχέσης τους και μια λάμψη ευτυχίας να κατακλύζει το πρόσωπο της. Από την άλλη όμως, αφού έχει δεχθεί τη σωματική κακοποίηση, η ίδια προσπαθεί να κρύψει τα σημάδια της.
Ωστόσο, η μάσκα που φορά κάποια στιγμή βγαίνει. Πλέον δεν μπορεί να κρύψει τι συμβαίνει, συμβιβάζεται, δείχνει ανοχή για το παιδί και τον περίγυρο της. Όταν αντικρίζει πλέον το σύζυγο της αίσθημα ντροπής την κατακλύζει. Η εικόνα της δεν είναι αποκρουστική μόνο στα μάτια της, αλλά και στα μάτια εκείνου. Το συγκεκριμένο τραγούδι δείχνει την σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν οι κακοποιημένες γυναίκες, τη σύγχυση στην οποία βρίσκονται αλλά και τις ενοχές τις οποίες νιώθουν. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν από τις πωλήσεις του σινγκλ δόθηκαν σε οργανισμούς που ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία σε όλο τον πλανήτη.
“Open hand or closed fist would be fine. Blood is rare and sweet as Cherry wine. The way she shows me I’m hers and she is mine”
Advertising
2. Celine Dion «This time».
Μπορεί να μην υπάρχει εικόνα για το συγκεκριμένο τραγούδι όμως, οι στίχοι μπορούν να αγγίξουν την κάθε ανθρώπινη ψυχή και να προκαλέσουν τη συμπόνοια. Το τραγούδι πραγματεύεται την κραυγή μιας γυναίκας που κακοποιημένη και με πολλά τραύματα αναρρώνει στο νοσοκομείο. Όταν ακούει τα βήματα του συντρόφου της, κυριαρχείται από φόβο. Εντούτοις, αυτή τη φορά είναι διαφορετικά. Βρίσκει το θάρρος και το κουράγιο να πει αρκετά! Είναι η τελευταία φορά. Για την ίδια η κακοποίηση είναι μια καθημερινότητα όπως και η αγωνία για την επιβίωση. Αν και δεχόταν τις δικαιολογίες του συζύγου της και παρέμεινε πλάι του ήρθε η στιγμή να πει ΟΧΙ. Να δώσει τέλος σε αυτόν τον εφιάλτη. Πρέπει να βρει και πάλι τον εαυτό της. Πρέπει να βρει τη χαμένη της ευτυχία.
Η Celine Dion όταν ηχογραφούσε το 2007 το κομμάτι υποστήριξε ότι ήταν πολύ δύσκολο γι’ αυτήν να μιλήσει εκ μέρους όλων αυτών των γυναικών. Όμως, αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα, και έτσι δημοσιεύοντας το επιθυμούσε όλες αυτές η γυναίκες να δώσουν ένα τέλος στο βασανιστήριο που υπομένουν. Η ίδια είπε χαρακτηριστικά: «Αν βοηθήσω έστω και ένα άτομο θα είμαι ευτυχισμένη».
“You break me and as i bleed. You just say you ‘re sorry. You call this love? But this time, your lies are not enough. This Τime”
3. Sia «Little black sandals».
Η Sia με το συγκεκριμένο κομμάτι αναφέρεται σε μια προβληματική και βίαιη σχέση, αλλά και στη δύναμη που θα πρέπει να επιδείξουν οι κακοποιημένες γυναίκες, ώστε να υπακούσουν στην καρδιά τους και να απελευθερωθούν από τα δεσμά του συντρόφου τους. Εκτενέστερα, η ερμηνεύτρια μας παρουσιάζει τα μικρά μαύρα σανδάλια, που σαν από μηχανής θεός έρχονται για να σώσουν μια από αυτές τις γυναίκες, που ανέχεται την κακοποίηση.
Η ηρωίδα του τραγουδιού σέρνεται στο πάτωμα, δέχεται συνεχόμενα χτυπήματα χωρίς να προβάλει αντίσταση. Είναι πλέον μια καθημερινότητα γι’ αυτήν, περιμένει μέχρι ο σύντροφος της να κουραστεί και να την αφήσει. Όταν εκείνη όμως, φωνάζει πως θέλει να φύγει, ο σύζυγος της της απαντά ότι μπορεί να φύγει. Είναι δική της απόφαση. Αποδεικνύει έτσι, ότι κάθε γυναίκα είναι κύρια του εαυτού της. Κανείς δεν μπορεί να την περιορίσει, ούτε να την υποτάξει. Την κατάλληλη στιγμή έρχονται τα μικρά μαύρα σανδάλια, της δίνουν δύναμη και την απομακρύνουν.
Φυσικά δεν υπάρχουν μαγικά σανδάλια. Η κακοποιημένη γυναίκα δεν πρέπει να αισθάνεται ντροπή. Δεν είναι μόνη ούτε η μόνη που ανέχεται κάτι τέτοιο. Πρέπει να βρει το κουράγιο και το σθένος να ακολουθήσει αυτό που της λέει ο εσωτερικός της κόσμος. Να φύγει και να ζητήσει βοήθεια. Δεν πρέπει να συμβιβάζεται με κάποιον που έχει αυτή τη συμπεριφορά. Πρέπει να μιλήσει ανοιχτά για μια καλύτερη ζωή δίχως φόβο και ενοχές.
“These little black sandals. Are walking me away. These little black sandals. Saved my life today”
4. Ελένη Φουρέιρα «Δεν σου χρωστάω αγάπη».
Η Ελένη Φουρέιρα το 2016 κυκλοφόρησε ένα διαφορετικό τραγούδι, μια δυναμική μπαλάντα εμπνευσμένη από τον ανθρώπινο πόνο με στόχο την ευαισθητοποίηση για το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών. Το τραγούδι οπτικοποιήθηκε με έναν εξαιρετικό τρόπο. Κατακλύζεται από ασπρόμαυρες εικόνες, μεταδίδοντας έτσι το σκοτάδι στο οποίο ζει μια κακοποιημένη γυναίκα. Δεν υπάρχει χώρος για χρώμα, ούτε σημάδια χαράς και γέλιου. Στην αρχή του κομματιού αναφέρει εμφατικά ότι κλείνει τις κουρτίνες και θέλει να μείνει μόνη. Όλη αυτή η κατάσταση την οδηγεί στην απομόνωση. Της προκαλεί σύγχυση. Πως μπορεί ο άνθρωπος που αγαπά να της προκαλεί τόσο πόνο;
Σε κάθε άγγιγμα του διακατέχεται από τρόμο και ανασύρει άσχημες μνήμες. Η ίδια συνεχώς ρίχνει πάνω της νερό, μήπως απομακρύνει και ξεχάσει τα χτυπήματα που δέχθηκε. Μήπως και γυρίσει το χρόνο πίσω. Μήπως ο άνθρωπος της αλλάξει. Όταν όμως, συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει πιθανότητα για κάτι τέτοιο, παίρνει τη ζωή στα χέρια της. Αποφασίζει να τον εγκαταλείψει. Δεν του χρωστά τίποτα, εν αντιθέσει με αυτά που χρωστά στον εαυτό της για όσα υπέφερε. Έτσι, στο τέλος δίνει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα ότι όλες μπορούν να ξεφύγουν. Είναι στο χέρι τους.
“Μα θα σου πω μόνο κάτι. Δεν σου χρωστάω ούτε συγγνώμη, ούτε αγάπη”
Advertising
Η ενδοοικογενειακή βία δυστυχώς αποτελεί μια μάστιγα, που για την εξάλειψη της κυρίαρχο ρόλο έχει το άτομο που δέχεται την κακοποίηση. Η βία δεν θεραπεύεται από τον θύτη. Μόνο εάν τα θύματα βίας καταγγείλουν τα περιστατικά και μιλήσουν ανοιχτά μπορεί να επέλθει η τιμωρία. Οι γυναίκες αυτές πρέπει να βρουν το σθένος και να βγουν από το καβούκι τους, να μην κλείνονται στον εαυτό τους. Υπάρχουν δομές αλλά και έμψυχο υλικό που μπορεί να τους βοηθήσει. Δεν είναι μόνες σε αυτή την κοινωνία. Με τη συνεισφορά τους μπορούν να βρουν το δρόμο για μια καλύτερη ζωή για τις ίδιες, αλλά και τις άλλες γυναίκες που φοβούνται να μιλήσουν.
Αξίζει να πιστέψουν στον εαυτό τους γιατί δεν τους αξίζει τίποτα λιγότερο από το να είναι ευτυχισμένες.
Τηλέφωνα βοήθειας και μονάδες για κακοποιημένες γυναίκες.
